کارگردان مستند شاهنامه: شاهنامه روایت تاریخ ایران است

ایسنا/خراسان رضوی کارگردان مستند داستانی شاهنامه فردوسی گفت: داستان‌های شاهنامه تخیلی نیست، بلکه تاریخ کشور ماست.
عبدالرضا رحمانی‌نسب در گفت‌وگو با ایسنا در رابطه با سابقه فعالیت‌های خود و نحوه آغاز به کار تولید مستند شاهنامه، اظهار کرد: فعالیت فیلم‌سازی خود را از انجمن سینمای جوانان خراسان رضوی آغاز کردم و ۱۶ سال گذشته را مشغول فیلم‌سازی بوده‌ام.
مجموعه‌ای از کارهای فنی و سینمایی را انجام داده‌ام و فعالیت‌های پژوهشی که در سال‌های گذشته انجام داده‌ام موجب شد تا مسئولان شهر مشهد، حاضر به این شوند که سرمایه تولید فیلم‌های مستندی را به من بدهند که موضوعات آن به شهر مشهد بر می‌گردد.
وی افزود: پس از فعالیت‌هایی که صورت گرفت، مسئولان به بنده اعتماد کردند و متوجه شدند که پژوهش‌هایی که در رابطه با شاهنامه فردوسی انجام داده‌ام امکان این را دارد که تبدیل به فیلم مستند شود و نقش خوبی در آشنا کردن مردم با شاهنامه داشته باشد.
به همین دلیل مسئولان شهرداری مشهد و سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری حمایت کردند تا فیلم مستند شاهنامه فردوسی ساخته شود.
کارگردان مستند شاهنامه فردوسی با بیان این‌که «در هفت‌ ماه فیلم‌نامه این مستند نوشته شده و تولید آن سه سال طول کشیده است»، بیان کرد: سه سال گذشته را به صورت اختصاصی صرف تولید فیلم مستند شاهنامه فردوسی کردیم و در نهایت توانستیم مستندی را تولید کنیم که دکتر محمدجعفر یاحقی، مدیر قطب علمی فردوسی و شاهنامه و استاد ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد در رابطه با آن بگویند که ۵۰ هزار بیت شاهنامه را در ۵۰ دقیقه از این فیلم مشاهده کرده‌اند.
این اتفاق حاصل کار سه‌ساله بنده و گروه بزرگی از افراد کاربلد شهر مشهد است.
رحمانی‌نسب با بیان این‌که «سختی‌های تولید چنین پروژه‌ای را پیش از تولید در نظر گرفته بودم»، گفت: وقتی که شاهنامه را بشناسید، تولید مستند آن هم سخت نخواهد بود.
من شاهنامه را می‌شناختم و به مدد پژوهش‌هایی که در آن دکتر محمدجعفر یاحقی، علیرضا قیامتی و راشد محصل به ما کمک کردند، تولید این اثر کار سختی نبود.
به لحاظ فنی نیز تجربه لازم را داشتم و می‌دانستم که امکان تولید مستند شاهنامه وجود دارد.
وی در خصوص هدف تولید فیلم مستند شاهنامه فردوسی، عنوان کرد: هدف این بود که مخاطب در این فیلم متوجه شود که روند سرایش شاهنامه به چه صورت است.
قطعاً نباید تصور کرد که مخاطب با تماشای این فیلم، تمام شاهنامه را متوجه شده باشد، اما اگر پس از دیدن این فیلم، مخاطب شاهنامه را بخواند فهم آن برای او راحت‌تر خواهد بود.
کارگردان مستند شاهنامه فردوسی در رابطه با داستان‌هایی از شاهنامه که به صورت مستقیم در این مستند ۵۰ دقیقه‌ای به نمایش گذاشته شده است، بیان کرد: شاهنامه صدها داستان دارد و اگر بخواهیم طبق روایت مرسوم، شاهنامه را به سه بخش اساطیری، پهلوانی و تاریخی تقسیم کنیم، آن‌چه که ما به آن پرداخته‌ایم، گزیده‌ای از تمام داستان‌های شاهنامه از ابتدا تا انتهای آن است.
شاهنامه یک حماسه است و حماسه زمانی اتفاق می‌افتد که جنگ وجود داشته باشد، جنگ نیز زمانی اتفاق می‌افتد که انگیزه‌ای وجود داشته باشد.
