تروریستی خواندن سپاه اقدامی بی سابقه و حربه‌ای جدید است

خبرگزاری مهر- گروه بین‌‏الملل: چندی پیش آمریکا در اقدام خصمانه‌ای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را یک گروه تروریستی خواند.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، در بیانیه‌ای که از سوی کاخ سفید منتشر شد، گفت: من بطور رسمی اعلام می‌کنم دولت من قصد دارد بر اساس بند شماره ۲۱۹ از «قانون مهاجرت و ملیت»، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از جمله سپاه قدس را به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی اعلام کند.
در چارچوب این طرح، ایالات متحده آمریکا نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را که طبق قانون اساسی یکی از ارکان نظامی و دفاعی کشور است در لیست گروه‌های تروریستی دولت آمریکا وارد کرد.
بحث تروریستی خواندن سپاه توسط ایالات متحده آمریکا، نخستین بار در شهریور ۱۳۹۶ مطرح شد که در آن مقطع زمانی با تصویب قانون ضد ایران، روسیه و کره شمالی موسوم به کاتسا، مسکوت گذاشته شد.
در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با جمعی از اساتید حوزه روابط بین الملل ازجمله «شیرین هانتر» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا، «نادر انتصار» ئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما، «ریچارد نفیو» عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای آمریکا و کارشناس امور تحریم‌ها و امنیت بین الملل و عدم اشاعه تسلیحات در وزارت خارجه آمریکا و محقق دانشگاه کلمبیا آمریکا، «ریچارد کوزلاریچ» استاد دانشگاه جرج میسون آمریکا، «جفری کارلین» استاد دانشگاه بوستون آمریکا و «حسین عسکری» مشاور وزیر دارایی (۱۹۷۸ میلادی) و مشاور پادشاه عربستان (ملک عبدالله) ترتیب داده است.
*به نظر شما دلیل خوانده شدن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان یک گروه تروریستی خارجی از سوی واشنگتن چه بوده است؟
شیرین هانتر: «تعیین سپاه پاسداران به عنوان یک سازمان تروریستی توسط دولت ترامپ، گام دیگری در سیاست واشنگتن برای افزایش فشار بر ایران است به امید اجبار ایران به مذاکره و در این فرایند موافقت اجباری آن جهت تغییر برخی جنبه‌های سیاست خارجی خود و به ویژه فشار بر کسانی که مخالف صلح عرب – اسرائیل هستند.
واشنگتن امیدوار است که این فشارها ایران را متقاعد سازد تا کمک مالی و نظامی خود را به گروه‌هایی مانند حزب الله و حوثی ها در یمن متوقف کند و به طور کلی سیاست‌های خصمانه خود را نسبت به آمریکا متوقف کند.
از آنجا که سپاه پاسداران در نقاط مختلف مانند لبنان، عراق و سوریه فعال بوده و نیروی قدس آن متعهد به آزادسازی فلسطین است، همواره هدف خصومت آمریکا و دولتهای منطقه بوده است.
علاوه بر این، آمریکا معتقد است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران نسبت به حکومت رسمی قدرت واقعی را در ایران دارد.
بنابراین آنها می‌خواهند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به طور مستقیم تحت تأثیر تحریم‌ها قرار گیرد.
با تعیین سپاه پاسداران به عنوان یک سازمان تروریستی، آمریکا یا حداقل جان بولتون و مایکل پومپئو، به تهران خاطر نشان می‌کنند که ایالات متحده آمریکا مصمم است فشار بر ایران را افزایش دهد از جمله احتمال درگیری مستقیم نظامی با آن وجود دارد.»
نادر انتصار: «نومحافظه کاران و تغییر سیاست خارجی ترامپ ماه‌ها است از این سیاست طرفداری می‌کند.
به نظر می‌رسد این عوامل به ویژه جان بولتون و مایک پمپئو در نهایت ترامپ را قانع کردند که سپاه پاسداران اسلامی را به عنوان یک گروه تروریستی معرفی کند.
این اولین بار در تاریخ روابط بین الملل است که دولتی به طور یکجانبه بخش نظامی کشور دیگری را به عنوان یک سازمان تروریستی می‌شناسد.
