استمرار روابط دوستانه با تهران برای توکیو اهمیت زیادی دارد/ توکیو درصدد میانجی گری میان تهران و واشنگتن است
کارشناس مسائل ژاپن گفت: سفر ژاپن به ایران بخشی از سیاست کلی نگاه به خاورمیانه است و نقشی که تهران میتواند در صلح و ثبات خاورمیانه داشته باشد.

فرهادی در گفتوگوی تفصیلی با باشگاه خبرنگاران جوان:
حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، فاطمه زهرا نصراللهی؛ سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امورخارجه ۲۵ مردادماه از سفر وزیر امور خارجه ژاپن به کشورمان خبر داد و اعلام کرد: موته گی توشیمیتسو وزیر امور خارجه ژاپن به دعوت محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از تاریخ یکشنبه ۳۱ مرداد ماه جاری سفر دو روزهای را به جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت.
خطیب زاده همچنین گفت که این سفر که در آستانه تشکیل دولت سیزدهم از اهمیت بالایی برخوردار است، در پاسخ به سفر سال ۱۳۹۸ وزیر خارجه کشورمان به توکیو انجام میشود.
روابط ایران و ژاپن به عنوان دو قدرت مهم در غرب و شرق آسیا همواره مهم بوده و دو کشور در ۹۰ سال روابط دیپلماتیک، بر اساس منافع مشترک، از روابط دوستانه برخوردار بوده اند و در حال حاضر نیز رایزنیها در مورد مسایل دو و چندجانبه در بالاترین سطوح میان دو کشور برقرار است.
وزیر امور خارجه ژاپن در این سفر علاوه بر همتای ایرانی، با دیگر مقامات ارشد کشورمان نیز دیدار و گفتوگو خواهد کرد.
به منظور بررسی اهداف سفر وزیر خارجه ژاپن به ایران و تور منطقه ای وی با زینب فرهادی کاشناس مسائل ژاپن و پژوهشگر مسائل شرق آسیا به گفتوگو نشستیم.
رایزنی در مورد بحث صلح و ثبات در منطقه؛ هدف اصلی توکیو
باشگاه خبرنگاران جوان: وزیر خارجه ژاپن قرار است یکشنبه ۳۱ مرداد ماه، سفر دو روزه ای به ایران داشته باشد، این سفر در ادامه تور منطقه ای آقای موته گی توشیمیتسو انجام می شود، ارزیابی شما از این سفر چیست و هدف اصلی این سفر چه خواهد بود؟
فرهادی: در واقع سفر وزیر خارجه ژاپن به منطقه خاورمیانه توری است که بین یک هفته تا ۱۰ روز طول میکشد و بازه زمانی آن از ۱۵ تا ۲۴ آگوست است، سفر به ایران بخشی از این تور است و وزیر امور خارجه ژاپن در طول این تور به کشورهایی نظیر فلسطین، ایران، قطر، ترکیه و عمان سفر میکند.
ژاپن به تازگی بازیهای المپیک را تمام کرد و از این چالش رها شده و در حوزه بین المللی به صورت خاص در منطقه خاورمیانه کنشگری خود را آغاز کرده است و هدف سفر وزیر خارجه ژاپن به منطقه را در سه سطح کلی، مسائل داخلی و ایران تشریح می کنیم.
ژاپن دارای منافع حیاتی و استراتژی در منطقه خاورمیانه است که این منافع از یک طرف به دلیل وابستگی شدیدی که به منابع انرژی منطقه دارد، قابل تصور است، علاوه بر این ژاپن جزو کشورهایی است که سرمایه گذاریهای کلانی در منطقه انجام داده و در حوزههایی مانند فناوری با کشورهای منطقه روابط بالایی دارد.
سفر وزیر خارجه ژاپن به منطقه تنها با هدف ایران انجام نمیشود؛ توکیو کشورهای تاثیرگذار منطقه و بازیگران کلیدی در مسائل امنیتی را مورد بازدید قرار میدهد و ایران هم جزو این کشورهاست.
قبل از اینکه این سفر انجام شود از موضع گیری وزیر خارجه ژاپن در کنفرانسهای مطبوعاتی این بود که این سفر با هدف رایزنی در مورد بحث صلح و ثبات در منطقه انجام میشود، در واقع جایگاهی که توکیو میتواند داشته باشد صحبت و تبادل صریح نظرات در مورد شرایط منطقه، هدف اصلی این سفر اعلام شده است.
