تعرفه گذاری و جذب نیروی پرستاری در دولت سیزدهم محقق می‌شود؟

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، در بیش از یک سالی که کرونا بی رحمانه بر جهان مسلط شده، این پزشکان و پرستاران هستند که بیشترین آسیب‌های جسمی، روحی و روانی را متحمل شده اند و با توجه به این موضوع که روح بزرگ آن‌ها نیازمند مزد دنیوی نیست، اما سختی‌ها و فشار کار، گاه منجر می‌شود تا یک پرستار با تمام خستگی هایش، به دلیل کمبود نیرو یا نیاز مالی، چند شیفت کار کند.
قانون ۱۴ ساله تعرفه گذاری خدمات پرستاران، قانونی است که با گذشت سال‌ها که از تصویب آن با بیش از ۱۹۰ رای موافق می‌گذرد، هیچ اتفاق عملیاتی در راستای اجرایی شدن این قانون نیفتاده و در یک سال اخیر و با توجه به خدمات ارزنده و جان فشانی‌های کادر درمان، به ویژه پرستاران صبور و زحمتکش در بحران کرونا بیش از پیش نیاز به عملیاتی شدن این مصوبه، احساس می‌شود و حتی شاید بتوان گفت تنها درخواست پرستاران از مسئولان در حال حاضر، عملیاتی شدن طرح تعرفه گذاری خدمات پرستاری است.
پشت سر گذاشتن چهار پیک سنگین کرونا و دست و پنجه نرم کردن با جهش‌های جدید و در نتیجه مبتلایان و بستری‌های حاد شدید، توان و انرژی کادر درمان به ویژه پرستاران فداکار را گرفته و می‌توان گفت موجب فرسودگی و از پا افتادن آن‌ها شده و وجود نیرو‌های بیشتر و جذب تعداد زیادی پرستار تازه نفس یکی از ضروری‌ترین و مهم‌ترین نیاز‌های فعلی جامعه پرستاران است و امید می‌رود مسئولان جدیدی که در دولت جدید روی کار می‌آیند برنامه‌های جامعی برای برطرف کردن موانع و بی عدالتی‌ها و همچنین گام موثری در راستای عملیاتی شدن این قانون ۱۴ ساله بردارند.
ثقینی، مشاور نظام پرستاری کشور و مسئول کارگروه منویات رهبری نظام پرستاری در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: مشکلات اصلی پرستاری در چند محور اصلی خلاصه می‌شود که پیشتر از سوی مقام معظم رهبری و مسئولان نظام بار‌ها به آن پرداخته شده و آن هم ضرورت اجرای طرح تعرفه گذاری پرستاری و استخدام پرستاران جدید است.
ثقینی افزود: در صحبت‌های حضرت آقا در روز پرستار سال گذشته که فصل الخطاب محسوب می‌شود، ایشان ضمن تاکید بر مجاهدت‌های پرستاران در کرونا، فرمودند: این قشر در چشم مردم عزیزتر و شایسته‌تر شدند و در ادامه تاکید کردند یکی از کار‌هایی که مسئولان باید انجام دهند اجرای قانون تعرفه خدمات پرستاران است که سالهاست تصویب شده، اما اجرا نشده.
همچنین در ادامه تاکید کردند، استخدام پرستاران، یکی دیگر از کار‌های ضروری است که باید با جدیت دنبال شود.
او ادامه داد: این موضوع طبیعی است که یکی از اصلی‌ترین مشکلاتی که جامعه پرستاری در حال حاضر و با توجه به شرایط کرونا با آن دست به گریبان است، کمبود نیرو باشد.
نارضایتی بیمار و پرستار؛ نتیجه کمبود نیروی پرستاران در بیمارستان ها
ثقینی گفت: وقتی در مورد کمبود نیروی پرستار صحبت می‌کنیم باید در نظر داشته باشیم که فرصت رسیدگی به بیمار نیز کاهش پیدا می‌کند.
به طور کلی این مشکل، دو عارضه سنگین به همراه دارد.
یکی اینکه پرستاران از نحوه عملکرد نامناسبی که ایجاد می‌شود ناراضی هستند و وجدان آسوده‌ای ندارند و این ناراحتی را همراه خود یدک می‌کشند، زیرا فکر می‌کنند نتوانسته اند به شکل کامل و جامعی که مد نظرشان است خدمت کنند و عارضه دیگر نارضایتی بیمار است و دیگری نارضایتی بیماران است.
او بیان کرد: برای رفع این مشکل، مسئولان مربوطه، سال‌ها قبل، پیگیری کردند و با همکاری مجلس، قانون تعرفه گذاری و قانون بهره وری خدمات بالینی، انجام شد و هدف این قوانین، تقلیل ساعت‌های موظفی پرستاران بود تا بتوانند با روحیه بهتر و کارایی بالاتری خدمت کنند.