سپاه پاسداران پیش از این نیز تحت تحریم کامل آمریکا بوده است.
هدف اصلی این کار واشنگتن مجبور کردن ایران به تسلیم بوده است.»
ریچارد نفیو: «من فکر می‌کنم این تصمیم به منظور افزایش فشار بر سپاه پاسداران و دولت ایران با اضافه کردن فشار اقتصادی علیه این دولت اتخاذ شد.
من متقاعد نشده‌ام که این تصمیم عملی خواهد شد اما من فکر می‌کنم حداقل به صورت سطحی، این تصمیم یک هدف و نیت بود.
من فکر می‌کنم این تصمیم برای تضعیف فرصت برگشت ایالات متحده آمریکا به برجام در آینده یا در طی مذاکرات مجدد با ایران اتخاذ شده است.»
ریچارد کوزلاریچ: «موضع ایالات متحده امریکا در قبال دولتهای خارجی توسط وزیر امور خارجه آن یعنی مایک پمپئو بیان می‌شود.
وی مطابق با بند ۲۱۹ قانون مهاجرت و ملیت، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از جمله نیروی قدس را به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی قلمداد نمود.
باید گفت برای اولین بار است که دولت امریکا بخشی از یک دولت و نیروی مسلح کشور دیگر را به عنوان گروه تروریستی معرفی می‌کند.
هدف امریکا از این اعلامیه و اقدام، فشار حداکثری بر حکومت جمهوری اسلامی ایران است.»
جفری کارلینر: «اهداف ترامپ از معرفی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان یک گروه تروریستی هنوز مشخص نیست.
شاید هدف آن ایجاد یک ژست سیاسی جهت نشان دادن خصومت امریکا نسبت به بخشی از حکومت ایران که نقش عمده‌ای در درگیری‌های سوریه، یمن و سایر نقاط خاورمیانه دارد، بود.
برخی از ناظران فکر می‌کنند که تحریم‌های جدید برای نشان دادن حمایت امریکا از بنیامین نتانیاهو در انتخابات اسرائیل که یک روز پس از اعلام تحریم‌ها برگزار شد، علیه ایران تحمیل شده است اما این صرفاً گمانه زنی است.»
حسین عسکری: «دلیلش برای من نامشخص است.
من فکر می‌کنم چون نتانیاهو و بن سلمان نسبت به ایران حساس هستند و سپاه پاسداران را نیرویی قوی می‌دانند.
این دو شخص و کوشنر با تحریک به جنگی که آمریکا به دنبال آن است در پی تغییر رژیم در ایران هستند.
می دانم این شیوه کمی قدیمی شده است ولی من فکر می‌کنم این چیزی است که پشت این قضیه است.
ولی شیوه‌ای که آنها این قضیه را برای عموم توجیه می‌کنند متفاوت است.
آنها می‌گویند سپاه پاسداران با حزب الله که آن را دارای یک هویت تروریستی می‌دانند همکاری می‌کند و سربازان آمریکایی را در عراق کشته‌اند.
ولی وقتی آنها یا متحدانشان مانند اسرائیل و عربستان سعودی مردم بی گناه را می کشند آن را دفاع از خود تلقی می‌کنند.
گذشته از آن باید اشاره کنم به گزارش مجله «ونتی فر» ترامپ زمانی که با سپاه پاسداران همکاری تجاری داشت مشکلی با آن نداشت.
اکنون به مدیریت کوشنر، نتانیاهو و بن سلمان که برای ترامپ اعتبار سه زمامدار روم قدیم را دارند در یک حرکت شتاب زده و حساب نشده که ممکن است خاورمیانه و جهان را به خطر بیندازد چنین اقدامی را انجام داده است.
به عنوان مثال، حزب الله یک بخش قانونی از حکومت لبنان هستند که از لبنان در برابر اسرائیل دفاع کرد و برای فقرا و نیازمندان خدمات اجتماعی تدارک می‌بینند.
بله آنها از اسد در سوریه دفاع کردند.
آنها توسط دولت قانونی سوریه به این کشور دعوت شدند.
