ماسک‌های وارداتی تولیدی‌های خراسان شمالی را خفه کرد/ وقتی مرغ همسایه غاز است

سناریوی بی‌مهری به تولیدکنندگان ماسک خراسان شمالی از آنجایی آغاز شد که شیوع کرونا در استان ما نیز همچون دیگر شهرها، رخ نشان داد و دولت و مسئولان برای تهیه ماسک و کاهش قیمت نجومی آن به هر دری زدند تا بحران پیش‌آمده را مدیریت کنند.
به گزارش خبرگزاری فارس از بجنورد، سناریوی بی‌مهری مراکز بهداشتی به تولیدکنندگان ماسک خراسان شمالی از آنجایی آغازید که شیوع کرونا در استان ما نیز همچون دیگر شهرها، رخ نشان داد و دولت و مسئولان برای تهیه ماسک و کاهش قیمت نجومی آن به هر دری زدند تا بحران پیش‌آمده را مدیریت کنند.
تمام گروه‌های جهادی دست‌به‌کار شده و تولید ماسک و محلول ضدعفونی را در دستور کار قراردادند؛ ضمن اینکه برخی افراد، خط تولید خود را نیز تغییر داده و به داد کمبود ماسک رسیدند.
اما در حال حاضر اگر بخواهیم از وضعیت بازار اشباع‌شده از ماسک و همچنین تولیدی‌های ماسک سخن بگوییم، حال‌وروزشان تعریف چندانی ندارد و گویا چرخه تولید و فروش ماسک نیز دچار بیماری واگیرداری به نام بی‌تدبیری، مبتلا شده است.
در نیمه نخست سال ۹۹ حدود ۶ واحد صنعتی، بهداشتی برای افزایش تولید مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده در نظر گرفته شد و ضمن وجود ۷۵ کارگاه محلی تولید ماسک، ۲ کارخانه تولید ماسک دیگر نیز با ظرفیت ۲۵٠ هزار ماسک در روز، راه‌اندازی شد.
سرگردانی یک‌ساله ماسک‌های مازاد در بازار
مهرماه سال ۹۹ مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان شمالی، اعلام کرد که روزانه ۲٠٠ هزار ماسک تولید می‌شود؛ این در حالی است که همان موقع، مسئولان، نیاز روزانه استان را ۱۴٠ هزار عدد ماسک عنوان کردند و ظاهراً از همان زمان به بعد باید به فکر چاره و تدبیر درستی برای بازار فروش ماسک مازاد می‌بودند.
غیر آن نیز حدالمقدور قانونی اتخاذ می‌شد تا مجوز جدیدی برای راه‌اندازی کارگاه ماسک داده نشود و یا حداقل مشروط به کیفیت قابل‌رقابت و یا قیمت مناسب؛ همچنین در خصوص صادرات ماسک به استان‌های دیگر نیز می‌توانست برنامه‌ریزی صحیحی صورت بگیرد.
داروخانه‌ها دست‌ودلشان به خرید تولید داخلی نمی‌رود!
در مهرماه همان سال ۹۹، انبوهی از بنر و پوستر مبنی بر فروش ماسک‌های ۹٠٠ تومانی بر روی شیشه داروخانه‌ها نقش‌بست که استاندار خراسان شمالی نیز مدعی شد ارزان‌ترین ماسک کشور را استان خراسان شمالی تولید می‌کند و علاوه بر بالا رفتن کیفیت ماسک‌ها، قیمت آن نیز ارزان شد که همه‌ی مشکلات و کمبودهایی که در ابتدای شیوع کرونا به وجود آمده بود حل شد.
اما ظاهراً داستان ماسک و کرونا به این آسانی دست از سر جامعه بر نخواهد داشت و حالا مشکل مازاد ماسک بر روی سر تولیدکنندگان آن سایه افکنده و موجب تعطیل شدن برخی کارگاه‌ها شده است.
شواهد نشان می‌دهد داروخانه‌هایی که الآن گرانی ماسکِ تولیدِ داخل را بهانه می‌کنند، سال گذشته نیز که ارزان‌ترین ماسک استان به آن‌ها پیشنهاد می‌شد در قبال خرید آن مقاومت می‌کردند!