اما متاسفانه این قانون تقلیل ساعت کاری موظفی پرستاران و کادر درمان، باعث افزایش سطح اضافه کار شد، زیرا نیروی جدیدی جذب نشده بود و در نتیجه ساعت اضافه کاری اجباری پرستاران تمدید شد و بعضی از مدیران برای کنترل مبلغ اضافه، روش دیگری را پیش گرفتند و تعداد بیماران تحویل به پرستار را افزایش دادند و در حال حاضر شاهد اثرات نامطلوب این تصمیم گیری بر کیفیت خدمات پرستاران در بیمارستان‌ها هستیم به نحوی که در بخش‌های ویژه با نارضایتی پرستاران مواجهیم و حتی شاهد مرگ‌های بد بیماران نیز هستیم.
مشاور نظام پرستاری کشور اظهار کرد: این مساله با وجود مهم بودن، راه حل دارد و راه حلش هم استخدام نیروی جدید است.
در برنامه چهارم و پنجم توسعه با همکاری مجلس، به ازای هر ۳ تا ۴ هزار نفر نیروی پرستاری که بازنشسته می‌شدند و برای توسعه بخش‌های دیگر درمان، مصوب شده بود که بین ۹ تا ۱۰ هزار نفر نیرو جذب شود، ولی متاسفانه به جز سال گذشته و در سال‌های اخیر، هیچکدوم از این عوامل اجرا نشد و این کمبود نیرو اثرات خود را بیشتر از پیش بروز داد.
باید به ازای هر تخت در ۲۴ ساعت، ۲ و نیم پرستار داشته باشیم
ثقینی اظهار کرد: سازمان نظام پرستاری با هماهنگی معاونت نظام پرستاری و برد پرستاری و انجمن‌های علمی، با برگزاری جلسات علمی و مشورت‌های فراوان و طبق اظهار نظر مقام معظم رهبری، به یک استاندارد مشخص در بحث بهداشت و درمان و خدمات درمانی پرستاری رسیدند.
طبق این استاندارد مصوب شد که به ازای هر تخت در ۲۴ ساعت، ۲ ونیم نفر پرستار، ۱ و هشت دهم پرستار و ۷ نفر نیرو‌های اتاق عمل و هوشبری و کمک پرستار، نیاز است.
این در حالی است که طبق استاندارد‌های جهانی، در هر ۲۴ ساعت بین ۳ تا ۳ ونیم و حتی در برخی کشور‌ها تا ۶ نفر پرستار تعیین شده است.
او ادامه داد: اگر این کمبود رفع میشد بسیاری از این معضلات حل شده بود، اما متاسفانه، انجام نشد تا جایی که به بحران کرونا رسیدیم و در این شرایط بحرانی درخواست کمک و امداد از پرستار سایر قسمت‌ها و بخش‌ها و حتی پرستارانی که شاغل نبودند شد و به هر صورت، پرستاران شریف با روحیه جهادی، حاضر شدند، اما بعد از گذشت مدت‌ها هیچ ارتباط قانون مندی رخ نداد و مسئولین مربوطه، روش مناسبی پیش نگرفتند و بعضا با رفتار‌های نامناسبی که اصلا در شان دانشگاه و حاکمیت نظام و پرستاران پیشرفته علمی نبود، باعث رنجش برخی از پرستاران فداکار شدند.
مشاور نظام پرستاری کشور و مسئول کارگروه منویات رهبری نظام پرستاری افزود: مقام معظم رهبری در سال ۸۳ فرمودند که پرستار خسته و از کار مانده و چند شیفت کار کرده، از روی ناچاری نمی‌تواند این نقش را ایفا کند و پرستار باید با نشاط و سرحال و آماده و آشنا به معلومات کمک رسان باشد و امکانات و مقدمات لازم برایش از طریق مسئولان فراهم شود.
همچنین ایشان فرمودند، باید توجه داشت که سختی کار پرستاران، سختی جسمی نیست، اما از لحاظ روحی و عصبی از کار‌های سنگین جسمی مثل کار در معدن هم سختتر است.
ثقینی در مورد قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری مطرح کرد: این قانون که از سال ۸۶ با ۱۹۰ رای همچنان معطل مانده، ما را به این فکر وامی دارد که بدانیم چه شد که به این مرحله رسیدیم.