دیگران در قالب عملیات پنهانی در این کشور شرکت کردند و مردم بی گناه را کشتند در حالی که توسط قدرت قانونی دعوت نشده بودند ولی تروریست خوانده نشدند.
این یک بازی با قوانینی متناقض است.»
*تأثیر تروریستی خواندن سپاه بر امنیت منطقه چه خواهد بود؟
شیرین هانتر: «جواب این سوال بیشتر به پاسخ دولت ایران و سپاه پاسداران بستگی دارد.
اگر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به وعده خود یعنی ایجاد نا امنی در منطقه برای نیروهای آمریکایی عمل کند، سپس احتمال درگیری منطقه‌ای و فرامنطقه ای به شدت افزایش خواهد یافت.
هر حمله‌ای توسط سپاه پاسداران به نیروهای آمریکایی فشار ناخوشایندی به واشنگتن جهت حمله تلافی جویانه به اهداف ایران ایجاد خواهد کرد.
این مهم به راحتی می‌تواند به یک درگیری گسترده‌تر تبدیل شود.
با این حال، حدود و گستره این حملات قابل پیش بینی نیست.
من فکر می‌کنم کسانی که ترامپ را متقاعد کردند سپاه پاسداران را به عنوان یک سازمان تروریستی اعلام کند تلاش می‌کنند وضعیتی را ایجاد کنند که در آن جنگ غیر قابل اجتناب باشد.»
نادر انتصار: «دست کم این حرکت باعث ایجاد تنش در منطقه خواهد شد.
شورای عالی امنیت ملی ایران نیز با صدور بیانیه‌ای مبنی بر تروریست خواندن ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنت کام) به این اقدام واکنش نشان داده است.
اگر این بیانیه به جریان بیفتد یعنی اگر به عنوان یک سیاست رسمی تلقی شود آنگاه وضعیتی ادامه دار و غیرقابل کنترل در منطقه قدرت خواهد گرفت.
نومحافظه کاران مدت هاست می‌گویند که اقدامات علیه ایران «پیامدی ندارد» چون ایران علیه آمریکا دست به اقدام متقابلی نمی‌زند.
برای مثال علی رغم اینکه ایران بیانیه‌ای صادر کرد که عواقب تصمیم واشنگتن مبنی بر خروج یکجانبه از برجام و عمل نکردن به تعهداتش مهیب خواهد بود ولی نتوانست کاری انجام دهد و کاری انجام نداد.»
ریچارد نفیو: «من فکر می‌کنم بزرگترین تأثیر آن خطر احتمالی تشدید و مقابله نیروهای ایالات متحده آمریکا و نیروهای جمهوری اسلامی ایران در منطقه باشد.
اگر ایرانی‌ها و آمریکایی‌ها هر دو نیروهای خود را به عنوان گروه‌های تروریستی در نظر بگیرند، ممکن است گزینه‌های صلح طلبی و کاهش بحران‌ها و درگیری‌ها از بین رود.»
ریچارد کوزلاریچ: «تأثیر این تصمیم بر امنیت منطقه، افزایش تنش بین ایالات متحده امریکا (با متحدان آن) و ایران است زیرا به باور من ایران به نوعی انتقام جویی خواهد کرد (اگر قبلاً این اقدام را انجام نداده باشد، بعد از این تصمیم حتماً انتقامجویی خواهد کرد).
نتیجه نهایی بی ثباتی و ناامنی بیشتر منطقه خاورمیانه خواهد بود.»
جفری کارلینر: «تحریم‌های جدید بعید است که تأثیر زیادی بر ایران و اقتصاد آن داشته باشد از آنجا که ایالات متحده امریکا پیش از این تحریم‌هایی را بر بخش‌هایی از سپاه پاسداران، رهبری آن و تجارت و سایر روابط اقتصادی با ایران به طور کلی اعمال نموده است.
تحریم‌های جدید که میزان آن کم است به تحریم‌های قبلی اضافه می‌شوند و احتمالاً تأثیر کمی بر امنیت منطقه‌ای در خاورمیانه دارند.»
