تلاش دانشجویان برای مقابله با کرونا/ رادیو سالمندان؛ موجی از امید

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها بروز بحران کرونا در کنار همه تغییرات بنیادی و اساسی که در تمامی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی بشر به وجود آورد، درس‌های ماندگاری هم داشت.
اینکه هر کدام از ما می‌توانیم چه نقشی در مهار و کنترل این بحران ایفا کنیم، سوال مهمی بود که در ذهن خیلی از افراد شکل گرفت.
اندیشیدن به نقشی که می‌توانیم برعهده بگیریم یا همان مسئولیت پذیری و تحقق مسئولیت اجتماعی یکی از مهمترین درس‌های بحران کرونا بود که نمونه‌های مختلفی از آن را در کمک‌های مومنانه، همراهی و همیاری با کادر درمان، ضدعفونی کردن شهرها و معابر، توجه بیشتر به گروه‌های پرخطری همچون سالمندان و … شاهد بودیم.
در این بین، دانشجویان که همیشه با پرچم مطالبه‌گری مشاهده می‌شدند، با بهره‌گرفتن از نیرو و انگیزه جوانی در کنار دغدغه‌مندی و فداکاری به میدان مقابله با کرونا آمدند تا نقش خود را در پاسخگویی اجتماعی بیش از پیش به نمایش بگذارند که نمونه‌های فراوانی از این تلاش‌ها را در قالب فعالیت‌های جهادی و کمک‌های مومنانه آنها شاهد بودیم.
پرستاری از جمله رشته‌هایی است که برخلاف تصور عموم مردم، محدود به بیمار و بیمارستان نیست و خدمات آنها علاوه بر بالین بیماران، شامل تمام اعضای جامعه می‌شود؛ تعریفی که تعدادی از دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گناباد به آن رنگ واقعیت بخشیدند و تلاش کردند تا چشم، گوش و زبان سالمندان به عنوان گروه مهمی از جامعه که جزو گروه‌های پرخطر در برابر کووید ۱۹ هم هستند، باشند.
رادیو سالمندان عنوان برنامه‌ای است که کار تولید آن از همان روزهای آغاز شیوع کرونا، با هدف اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی سالمندان با زبانی ساده، توسط جمعی از دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گناباد شروع شده و تا کنون ده قسمت از آن منتشر شده است.
متینه خوشخو کاخکی، مسئول دانشجویی این پروژه در گفتگو با خبرنگار مهر درباره ایده راه‌اندازی رادیو سالمندان گفت: در بحبوحه موج اول شیوع بیماری کووید -۱۹ یک گروه مجازی متشکل از چند دانشجوی ارشد پرستاری سالمندی و یکی از استادانمان داشتیم؛ وقتی این استاد یک فایل مربوط به تغذیه سالمندان در دوران کرونا را در گروه فرستاد، مطلب خیلی مفیدی بود و قرار شد برای تمام دوستان و آشنایان که به نوعی با سالمندان در ارتباط هستند، بفرستیم.
وی ادامه داد: بلافاصله بعد از این اتفاق به فکر فرو رفتم که کاش راهی بود تا این فایل به جای مراقبان یا خانواده‌ها، مستقیم به دست خود سالمندان برسد.
لزوم انتقال آموزش‌های مرتبط با سلامتی به سالمندان
این دانشجوی کارشناسی ارشد پرستاری سالمندی تصریح کرد: با اینکه آگاهی سالمندان از این بیماری نیازی ضروری است ولی سالمندان عزیزمان به علت سطح سواد، مشکلات بینایی و دسترسی به ابزارهای به روز ارائه اطلاعات، با محدودیت‌هایی مواجه هستند و از آنجایی که انتقال دانش و اطلاعات باید متناسب با گروه فراگیر باشد، این ایده در ذهنم شکل گرفت که مطالب علمی و کارآمد مرتبط با کرونا را با زبانی ساده و قابل درک به صورت پادکست ضبط کنیم تا به ساده‌ترین روش با توجه به محدودیت‌های این گروه سنی به گوش آنها برسد.
سعید خیاط کاخکی، یکی دیگر از اعضای این گروه دانشجویی که کار گویندگی و تدوین این برنامه را برعهده داشت در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: پس از شکل‌گیری این ایده و مشورت و تبادل افکار، گروهی متشکل از سه دانشجوی کارشناسی ارشد پرستاری سالمندی و یک دانشجوی کارشناسی ارشد پرستاری سلامت جامعه شکل گرفت.
وی افزود: پس از شکل‌گیری گروه با راهنمایی دکتر لیلا صادق مقدم متخصص سالمندشناسی که در شبکه سلامت هم از ایشان استفاده می‌شود، موضوع‌های مهم و اولویت‌دار برای ساخت برنامه مشخص شد.