او افزود: از سال ۷۴ که قرار شد تحولی در سیستم بهداشت کشور اجرا شود و سیستم نظام حقوق ثابت برای همه پرستاران و پزشکان اجرا شود که همه آن‌ها یک حقوق ثابت دریافت کنند و اکثر کارشناسان معتقد بودند این سیستم، سیستم کارآمدتر و مردمی تری بود و به لحاظ تجارب موفق جهانی در نظام سلامت ما می‌توانست به خوبی پاسخگو باشد، اما عملیاتی نشد.
ثقینی ادامه داد: از مزایای قابل توجه این طرح این بود که خدمات سلامت به صورت کالای پول در سیستم سلامت دیده نمیشد و آن احساس اراده خدمت بر مبنای ارائه خدمت بود نه پول.
از دیگر مزایای این طرح این بود که دولت، متعهد به خدمت رایگان به همه مردم بود.
همچنین اختلاف دریافتی بین پزشک و غیرپزشک، با این شدتی که در حال حاضر در سیستم‌های خدمات رسان جدید و تعرفه‌ای مشاهده می‌شود، وجود نداشت.
یکی دیگر از مزایا این بود که مردم و مراجعین به بیمارستان‌ها هم فشار مالی زیادی مثل الان متحمل نمی‌شدند، زیرا بر مبنای بیمه بسیاری از هزینه‌های درمانی شان پرداخت میشد و به طور کلی می‌توان گفت با اجرای آن طرح، اولویت در بیمارستانها، ارائه خدمات درمانی به مردم بود نه افزایش درآمد ریالی و مالی.
او ادامه داد: در ابتدای این طرح همه موافق بودند و رضایت داشتند، اما در اواسط دهه ۷۰، گروهی، با یک انگیزه ای، طرح جدیدی را ایجاد کردند و هدفشان هم برداشتن فشار مالی از دوش دولت بود.
آن طرح جدید یک مدل آمریکایی خدمات سلامت و درمان به نام نظام تعرفه گذاری کالیفرنیا بود؛ که بر اساس الگوبرداری از این طرح، نظام خدمات بهداشت و درمان ما در قالب انواع تعرفه تقسیم شود.
آن هم تعرفه‌هایی که بار مالی را از دوش دولت بر می‌داشتند و روی دوش ملت منتقل می‌کردند.
جزییات طرح خودگردانی بیمارستان ها از زبان مشاور نظام پرستاری کشور
ثقینی اظهار کرد: همزمان با این طرح، طرح دیگری به نام خودگردانی بیمارستان‌های ایجاد شد که ابتدا در دانشگاه شهید بهشتی، اجرا شد و سپس در سال ۷۶ در سراسر کشور راه اندازی شد.
این دو طرح، انواع و اقسام تعرفه‌ها را وارد سیتم خدمات بهداشت و درمانی می‌کرد و به افراد خاصی تعلق می‌گرفت و حتی عده‌ای بدون انجام خدمات، دریافت وجه داشتند.
مشاور نظام پرستاری کشور و مسئول کارگروه منویات رهبری نظام پرستاری گفت: درسال ۷۶ و ۷۷ یک دستورالعملی از وزراتخانه به بیمارستان‌ها ابلاغ شد مبنی بر اینکه روسا و مدیران و معاونین بیمارستان‌ها باید حتما از گروه پزشکی و عیئت علمی، باشند و در اصل علاوه بر اینکه درآمد‌ها به صورت نابرابر تقسیم شد، با این دستورالعمل بسیاری از مسئولانی که قدرت مدیریت و عملکرد خوبی داشتند، کنار گذاشته شدند.
این در حالی ست که طبق طرح تعرفه گذاری کالیفرنیایی، پزشک اجازه فعالیت در منصب مدیر و رئیس را در سیستم ندارد مگر اینکه دوره‌های تخصصی سخت و پیچیده مدیریتی را پشت سر گذاشته باشند و سپس وارد این کار شوند.
مشاور نظام پرستاری کشور بیان کرد: این تضاد و دوگانگی در اجرای طرح نظام سلامتی که از طرح تعرفه گذاری کالیفرنیای وارد ایران کردند، به نحو دیگری اجرا شد و این مشکلاتی که طی ۲۵ سال جاری شاهدش هستیم، به وجود آمد.
ثقینی افزود: از سال ۸۶ هم شاهد مطرح شدن و اجرا نشدن قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری در تمام دولت‌ها بودیم در حالیکه طرح تعرفه پزشکی به علاوه ۵۰۰ تعرفه دیگر از سال ۷۴ شروع شد و تا کنون به ۳ تا ۷ هزار تعرفه به شکل‌های مختلف، برای گروه پزشکی، افزایش پیدا کرده است.
این درحالی است که پرستاران نه تنها طی این سالها، در سیستم عملیاتی و اجرایی، تعرفه ندارند بلکه پول کار‌هایی هم که انجام می‌دهند، نصیب افراد دیگری می‌شود که به اصطلاح حق تعرفه برایشان تعریف شده است.