تاریخ ۹۰ ساله روابط دیپلماتیک تهران و توکیو حکایت از یک روابط مبتنی بر اعتماد متقابل دارد
باشگاه خبرنگاران جوان: دو کشور ایران و ژاپن ۹۰ سال روابط دیپلماتیک، بر اساس منافع مشترک داشتهاند، این سفر چقدر اهمیت دارد و در مورد چه مسائلی رایزنی خواهد شد؟
فرهادی: سفر وزیر خارجه ژاپن به ایران بخشی از سیاست کلی نگاه به خاورمیانه است و نقشی که ایران میتواند در صلح و ثبات خاورمیانه داشته باشد، این سفر با هدف افزایش اطلاعات و درک توکیو از تحولات اخیر منطقه انجام میشود.
ایران همانطور که گفتید ایران و ژاپن جزو کشورهایی هستند که روابط دوستانه زیادی داشتند و تاریخ ۹۰ ساله روابط دیپلماتیک تهران و توکیو حکایت از یک روابط مبتنی بر اعتماد متقابل و منافع مشترک داشته است.
مروری که بر روابط دو کشور در سالهای گذشته داریم این موضوع را میتوان درک کرد که در واقع نگاه دوجانبه مثبتی بین دو کشور وجود دارد.
سفر وزیر خارجه ژاپن با هدف تقویت، بسط و گسترش روابط دو جانبه است
باشگاه خبرنگاران جوان: سفر وزیر خارجه ژاپن در حالی است که اخیرا دولت سیزدهم در ایران بر سرکار آمده است، آیا توکیو حامل پیام مهمی برای ایران است؟
اين روابط در دوره آقای رئیسی چطور خواهد بود؟
فرهادی: برای ژاپن خیلی اهمیت دارد که روابط دوستانه خود را با ایران استمرار ببخشد و این سفر با هدف تقویت، بسط و گسترش روابط دو جانبه تهران و توکیو است، این سفر تاکید مجدد مقامات ژاپنی بر اهمیت ایران در سیاست خارجی ژاپن در منطقه دارد و این سفر میتواند یک پایه و آغازی برای روابط دیپلماتیک دو کشور و در مرحله بعد فرصتهای اقتصادی دو طرف باشد.
ایران و ژاپن زمینههای همکاری زیادی دارند؛ بحث انرژی و نفت است که به دلیل تحریم اکنون نمیتوان زیاد بر آن مانور دارد، از سوی دیگرمسائل امنیتی و محیط زیستی مطرح است.
توکیو درصدد میانجی گری میان تهران و واشنگتن است
باشگاه خبرنگاران جوان: گمانه زنیهایی مطرح است مبنی بر اینکه توکیو قرار است در سفر به تهران درباره بحث توافق هستهای صحبت کند، تحلیل شما چه هست؟
میانجی گری برای توکیو چه منافعی در بر دارد؟
فرهادی: ژاپن کشوری است که در سالهای گذشته تلاش داشته که به عنوان یک میانجی به بحث هستهای ایران و آمریکا وارد شود، چراکه روابط خوبی با تهران و واشنگتن دارد، لذا درصدد است تا به دو طرف کمک کند که به توافق هستهای استمرار ببخشد و مشکلات را حل کند.
قبل از تور منطقه ای وزیر خارجه ژاپن یعنی در اوایل ماه آگوست صحبتهای تلفنی بین وزیر خارجه آمریکا و ژاپن را شاهد بودیم و صحبتهای دو طرف بر اهمیت روابط دو کشور بوده است و این مسئله نشان میدهد که توکیو به بازیگری بین المللی خود ادامه میدهد و در عین حال ائتلاف و اتحاد خود را با آمریکا حفظ میکند.
در واقع ژاپن جزو کشورهایی است که به شدت از بحث تحریمهای آمریکا علیه ایران متضرر شده است، به ویژه در بحث نفت، چراکه صنایع توکیو بیشتر با نفت ایران سازگار است تا سایر کشورها.
