تصمیم جنجالی ترامپ درباره جولان/ تقلا برای نجات نتانیاهو از مخمصه

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- رامین حسین آبادیان: «دونالد ترامپ» رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا اخیراً در اقدامی خصمانه فرمانی را به امضا رساند که به موجب آن جولان اشغالی به عنوان بخشی از اراضی تحت حاکمیت رژیم صهیونیستی توسط واشنگتن به رسمیت شناخته می‌شود.
این درحالی است که پیشتر نیز ترامپ از تصمیم خود برای امضای این فرمان خبر داده بود.
اقدام رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا واکنش‌های متعددی را در عرصه‌های منطقه‌ای و بین المللی به دنبال داشت و بسیاری از شخصیت‌های سیاسی منطقه و بین المللی این اقدام را به شدت محکوم کردند.
دولت دمشق در بیانیه‌ای این تصمیم ترامپ را حمله به حاکمیت سوریه خوانده است.
دولت سوریه تصمیم اخیر دونالد ترامپ در به رسمیت شناختن حاکمیت رژیم صهیونیستی بر بلندی‌های جولان را حمله وقیحانه به حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور خوانده و حق خود را برای بازپس گیری این منطقه محفوظ دانست.
وزارت امور خارجه سوریه در بیانیه‌ای که از سوی خبرگزاری رسمی این کشور سانا انتشار یافت اعلام کرد: آزادسازی جولان با استفاده از تمامی ابزارهای موجود و بازگرداندن این منطقه به سرزمین مادری سوریه حق مسلم ما است.
در این بیانیه تصریح شد: با این تصمیم اخیر ترامپ، آمریکا تبدیل به دشمن اصلی اعراب شد.
وزارت خارجه سوریه در این بیانیه تاکید کرد: هیچ چیز نخواهد توانست این حقیقت تاریخی و همیشگی را تغییر دهد که جولان عربی-سوری است و خواهد ماند.
در همین حال، مسکو نیز این اقدام را محکوم کرده و آن‌را نقض فاحش حقوق بین الملل خوانده است.
دولت لبنان نیز این اقدام را محکوم کرده و آن‌را نقض حقوق بین الملل خوانده است.
در بیانیه وزارت خارجه لبنان این اقدام تضعیف کننده صلح منصفانه خوانده شده است.
مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه نیز گفت، تصمیم دونالد ترامپ برای به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان بار دیگر تأیید کرد که آمریکا احترامی برای قوانین بین المللی قائل نیست.
چاووش اوغلو در توئیتر نوشت: آمریکا بار دیگر با این تصمیم نشان داد به قوانین بین المللی احترام نمی‌گذارد.
با این حال این تصمیم به هیچ وجه باعث مشروعیت بخشیدن به اشغالگری اسرائیل نخواهد شد.
دبیر کل سازمان ملل نیز در واکنش به این اقدام ترامپ صراحتاً اعلام کرد وضعیت جولان از نظر سازمان ملل نسبت به قبل هیچ تغییری پیدا نکرده است.
استفان دوجاریک، سخنگوی آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل اظهار کرد: سیاست سازمان ملل درباره جولان در قطعنامه‌های مربوط به این منطقه که از سوی شورای امنیت تصویب شده‌اند بازتاب یافته و این سیاست تغییری پیدا نکرده است.
وزارت خارجه مصر مخالفت خود را با اظهارات رئیس جمهوری آمریکا درباره به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های اشغالی جولان اعلام کرد و این امر را مغایر با قطعنامه‌های بین‌المللی دانست.
این وزارتخانه در بیانیه‌ای گفت: مصر بر رویکرد ثابت خود مبنی بر نگاه به جولان سوریه به عنوان اراضی عربی اشغالی طبق قطعنامه‌های بین‌المللی تأکید می‌کند.
جنبش جهاد اسلامی فلسطین در واکنش به موضع دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا درباره حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان اشغالی گفت: کشورهای جهان باید نسبت به آتشی که رئیس جمهور آمریکا با سیاست‌های خود برای شعله‌ور کردن آن می‌کوشد، هشیار باشند.
افزون بر این، احمد عبدل ابولغیط، دبیرکل اتحادیه عرب روز جمعه دو فروردین (۲۲ مارس) با انتشار بیانیه‌ای از سیاست دولت آمریکا در رابطه با به‌رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان انتقاد کرده است.
در این بیانیه، دبیرکل اتحادیه عرب خواستار تجدید نظر آمریکا در این سیاست شده است.
احمد ابولغیط در عین حال به پیامدهای فوری و همچنین عواقب بعدی چنین سیاستی برای منطقه هشدار داده است.
دبیرکل اتحادیه عرب، به‌رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان را برای نقش و عملکرد آمریکا در بحران خاورمیانه نیز زیان‌بار ارزیابی کرده است.
اما جولان چگونه به اشغال صهیونیست‌ها درآمد؟
جنگ شش‌روزه ۱۹۶۷ که میان رژیم صهیونیستی و کشورهای عربی مصر، سوریه و اردن رخ داد از پنجم ژوئن آن سال با با حمله هوایی ناگهانی صهیونیست‌ها به پایگاه‌های هوایی مصر در ۵ ژوئن ۱۹۶۷ آغاز شد و اسرائیل طی ۶ روز موفق شد تا نوار غزه و صحرای سینا را از کنترل مصر، شرق بیت المقدس و کرانه باختری رود اردن را از کنترل اردن و بلندی‌های جولان را از کنترل سوریه خارج کند.