انگیزه در ایلیاد دزدیده شدن یک زن است، اما در شاهنامه فردوسی سرزمین و خاک است.
رحمانی‌نسب ادامه داد: مستند شاهنامه این موضوع را روایت می‌کند که انسان‌های اولیه غارنشین بودند، به تدریج آتش کشف شد، ابزار به وجود آمد، کشاورزی رونق گرفت و تمدنی بزرگ شکل گرفت که مربوط به دوران جمشید است.
سپس در این تمدن ضحاک حضور پیدا می‌کند تا به زمان پادشاهی فریدون می‌رسد و هنگامی که خون ایرج، فرزند فریدون توسط برادرانش به زمین ریخته می‌شود، سرزمین ایران به وجود می‌آید و همچنین به داستان رستم و سهراب می‌پردازد.
وی خاطرنشان کرد: داستان‌های شاهنامه تخیلی نیست، بلکه تاریخ کشور ماست و در زمانی که ما کاوش‌های تاریخی نداشته‌ایم و نمی‌توانستیم خط میخی را بخوانیم، داستان‌های شاهنامه تاریخ روایی مردم بوده‌اند و تا ۵۰۰ سال پیش به این داستان‌ها استناد می‌شده که تاریخ ما چگونه بوده است.
کارگردان مستند شاهنامه فردوسی با اشاره به بیان تاریخ به زبان شعر، عنوان کرد: شعر به وجود آمده است تا از فراموش شدن داستان‌های تاریخی جلوگیری کند.
وقتی مطلبی را به صورت آهنگین می‌خوانیم، آن در ذهن ما خواهد ماند و امکان ندارد که کلمه‌ای از آن را حذف کنیم، چون وزن شعر متفاوت می‌شود.
به همین دلیل در نسل‌هایی که خط وجود نداشته، تبدیل داستان‌ها به صورت شعر لازمه انتقال تاریخ بوده است‌.
رحمانی‌نسب در رابطه با تولید سریال شاهنامه فردوسی، اظهار کرد: هنگامی که مشغول خلاصه و گزیده‌کردن شاهنامه برای ساخت فیلم بودم، این موضوع که نمی‌توانم تمام شاهنامه را به تصویر بکشم برایم دردآور بود.
اگر ایدئولوژی وارد داستان نشود و صرفاً شاهنامه بخواهد منبع فیلم‌نامه باشد می‌توان از آن سریال ساخت، اما لازمه تولید سریال این است که صرفاً برای پرکردن آنتن نباشد.
وی با بیان این‌که «آشنایی فیلم‌ساز با داستان ضروری است»، افزود: شاید به دلیل این‌که فیلم‌سازان فکر می‌کنند که تولید چنین سریالی کار سختی است به این موضوع ورود نمی‌کنند.
من نیز در ساخت مستند شاهنامه، به دلیل این‌که با خیلی از گوشه و کُنه آن آشنا بودم و برای همین سراغ آن رفتم.
کارگردان مستند شاهنامه تصریح کرد: متأسفانه اگر بخواهیم چنین سریالی را بسازیم، اولین کاری که صورت می‌گیرد این است که تولید آن را به یک فرد پیشکسوت می‌دهند و نمی‌گذارند که یک جوان آن سریال را بسازد.
به نظر من تولید این نوع فیلم‌ها و سریال‌ها احتیاج به تکنولوژی جدیدتری دارد، نه این‌که فقط یک گروه در کنار کارگردان حضور داشته باشد.
به نظرم مسئولان باید به جوانان اعتماد کنند و به نظرم جوانانی وجود دارند که توان ساخت چنین فیلم‌هایی را دارند.
رحمانی‌نسب در رابطه با فعالیت‌های آینده خود، بیان کرد: دیده شدن فیلم مستند شاهنامه باعث شد که اتفاقات بزرگی رخ دهد و بسیاری از افرادی که تصور می‌کردند کارهای سخت قابل انجام نیست، متوجه شدند که کارهای سخت هم قابل انجام است.
ساخت کار از تاریخ این مملکت جای کار بسیاری دارد و علاقه دارم که اگر قرار باشد باز هم مستند بسازم، در مورد تاریخ و ادبیات کشور بسازم.
انتهای پیام