شاید بتوان گفت که بهبود روابط تهران و واشنگتن موجب این می شود که توکیو فرصتهای اقتصادی خود را پیدا کند و بتواند در بحث انرژی یا سرمایه گذاری بازار خود را به دست آورد، چراکه نگاه ژاپن به خاورمیانه اقتصادی است و ایران فرصتهای اقتصادی زیادی برای آن دارد، لذا توکیو به دنبال به دست آوردن این فرصت هاست.
توکیو بیش از ۹۰ درصد واردات نفت خود را از خاورمیانه انجام میدهد و اکنون عربستان منبع تامین کننده ژاپن است.
قرارداد ۲۵ ساله پکن و تهران برای ژاپن خوشایند نیست/ حزب لیبرال دموکرات ژاپن به دنبال جمع آوری امتیاز هستند
باشگاه خبرنگاران جوان: تلاش های ژاپن برای برقراری ارتباطات با کشورهای منطقه به ویژه ایران را به غیر از تامین انرژی، در چه سطح دیگری قابل اهمیت میبینید؟
با توجه به انتخابات نخست وزیری و انتخابات نمایندگان در این کشور توکیو به دنبال چیست؟
فرهادی: ژاپن در سالهای اخیر به خصوص در دوران نخست وزیری شینزو آبه تلاش کرد در نظام بین الملل یک بازیگر برجسته باشد و در عرصه دیپلماتیک به عنوان یک کشور مهم شناخته شود، سال گذشته که آقای شینزو آبه از نخست وزیری استعفا داد این پست به آقای یوشیهیده سوگا رسید.
در ماه های آینده دو رویداد مهم در توکیو رخ میدهد؛ یکی انتخاب نخست وزیر و دیگری انتخابات مجلس نمایندگان.
برای حزب لیبرال دموکرات مهم است که بتواند مجددا سکان قدرت را در توکیو به دست بگیرد، شاید بتوان گفت این سفر برای بقای حزب لیبرال دموکرات اهمیت بالایی دارد که در نظر سنجیها این را به عنوان امتیازی قلمداد کنند، چراکه در بحث مهار ویروس کرونا مورد انتقاد مردم خود قرار گرفتند، لذا دستاورد این سفر در بحث صلح و ثبات و تامین انرژی برای ژاپن و حزب لیبرال دموکرات ارزشمند است.
منطقه خاورمیانه در حال حاضر عرصه رقابت قدرتهای بزرگ شرق آسیاست
در هر حال فارغ از اینکه چه حزبی در ژاپن سر کار باشد این کشور در حال تلاش است بازیگری تاثیر گذار باشد و این سفر برای مقامات توکیو اهمیت بالایی دارد.
همچنین رقابتهای آمریکا و چین و رقابت چین و ژاپن بحث دیگری است، در واقع پکن و توکیو دو رقیب سنتی در شرق آسیا هستند و تحولات منطقه و قرارداد ۲۵ ساله پکن و تهران نشان میدهد، چین در حال گسترش روابط خود با ایران و کشورهای منطقه است و این موضوع برای ژاپن خیلی خوشایند نیست و میتوان گفت که این سفر یک نوع تلاش است.
تور منطقه ای وزیر خارجه ژاپن بعد از دو سفری است که وزر امور خارجه چین به منطقه داشته است .
در حقیقت منطقه خاورمیانه در حال حاضر عرصه رقابت قدرتهای بزرگ شرق آسیاست و این دو کشور در حال تلاش برای افزایش قدرت خود هستند.
برقراری صلح و ثبات پایه اصلی سفر وزیر خارجه ژاپن به منطقه است
تلاشی که ژاپن برای گسترش روابط خود انجام میدهد به نوعی بخشی از آن استراتژی افزایش نفوذ و مقابله گسترش قدرت چین در خاورمیانه است.
هدف نهایی توکیو در منطقه صلح و ثبات است، چراکه منابع انرژی مورد نیاز ژاپن که یک کشور صنعتی است از خاورمیانه رد میشود و هرگونه ناامنی در منطقه در وهله اول باعث ضربه سنگین به ژاپن به عنوان یک کشور وابسته به سوختهای فسیلی میشود، لذا هدف اصلی توکیو رایزنی با کشورهای برجسته است که به نوعی امنیت را تضمین کنند و صلح و ثبات بیس اصلی این سفر است و اهداف در مقابل هر کشوری که قرار است به آن سفر شود، متفاوت است.
بیشتر بخوانید
انتهای پیام/