خبیر‌نیوز | خلاصه خبر

یکشنبه، 08 تیر 1404
سامانه هوشمند خبیر‌نیوز با استفاده از آخرین فناوری‌های هوش مصنوعی، اخبار را برای شما خلاصه می‌نماید. وقت شما برای ما گران‌بهاست.

نیرو گرفته از موتور جستجوی دانش‌بنیان شریف (اولین موتور جستجوی مفهومی ایران):

نگاهی به اِشکال‌های گفتاری و نوشتاری امروز

ایسنا | استان‌ها | سه شنبه، 09 آذر 1400 - 16:59
درباره درست خواندن و گفتن و نوشتن، تاکنون بسیار گفته‌اند و نوشته‌اند و شنیده‌ایم و خوانده‌ایم؛ ولی کافی نیست. پاسداشت زبان فارسی و برطرف کردن اشکال‌ها، نمی‌تواند به چندنوشته، برنامه، کتاب و جزوه منحصر باشد؛ بدین منظور بر آن شدیم تا برخی اشکال‌های رایج امروزی را که در گفتار و نوشتار مردم، فراوان دیده و شنیده می‌شود، یادآوری و اصلاح کنیم.
گرامي،درست،پيك،فارسي،گرام،نادرست،محترم،گاز،گاهاً

ایسنا/قزوین درباره درست خواندن و گفتن و نوشتن، تاکنون بسیار گفته‌اند و نوشته‌اند و شنیده‌ایم و خوانده‌ایم؛ ولی کافی نیست.
پاسداشت زبان فارسی و برطرف کردن اشکال‌ها، نمی‌تواند به چندنوشته، برنامه، کتاب و جزوه منحصر باشد؛ بدین منظور بر آن شدیم تا برخی اشکال‌های رایج امروزی را که در گفتار و نوشتار مردم، فراوان دیده و شنیده می‌شود، یادآوری و اصلاح کنیم.
دکتر هادی انصاری، تحصیلکرده دکترای زبان و ادبیات فارسی، در مقاله‌ خود با عنوان «درست بنویسیم و درست بخوانیم» که آن را در اختیار ایسنا قرار داده است، می‌نویسد: درباره درست خواندن و گفتن و نوشتن، تاکنون بسیار گفته‌اند و نوشته‌اند و شنیده‌ایم و خوانده‌ایم؛ ولی کافی نیست.
پاسداشت زبان فارسی و برطرف کردن اشکال‌ها، نمی‌تواند به چندنوشته، برنامه، کتاب و جزوه منحصر باشد و اگر هر روز هم یادآوری شود، تکراری نخواهد بود و تأثیرخود را خواهد گذاشت.
حرف (گ)
گازِ پیک نیکی / پیک نیک
پیک نیک واژه‌ی غربی است؛ یعنی تفریح کردن و به تفریح رفتن و...
.کپسول گاز کوچکی که در مسافرت یا تفریح و پیک نیک استفاده می‌شود در واقع گاز پیک نیکی نام دارد ولی در ایران معمولاً این ترکیب را مُخفّف می‌کنند و با حذف گاز، فقط «پیک نیک» به کار می‌برند و منظورشان همان کپسول کوچک گاز است!
بهتر است گاز پیک نیکی نوشته و خوانده شود.
گاهاً همان‌گونه که درتوضیح واژه‌هایی مانند زباناً و تلفناً و...
گفته شد، گاه، واژه‌ی فارسی است و نباید با تنوین نصب عربی (اً) به کار رود.
گاهاً غلط است و به جای آن، درفارسی می‌توان از: گاه، گاهی، گاه گاه و گه گاه استفاده کرد.
مثال:
گاهاً حرف‌هایی می‌شنویم (نادرست است) گاهی حرف هایی می‌شنویم (درست است)
گاهاً می‌بینیم که...
(نادرست است) گه گاه می‌بینیم که...
(درست است)
گرامی / گرام / کِرام
گرامی واژه‌ی فارسی است یعنی عزیز و محترم؛ گاهی به اشتباه، گِرام می‌نویسند و می‌خوانند که نادرست است.
گرام می‌تواند مخفف دستگاه گرامافون باشد که ربطی به گرامی ندارد.
استاد گرام، یعنی استادی که تخصص در گرامافون دارد!
و باید گفت: استاد گرامی یا محترم و...
.
واژه‌ی گرامی فارسی به کِرام عربی شبیه است و به نظر می‌آید که این تشابه، دلیل اشتباه نگارشی باشد.
کِرام در عربی جمع کریم است و صفت است؛ به معنی عزیز، سخاوتمند، بخشنده، محترم و...؛ لذا کِرام یعنی بزرگان و بزرگواران و ....
مانند: الاصدقاءُ الکِرام (دوستان عزیز)، الانبیاءُ الکِرام (پیامبران گرامی و عزیز).
در فارسی هم می‌توان کِرام را به صورت صفت به کار برد.
مانند: ملائکه‌ی کِرام.
به مهمانان گرام، خوشامد می گوییم (نادرست) به مهمانان گرامی یا محترم...
(درست)
اولیای گرام، ازحضورتان سپاسگزاری می‌کنیم (نادرست) اولیای گرامی یا محترم، ...
(درست)
انتهای پیام