ماسک موردنیاز استان تأمین شد، اما افزایش کارگاه‌های تولیدی‌ متوقف نشد!
در همین حین علی یوسفی، معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، از مازاد ماسک‌های تولیدی در همان مهرماه ۹۹ خبر داد و گفت: ماسک‌های مازاد در صورت بی‌نیازی خود استان، صادر خواهد شد.
وی گفت: در حال حاضر در خراسان شمالی سه کارگاه دارای مجوز، تولید و تأمین ماسک استان را بر عهده‌دارند که چهارمین کارگاه تولیدی مورد تائید دانشگاه نیز طی چند روز آینده با تولید یک‌میلیون ماسک در ماه به جمع این کارگاه‌ها افزوده خواهد شد.
زمزمه‌ گلایه تولیدکنندگان ماسک در بهمن‌ماه ۹۹
زمان زیادی از روند افزایش ماسک و خرسندی مسئولان از رفع مشکل کمبود ماسک نگذشته بود که صدای گلایه تولیدکنندگان به گوش رسید.
یکی از تولیدکنندگان ماسک خراسان شمالی که به دلیل نگرانی از مشکل‌ساز شدن مصاحبه برای اشتغال خود، حاضر به اعلام نام نشد در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در بجنورد اظهار کرد: بالغ‌بر چهار ماه است که استانداری و علوم پزشکی تولیدکنندگان ماسک را به امان خدا رها کرده است و متأسفانه از خارج استان، ماسک موردنیاز را تأمین می‌کنند.
وی گفت: با توجه به اینکه کار ما، تولید تجهیزات پزشکی است، در حال حاضر تولیدات و نیروها را کاهش داده و با نصف توان و نیرو به تولید ماسک می‌پردازیم.
این تولیدکننده تجهیزات پزشکی افزود: ما روزانه از ۳٠ هزار الی ۵٠ هزار عدد ماسک تولید داشتیم که حالا به یک‌سوم آن رسیده است و علاوه بر آنکه نیاز خراسان شمالی، فی‌الواقع از خارج استان تأمین می‌شود، ما مجبور به صادر کردن تولید داخلی به شهرهای دیگر هستیم.
وی گفت: مسئولان ذی‌ربط در این موضوع کم‌کاری کرده و پیگیر مسئله نیستند.
ادعای تولیدکنندگان، کم‌کاری، سو مدیریت و دیگر دلایل است اما باید دید که این مسئله ازنظر مسئولان چقدر صحت دارد و البته قبل آن بد نیست که صحبت‌های تولیدکنندگان دیگر ماسک را نیز بررسی کنیم.
علی دلیری یکی از تولیدکنندگان دیگر ماسک خراسان شمالی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در بجنورد اظهار کرد: تولید ما از روزی ۴۰ هزار عدد به‌روزی ۱۰ هزار ماسک کاهش پیداکرده است و همین مقدار را نیز نمی‌توانیم در استان بفروشیم.
وی گفت: استانداری برای توزیع ماسک مسئولی مشخص کرده است که از ما خرید نمی‌کند و اگر خودمان به داروخانه‌ها مراجعه کنیم نیز ما را به مسؤول توزیع، حواله می‌دهند؛ این در حالی است که مسؤول توزیع، ماسک را از خارج استان تهیه می‌کند.
این تولیدکننده ماسک، بیان کرد: مصوبه استانداری این بود که ماسک را به نرخ ۸۲۰ تومان باید از تولیدکننده بخرند و ۹۰۰ تومان برای مصرف‌کننده بفروشند، ولی شاید به خاطر حاشیه سود و یا دلایلی که ما نمی‌دانیم ماسک‌های تولیدشده در مشهد اینجا توزیع می‌شود.
وی افزود: ۴ شرکت در استان، تولید ماسک انجام می‌دادند که ۲ گروه از آن‌ها تعطیل‌شده است و دو گروه با ظرفیت محدود در حال کار کردن هستند؛ خود من نیز که در کارگاه ماسک برای حدود ۱۵۶ نفر شغل ایجاد کرده بودم ولی در حال حاضر ۳۶ نفر به‌صورت محدود ماسک تولید می‌کنند.