بلندی‌های جولان یکی از چهارده استان سوریه است که به نام استان «القنیطره» شناخته می‌شود، این استان شامل دو شهر است یکی القنیطره که مرکز استان است و نظامیان اسرائیلی قبل از عقب نشینی از آن در جنگ اکتبر ۱۹۷۳ آن را کاملاً نابود کردند و دومی شهر «فیق» که هنوز ویرانه‌ای تحت سلطه رژیم صهیونیستی است.
در ششم اکتبر ۱۹۷۳ سوریه و مصر با حمایت چند کشور عربی دیگر برای بازپس گیری همه سرزمین‌های عربی که در سال ۱۹۶۷ اشغال شده بود به جنگ با رژیم صهیونیستی رفتند که به جنگ یوم کیپور (یا جنگ اکتبر و جنگ رمضان) معروف شد این جنگ در ششم اکتبر با حمله غافلگیرانه مصر و سوریه علیه مواضع نیروهای اسرائیلی در شرق کانال سوئز و بلندی‌های جولان آغاز شد، مناطقی که شش سال قبل در جنگ شش‌روزه به تصرف نظامیان صهیونیست درآمده بود و در نهایت در روز ۲۵ اکتبر سازمان ملل برای دومین بار درخواست آتش‌بس کرد که موافقت شوروی سابق و آمریکا به عنوان حامیان طرفین جنگ، به پایان جنگ منجر شد.
در ژانویه سال ۱۹۷۴ مصر و رژیم صهیونیستی تحت حمایت سازمان ملل متحد در ژنو به پیمان ترک مخاصمه دست یافتند و به دنبال آن پیمان دیگر ترک مخاصمه با سوریه در ۳۱ ماه مه ۱۹۷۴ در ژنو و در حضور نمایندگانی از سازمان ملل، اتحاد جماهیر شوروی و آمریکا حاصل شد.
رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۸۱ انضمام آن به خاک خود را به صورت یک طرفه اعلام کرد، اما این اقدام از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته نشده است.
در سال ۲۰۰۰ ایهود باراک، نخست وزیر رژیم صهیونیستی با فاروق الشرع، وزیر خارجه وقت سوریه در چارچوب مذاکرات صلحی تحت نظارت «مادلین آلبرایت»، وزیر خارجه وقت آمریکا از سوم تا هفتم دسامبر در ویرجینیای غربی دیدار کردند اما این مذاکرات درباره بازپس‌گیری بلندی‌های جولان سوریه به شکست انجامید چون رژیم صهیونیستی با بازگرداندن زمین‌های همجوار دریاچه طبریه (که در میان سرزمین‌های اشغالی و بلندی‌های جولان سوریه واقع است و بزرگ‌ترین منبع طبیعی آب شیرین این منطقه محسوب می‌شود) مخالفت کرد.
حال سوال اینجاست که اهمیت راهبردی جولان در چیست که رژیم صهیونیستی سخت به دنبال بسط حاکمیت خود بر آن بوده و آمریکا نیز در از ین زمینه از آن حمایت می‌کند؟
دمشق پایتخت سوریه قریب به پنجاه کیلومتر از بلندی‌های جولان فاصله دارد و توپخانه سوریه بین سال‌های ۱۹۴۸ تا ۱۹۶۷ از آنجا شمال سرزمین‌های اشغالی را هدف می‌گرفت.
منطقه جبل الشیخ در جولان اشغالی و در نزدیکی خط ترک مخاصمه که ارتفاع آن به ۲۸۰۰ متر می‌رسد به رژیم صهیونیستی موقعیتی عالی در نظارت بر تحرکات سوریه می‌دهد، صهیونیست‌ها از این بلندی‌ها می‌توانند به دقت فعالیت‌های مهم سوری‌ها را جنوب کشورشان زیر نظر بگیرند و ماهیت جغرافیایی آن هم مانعی طبیعی در برابر هر گونه تحرک نظامی سوریه است.
منطقه جولان منبع مهم آبی هم شمرده می‌شود چون باران‌های ارتفاعات جولان رود اردن را که به دریاچه طبریه می‌ریزد تغذیه می‌کنند و آب این منطقه یک سوم نیاز آبی رژیم صهیونیستی را تأمین می‌کند.
خاک حاصلخیز جولان نیز ظرفیت مناسبی برای تبدیل شدن به تاکستان و باغ‌های میوه دارد و ارتفاعات این منطقه در زمستان، به تنها پیست اسکی اسرائیل نیز تبدیل شده است.
همین اهمیت راهبردی منطقه اشغالی جولان سوریه، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی را بر آن داشت تابا سو استفاده از بحران سوریه از سال ۲۰۱۱ تاکنون از جامعه بین المللی بخواهد حاکمیت اسرائیل را بر بلندی‌های جولان به رسمیت شناسد.
اما فارغ از اهمیت استراتژیک جولان اشغالی به نظر می‌رسد که رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا به دنبال نجات دادن نخست وزیر رژیم صهیونیستی از مخمصه فسادی است که در آن گرفتار آمده است.
در آستانه برگزاری انتخابات کنیست رژیم صهیونیستی در ۲۰ فروردین ماه نتانیاهو به دلیل درگیر بودن در پرونده‌های فساد و پولشویی به شدت تحت فشار قرار داد.
رئیس جمهوری آمریکا که پیشتر نشان داده که خواهان روی کار آمدن مجدد نتانیاهو در اراضی اشغالی است، با به رسمیت شناختن الحاق جولان به اراضی تحت حاکمیت تل آویو در واقع تلاش کرد دستاوردی برای نخست وزیر رژیم صهیونیستی خلق کند تا به نوعی او را نجات داده باشد.