این دانشجوی کارشناسی ارشد پرستاری سالمندی ادامه داد: اطلاعات مرتبط با سالمندان را از منابع معتبر علمی گردآوری می‌کردیم که به عنوان مثال در اولین قسمت برنامه، مطالبی با موضوع تغذیه سالمندان را متناسب با سطح آگاهی فراگیرانمان، تهیه و ضبط کردیم.
خیاط با بیان اینکه محتوای هر قسمت، تعیین و مراحل پیاده سازی، تدوین، اجرا و ضبط انجام می‌شد، بیان کرد: برنامه‌های تهیه شده از طریق پایگاه‌های خبری، اداره بهزیستی، مراکز سالمندی شهری و شبکه‌های اجتماعی در اختیار سالمندان و مراقبان آنها قرار می‌گیرد.
نیلوفر سعادتی، یکی دیگر از دانشجویان این گروه در گفتگو با خبرنگار مهر، به بازخوردهای مثبت این برنامه اشاره کرد و گفت: پس از پخش اولین پادکست، بازخوردهای فراوانی گرفتیم؛ از سالمندان و مراقبان آنها گرفته تا گروه‌هایی متشکل از استادان و بزرگان رشته سالمندی کشور مانند گروه‌های فضای مجازی ترجمان دانش سالمندی، پویش همدلی با سالمندان و حتی بازخوردهایی از خارج کشور داشتیم که توشه راه ما برای بهتر شدن رادیو سالمندان شدند.
دریافت کد اخلاق برای این پروژه دانشجویی
این دانشجوی کارشناسی ارشد پرستاری سالمندی ادامه داد: برای اعتبار این ایده، طرح آن در قالب پروپوزال در مرکز تحقیقات و ارتقای سلامت دانشگاه علوم پزشکی گناباد به تصویب رسید و به عنوان یک طرح آموزش پاسخگو و تولید محور، موفق به دریافت کد اخلاق شد و در سامانه اخلاق کشوری هم ثبت گردید.
حسام دولت آبادی، دانشجوی کارشناسی ارشد سلامت جامعه که به عنوان یکی از گویندگان در این گروه مشارکت داشت، در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: راهی که ما در آن قدم گذاشتیم هنوز ادامه دارد و با عشق و علاقه، کارمان را ادامه می‌دهیم و تلاش می‌کنیم تا با برداشتن مرز بین دانشگاه و جامعه، بتوانیم برای همه افراد، حق استفاده از دانش و آگاهی را فراهم کنیم.
وی افزود: فصل اول این مجموعه شامل ده قسمت پخش شده است و تلاش می‌کنیم تا روز به روز با استفاده از بازخوردهایی که از سالمندان عزیز می‌گیریم، برنامه‌های بهتر و مفیدتری تولید و منتشر کنیم.
رادیو سالمندان برگزیده کشوری جشنواره آتا شد
دکتر لیلا صادق مقدم، متخصص سالمندشناسی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی گناباد هم که به عنوان استاد راهنما این گروه دانشجویی را همراهی می‌کند، در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: این بیت آشنا از سعدی که می‌گوید: «ای که دستت می‌رسد، کاری بکن، پیش از آن کز تو نیاید هیچ کار» ما را متعهد می‌کند تا در قبال سالمندانی که هر لحظه دعای خیرشان به زندگی‌های ما برکت می‌دهد و حضورشان در جامعه و در خانه‌های ما باعث اعتبار است، خود را مسئول بدانیم و سعی کنیم تا بیشتر به این عزیزان توجه کنیم و زندگی بهتری را برای آنها رقم بزنیم.
وی بیان کرد: رادیو سالمندان در بخش ترجمان دانش به زبان مردم جشنواره اشتراک گذاری تجربه‌های ارزشمند در تحقق پاسخگویی اجتماعی دانشجویان (آتا) که مهرماه امسال در دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد، به عنوان برگزیده کشوری انتخاب شد.
در بیانیه گام دوم انقلاب، علاوه بر اینکه موتور پیشران کشور در عرصه علم و فناوری و ایجاد زیرساخت‌های حیاتی و اقتصادی و عمرانی به عنوان دومین برکت بزرگ انقلاب اسلامی برشمرده شده، علم و پژوهش به عنوان اولین سرفصل در توصیه‌های اساسی آمده است که این مساله نشان دهنده اهمیت علم، پژوهش و فناوری است و دانشجویان به عنوان نسل جوان و آینده‌ساز، ظرفیت مهمی در راستای تحقق آن محسوب می‌شوند و مسئولیت‌پذیری اجتماعی آنها از دوران دانشجویی، می‌تواند گام مهمی در مسیر کاهش و رفع مشکلات مردم با ابزار علم و دانش باشد.