ماسک تولید استان، توان رقابت با بازار ماسک را ندارد!
اگر مطالب منتشرشده در حوزه ماسک را ازنظر بگذرانیم، به مسائل قابل‌توجهی خواهیم رسید که جای تأمل دارد!
امین کلاته، رئیس کمیسیون اقلام بهداشتی ستاد استانی مدیریت بیماری کرونا در خراسان شمالی، در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در بجنورد اظهار کرد: از ابتدای کار تولید ماسک در استان نیز، استانداری ماسک را از تولیدی‌ها نمی‌خرید و فقط در توزیع آن مدیریت می‌کرد که در حال حاضر نیز کمیته توزیع، فعال است.
وی گفت: اوایل شیوع کرونا ماسک‌هایی که از خارج استان وارد می‌شد گران بودند، برای همین استقبال مردم از خرید ماسک‌های تولید استان بیشتر بود اما در حال حاضر ماسک تولیدشده‌ی داخل، توان رقابت ماسک باکیفیت ارزانی که از خارج خراسان شمالی می‌آید را نداشته و به فروش نمی‌رسد.
کلاته افزود: واردات از روز اول وجود داشته و قانونی تحت عنوان منع واردات وجود ندارد که بشود آن را محدود کرد و تنها راه ممکن، فرهنگ‌سازی برای خرید ماسک استانی است؛ ضمن اینکه ما به‌صورت ارشادی ادارات و داروخانه‌ها را به خرید ماسک تولیدکننده‌های خراسان شمالی ملزم کرده‌ایم اما متأسفانه به آن توجه نمی‌شود.
وی بابیان اینکه کمیسیون توزیع اقلام بهداشتی که ذیل ستاد مبارزه با کرونا است، گفت: این کمیسیون در تلاش است که دستگاه‌های اجرایی را مکلف به خرید ماسک داخل استان کند اما در حال حاضر برخی دستگاه‌ها به‌صورت اینترنتی ارزان‌ترین ماسک را از شهر دیگر خریداری می‌کنند مثلاً بانک‌ها، بیمارستان‌ها و...
مصرف روزانه ماسک بالایی دارند که اگر به مصوبه ستاد کرونا توجه کرده و همکاری کنند این مشکل حل خواهد شد.
کلاته اظهار کرد: بازار ماسکِ اشباع‌شده، موجب شد برخی در این بازار رقابتی، دوام آوردند و برخی دیگر قدرت بیشتری داشته و دست به صادرات زدند اما افرادی هم بودند که نتوانسته رقابت کنند و ضرر کردند.
مشکل، از توان رقابتی نیست/داروخانه‌ها به تولید داخل اعتماد ندارند!
امین کلاته در سال گذشته،گفته بود: متأسفانه در شهرستان بجنورد برخی از داروخانه‌ها به بهانه‌هایی از قبیل عدم نیاز به ماسک‌های ۹٠٠ تومانی در مقابل خرید آن مقاومت دارند، این در حالی است که هماهنگی‌های موردنیاز با معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی انجام و اطلاع‌رسانی‌ها صورت گرفته اما داروخانه‌ها از توزیع این ماسک‌ها ممانعت می‌کنند.
این توضیحِ امین کلاته، نشان می‌دهد که حتی در زمان ارزانی ماسک نیز، رغبتی برای خرید آن وجود نداشته و گرانی، بهانه‌ای بیش نبوده است.
حاضریم ارزان بفروشیم، حاضر نیستند ارزان بخرند!
جعفری نماینده تولیدکنندگان ماسک در بهمن سال گذشته، گفت: در حال حاضر پنج برابر نیاز خراسان شمالی، ماسک دپو شده، وجود دارد؛ ما قیمت ماسک را به ۸۷۰ تومان رساندیم و این آمادگی وجود دارد که ماسک را باقیمت ۷۰۰ تومان نیز به فروش برسانیم اما هم‌اکنون ماسک خارج استان که ۸۰۰ تومان بوده مورد استقبال بیشتر قرارگرفته است.