او ادامه داد: از سال ۷۶ قانونی تحت عنوان خودگردانی مطرح شد که هیچ پشتوانه قانونی نداشت و تا سال ۹۳ قانونی برایش نداشتند و فقط بر مبنای اینکه افرادی می‌خواهند از این طرح سود ببرند و مسئولیتی در نظام سلامت کشور داشته باشند، طرح خودگردانی موسوم به کارانه اجرا شد و تا پایان سال ۹۳ ادامه داشت و در نهایت به شکل قانونی درآمد و جالب است که از سال ۸۶ تا الان که وارد ۱۴۰۰ شده ایم یعنی ۱۴ سال است که از یک قانون مصوب مجلس با بیش از ۱۹۰ رای موافق می‌گذرد و هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.
ثقینی گفت: ما امید داریم که در دولت جدید افرادی روی کار بیایند که مشتاق و پیگیر باشند و در جهت رفع تبعیض‌ها و بی عدالتی‌ها و نابرابری‌ها گام بردارند و تساوی و عدالت و انصاف را رعایت کنند.
مشاور نظام پرستاری کشور اظهار کرد: امید ما در سیستم سلامت و درمان کشور و جامعه پرستاری این است که در دولت جدید نگاه جدیدی به سیستم بهداشت و درمان کشور شود و فقط قشر خاص یا فرد خاصی را مدنظر قرار ندهیم و هدف اصلی مسئولان رسیدگی به امور مردم باشد و هدف این باشد که درآمد‌ها به طور عادلانه در سیستم بهداشت و درمان کشور توزیع شود و تا حد ممکن مردم در پرداخت هزینه، دچار مشکل نشوند.
نگاه منصفانه و همه جانبه دولت جدید، حلال مشکلات پرستاران
ثقینی گفت: همچنین امید است افرادی که در دولت جدید مسئولیت را بر عهده می‌گیرند، هم نگاه منصفانه‌ای نسبت به پرداخت‌ها و توزیع عادلانه درمان داشته باشند و هم پیگیر و خاستار اجرایی شدن این امر باشند.
او ادامه داد: من و بسیاری از کارشناسان نظام سلامت و اقتصاد دانان حوزه سلامت بر این باوریم که بسیاری از اموری که پرستاران و پزشکان دارند انجام می‌دهند اما تعرفه اش برای افراد دیگر لحاظ می‌شود، باعث می شود تا هزینه‌ی بیشتری را پرداخت کنند و اگر این تعرفه با مهر پرستاری انجام شود طبعا، با هزینه پرستار و کارشناس لحاظ می‌شود واین موضوع هم به نفع بیمه و هم به نفع ملت است.
ثقینی گفت: تنها مشکلی که این طرح دارد، کاهش درآمد بیمارستان هاست.
زیرا بیمارستان معتقد است اگر برای یک متخصص درصد لحاظ شود، درصد بیمارستان‌ها هم باید در نظر گرفته شود و افزایش پیدا کند.
او ادامه داد: اگر دولت در بحث ایجاد درآمد‌های ثابت برای اماکن درمانی، این مبحث را لحاظ کند، بخاطر هزینه کمتری که به بیمه‌ها پرداخت می‌کند، آن کمبود مالی هم جبران می‌شود.
به قولی، می‌توان گفت، اجرای قانون تعرفه گذاری پرستاری به خودی خود، نیازی به بودجه اضافی ندارد بلکه خود قانون، با توجه به کاهش دریافتی از بیمه‌ها برای قسمت‌های درمانی، اعتبارش را تامین می‌کند و این کاهش درامدی را که دولت می‌خواهد به بیمه بپردازد، می‌تواند به عنوان درآمدی ثابت برای بیمارستان‌ها در نظر بگیرد و این اختلاف مبلغی که در دریافت درآمد برای بیمارستان نسبت به پزشک متخصص تحمیل می‌شود را جبران می‌کند.
این روزهای سخت که به گفته بزرگان به مثابه روزهای سخت و طاقت فرسای جنگ است، به رزمندگانی شجاع و جان بر کف و قوی نیاز دارد تا برای دفاع از جان و سلامتی هموطنانشان از هیچ تلاشی فروگذار نکنند و خوشبختانه ما کشور ما سرشار از پرستاران شریف و جان بر کفی است که در این جبهه، به دفاع و مقاومت می پردازند و اینک نوبت مسئولان است که پاسخگوی نیازها و مشکلات این قشر آسیب پذیر باشند و مرتفع شدن مسائلشان را در دستور کارشان قرار دهند.
انتهای پیام /