*آیا این اقدام با قانون اساسی آمریکا تطابق دارد؟
شیرین هانتر: «من از وضعیت قبلی آگاه نیستم وضعیتی که در آن شاخه‌ای از نیروی مسلح یک کشور به عنوان یک سازمان تروریستی تعیین شده است.
با این حال، آمریکا سپاه پاسداران را بیشتر به عنوان نظامیانی می بیند که هدف آنها صدور انقلاب اسلامی ایران به بقیه خاورمیانه و جهان اسلام است.
آمریکا به سپاه پاسداران به عنوان متهم اجرای عملیات نظامی ایران در مکان‌هایی مانند عراق، سوریه و لبنان نیز نگاه می‌کند.
آمریکا به سپاه پاسداران به عنوان بخشی مشروع از نیروهای مسلح ایران (ارتش) نگاه نمی‌کند.»
نادر انتصار: «تصمیماتی مانند تعیین یک گروه به عنوان یک گروه تروریستی به نظر رئیس جمهور آمریکا بستگی دارد و قانون آمریکا به رئیس جمهور این اجازه را می‌دهد.»
ریچارد نفیو: «بله رئیس جمهور مجاز است تصمیمات تصویبی و دارای ضمانت اجرای قانونی را در این زمینه اتخاذ کند.
سوالاتی در مورد این موضوع وجود دارد از جمله اینکه آیا سپاه پاسداران نوعی نهاد خاص است که رئیس جمهور می‌تواند تحت این اقتدار قانونی در مورد آن تصمیم گیری نماید؟
(همانطور که با گروه‌هایی مانند القاعده برخورد می‌شود).
اما این تصمیم خلاف قانون اساسی آمریکا نیست.»
ریچارد کوزلاریچ: «در سیستم حکومتی ایالات متحده امریکا)، قوه مجریه دارای اختیار تصمیم گیری در مورد مسائل سیاست خارجی است.
دلیلی وجود ندارد که این تصمیم مغایر با قانون اساسی ایالات متحده باشد.»
جفری کارلینر: «دادگاه‌های ایالات متحده امریکا تصریح کرده اند که بسیاری از اقدامات دولت ترامپ بر خلاف قوانین ایالات متحده امریکا یا قانون اساسی این کشور است از جمله اقدامات مربوط به مهاجرت، محیط زیست و بسیاری از موضوعات دیگر سیاست داخلی.
با این حال، بسیار بعید است که دادگاه‌های ایالات متحده امریکا در مورد اینکه آیا تحریم‌های جدید علیه سپاه پاسداران علیه قوانین ایالات متحده یا قانون اساسی این کشور است، تصمیم گیری نماید.
رؤسای جمهور ایالات متحده امریکا و دولتهای آنها دارای اختیارات گسترده‌ای در زمینه سیاست خارجی هستند و اعمال تحریم‌ها علیه کشورهای دیگر قطعاً در اختیار رئیس جمهور است.»
حسین عسکری: «من باور دارم حالا که آمریکا برای نامیدن سپاه پاسداران به عنوان یک گروه تروریستی گام‌هایی را برداشته است ایران هم می‌تواند با بسیاری از شاخه‌های نیروی نظامی آمریکا که عملیات پنهانی داشته‌اند، حملات هوایی با هواپیمای بدون سرنشین انجام داده‌اند و مردم بی گناه را تحت عنوان سازمان‌های تروریستی کشته‌اند همان رفتاری را کند که او با سپاه پاسداران انجام داد.
ایران به راحتی می‌تواند ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا (سنت کام) را که در خلیج فارس و در خاورمیانه اقداماتی انجام می‌دهد را، یگان ویژه نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا و سازمان سیا و غیره و غیره را جزو سازمان‌های تروریستی قرار دهد.»
*آیا ممکن است شاهد تحریم‌های بیشتری از طرف دولت ترامپ علیه ایران باشیم؟
شیرین هانتر: «سیاست پومپو / بولتون در رابطه با ایران این است که فشار بر ایران را به نقطه‌ای برسانند که دیگر تهران نتواند مقاومت کند و مجبور به پذیرفتن شرایط آمریکا شود.