ظاهر ادعای تولیدکننده و توزیع‌کننده، منطقی و درست است و به نظر می‌آید نه مشکلی در بحث توزیع وجود دارد و نه تولید خراسان شمالی، مشکل کیفیت و قیمت دارد؛ همچنین سازمان و نهادهای مربوطه نیز دم از قانون‌مداری و رعایت مواضع موجود می‌زنند اما اگر تا این حد همه‌چیز خوب و سر جایش نشسته است پس تعطیلی کارگاه‌ها و گلایه‌ تولیدکنندگان برای کدام مشکل و ایراد است؟
دیروز یاری رساندند، امروز بدون یاری ماندند!/تولیدکنندگان دیروز، ورشکستگان امروز
علی‌اصغر رضازاده، معاون امور صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: بعد از همه‌گیری ویروس کرونا پنج واحد تولید ماسک صنعتی در استان راه‌اندازی شد که پروانه بهداشتی و سیب سلامت نیز از معاونت غذا و دارو دریافت کردند اما ۲ مورد از آن‌ها چون فروش پایینی داشتند، ناچار به تعطیلی شدند اما در حال حاضر سه کارگاه فعال بوده و روزانه ظرفیت تولید ۲٠٠ هزار ماسک رادارند که در سطح استان فعال‌اند.
وی گفت: ازآنجایی‌که تولیدات فعلی نیز فروش کافی نداشته با ۱٠ درصد ظرفیت در حال تولید است و هرچند که باکیفیت بهتر و با تائید معاونت غذا و دارو ماسک دوخته‌اند اما مراکز بهداشتی از آن‌ها خرید نمی‌کنند.
معاون امور صنایع و معادن سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی تصریح کرد: مصوبه ما در ستاد مقابله با کرونای خراسان شمالی این بود که دستگاه‌های اجرایی و مراکز بهداشتی از تولیدات داخل استان خرید کنند اما متأسفانه این مصوبات اجرایی نشده است.
گویا معاونت غذا و داروی استان نیز در پاسخ به مکاتبه‌ی این مقام مسؤول گفته است: ماسک‌ها از سامانه ستاد خریداری می‌شوند و نمی‌توانند از ماسک‌های داخل استان استفاده کنند چون در سامانه قیمت اقلام بهداشتی به مزایده گذاشته و ارزان‌ترین آن خریداری ‌می‌شود.
رضازاده بابیان اینکه نبود توان خرید برای مراکز بهداشتی مسئله‌ای غیرقابل‌قبول بوده تصریح کرد: اگر همه حاضر به خرید تولید داخل شوند، هیچ دستگاهی به آن‌ها ایراد نخواهد گرفت اما مورد مطرح‌شده دیگر بحث کیفیت ماسک‌ها است که خودشان تائید کرد‌ه‌اند و حالا این موضوع نمی‌تواند دلیلی برای نخریدن آن باشد.
وی ادامه داد: تأکید ما همیشه این بوده است که تولیدکنندگان ماسک در ابتدای شیوع کرونا به کمک آمدند و همراه بودند اما حالا منصفانه نیست که در میدان آن‌ها را رها کنیم و لازم است که ادارات، داروخانه‌‌‌ها و مراکز بهداشتی از ماسک‌های داخل استان خرید کنند.
صادرات ماسک به عمان هم بی‌نتیجه ماند
اگر بخواهیم مُهر تأییدی بر سخنان فوق بزنیم، تا دیگر بهانه‌ای برای این عدم ساماندهی وجود نداشته باشد لازم است سخنان محمدرضا موفق را نیز به منصه تائید بگذاریم.
محمدرضا موفق، رئیس کمیته اقتصادی تولید، توزیع و تأمین ستاد بحران کرونا در خراسان شمالی، گفت: ازآنجایی‌که بازار ماسک اشباع شد، محدودیت‌های قبلی برداشته شد یعنی به تولیدکننده داخل استانی اجازه بازاریابی در خارج استان داده شد و علاوه بر آن تولیدکنندگان با اتاق بازرگانی ارتباط داده شدند تا به‌منظور صادرات ماسک اقدامات لازم نیز انجام شود.
وی تصریح کرد: در همین ارتباط حتی با تجار کشور عمان نیز ارتباطاتی گرفته شد تا زمینه صادرات ماسک فراهم شود اما متأسفانه مشکلی که اکنون وجود دارد این است که تعدادی از دستگاه‌های داخل استانی کم‌لطفی‌هایی را انجام می‌دهند و از ماسک‌های تولید داخل خرید نمی‌کنند.
موفق تأکید کرد: چندین مرتبه با دستگاه‌های دولتی، بانک‌ها و دانشگاه علوم پزشکی صحبت شده تا اقلام بهداشتی موردنیاز خود را از کمیته توزیع که این اقلام را از محصولات داخل استان تأمین می‌کند، خریداری کنند.
قیمت تولیدات داخل استان به‌صرفه نیست/تولیدکنندگان وارد سامانه خرید شوند
علی حق‌بین، معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در بجنورد، اظهار کرد: تمام خریدهای دانشگاه علوم پزشکی طبق قانون باید از طریق سامانه خرید شده باشد و ماسک هم جزو همین خریدها است.
وی گفت: تولیدکنندگان ماسک استان هم می‌توانند وارد سامانه شوند و اگر قیمت و کیفیت محصول آن‌ها طبق مقررات باشد، همکاران کارپرداز ما قطعاً ماسک آن‌ها را خریداری می‌کنند.
حق‌بین در خصوص الزام خرید تولید داخل از جانب استاندار تصریح کرد: مقرراتی بر ما حاکم است که باید خریدهای خود را از طریق سامانه انجام دهیم؛ ضمن اینکه ما نمی‌گوییم که از استان خرید نشود، بلکه اگر تولیدکنندگان، کیفیت و قیمت محصولشان خوب باشد آن‌ها هم می‌تواند وارد سامانه شوند.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی بیان کرد: کل کارکنان، پنج هزار نفر هستند درحالی‌که استان ۸۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و اگر روزی ۴٠٠ هزار ماسک تولید شود تعداد قابل‌توجهی مازاد داریم که با خریدن یا نخریدن ما چیزی تغییر نمی‌کند.
وی گفت: در جلسه استانداری با دو نفر از تولیدکنندگان ماسک، صحبت کرده و این مسائل به آن‌ها گفته شد؛ وقتی ماسک باکیفیت بالا و قیمت مناسب وجود دارد و درواقع باقیمتی پایین‌تر از قیمت ماسک تولیدی استان است، عرضه می‌شود قطع به‌یقین مردم آن ماسک را خریداری می‌کنند.
حق‌بین افزود: در جلسه استانداری به تولیدکنندگان ماسک پیشنهاد شد که تنوع محصولاتشان را بالا ببرند و برای کودکان، خانم‌ها و آقایان ماسک‌هایی با مدل‌های متفاوت و کیفیت خوب، ماسک سه‌بعدی تولید کند که ازنظر مواد و با ماسک معمولی تفاوتی ندارد و قیمت آن ۵ برابر ماسک معمولی است.
صحبت‌های معاون غذا و دارو ازاین‌جهت که تولیدکنندگان باید به تنوع تولید بپردازند درست به نظر می‌آید اما آیا ازاین‌جهت که گفته‌شده است قانون، اجازه خرید غیر سامانه را به دانشگاه علوم پزشکی نمی‌دهد نیز صحیح است؟
چه گونه است که این قانون در اوایل شیوع بیماری کرونا فراموش‌شده و حالا که صحبت حمایت از تولیدکننده به میان آمده قانون‌مداری جای خود را به انصاف داده است؟
اگر تولیدکنندگان وارد سامانه نشده‌اند نیز باید مسئولان به دنبال رفع و هدایت عامه مردم باشند؛ چراکه شاید یک بازاری معمولی که به دنبال کسبی حلال است به جزئیات موضوع به‌صورت تخصصی واقف نیست و مسئولان باید وظیفه هدایت‌گری و مدیریت درست شرایط را داشته باشند.
در صورت نیاز، آموزش لازم برای ایجاد تنوع در ماسک یا فراهم کردن ملزومات و مواد اولیه ارزان و باکیفیت را در اختیار این کارگاه‌ها بگذارند و نه اینکه توجیهات متعدد را کنار هم‌ردیف کرده تا بگویند ما مقصر نبوده و کمکی هم از دست ما برنمی‌آید!
انتهای پیام/ج/ی