در نهایت آمریکا امیدوار است که فشارها بیشتر منجر به فروپاشی نظام جمهوری اسلامی از درون شود.
بنابراین، آنها سعی خواهند کرد از هر ابزار فشاری علیه ایران استفاده کنند.
با این حال پیش بینی آنچه آمریکا می‌تواند جهت فشار به ایران انجام دهد تا از حمله نظامی به ایران پیشگیری شود دشوار است.
احتمالاً محاصره دریایی؟
اما این یک عمل جنگی است و قطعاً منجر به درگیری مسلحانه خواهد شد.
به طور کلی، تشدید بحران فعلی بین ایالات متحده و ایران حاکی از آینده خوبی نیست.
مقامات تهران نباید صبر کنند تا دوره ریاست جمهوری ترامپ تمام شده و از شدت بحران کاسته شود، زیرا احتمالاً او دوباره انتخاب خواهد شد.»
نادر انتصار: «بله، البته حتی بدون اقدامی که آمریکا علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام داد نیز تحریم‌ها تنها حربه‌هایی هستند که می‌توانند آشوب‌های داخلی و تغییر نظام در ایران را باعث شود.
ولی اقدام جدیدی که علیه سپاه پاسداران صورت گرفت اعمال تحریم‌های جدید را علیه ایران توجیه می‌کند و آن را خط قرمزی علیه منافع ایران اعلام می‌کند.»
ریچارد نفیو: «بله و تقریباً قطعاً.
سوال مهمتر این است که آیا ما شاهد تلاش‌های رئیس جمهور ترامپ در زمینه دیپلماسی در برخورد با ایران خواهیم بود یا خیر.»
ریچارد کوزلاریچ: «متأسفانه بله.
ما شاهد تحریم بیشتری از سوی ایالات متحده امریکا و فشار حداکثری علیه ایران خواهیم بود.
این در حالی است ما شاهد روابط دیپلماتیک جدی میان تهران و واشنگتن نخواهیم بود.»
جفری کارلینر: «احتمال اینکه ترامپ تحریم‌های اضافی را در آینده علیه ایران اعمال کند بسیار زیاد است.
درست مانند تحریم‌ها علیه سپاه پاسداران، هر گونه تحریم جدیدی علیه تهران تأثیر کمی بر اقتصاد ایران و یا امنیت منطقه خواهد داشت.»
*چگونه همه این کارها بر موقعیت و آینده آمریکا در خاورمیانه اثر می‌گذارند؟
حسین عسکری: «من فکر می‌کنم دولت ترامپ با ادامه برگرداندن دیکتاتورهای غیرقانونی مسلمان و رفتن به سوی اسرائیل و ربودن سیاست‌های حقوق بشری کشورهای عرب و در نتیجه شأن و اعتبار آنها در واقع بذرهای رفتن از خاورمیانه را می‌کارد.
هرکس محدودیت‌ها و مرزهایی دارد.
اگر نتانیاهو دوباره انتخاب شود، اگر اسرائیل به اظهارات خود در مورد حاکمیت بر بلندی‌های جولان ادامه دهد و اگر الحاق و حاکمیت خود بر کرانه باختری را متوقف نسازد و از ادعای خود بر بیت المقدس و مسجد الاقصی دست برندارد آنگاه جهان عرب نیز به زودی به خط قرمزهای خود نزدیک خواهد شد.
در این نقطه جهان اسلام با قدرت دو میلیاردی خود خشم خود را به اسرائیل، آمریکا و حاکمان آنها نشان خواهند داد.
دیگر نیازی نیست که بگوییم آمریکا دیگر در خاورمیانه یک شریک قابل اطمینان نیست.
در نهایت مسلمانان با ظلمی که با آن رو به رو هستند مقاومت خواهند کرد.
حدیثی از پیامبر (ص) هست که می‌گوید در روز قیامت سه نفر مورد بازخواست قرار می‌گیرند ظالم، مظلوم و ناظر.
ظالم به خاطر ظلمی که کرده است، مظلوم به خاطر آنکه از حق خود دفاع نکرده و ناظر به خاطر آنکه به مظلوم کمک نکرده است.»