اجرای پروژه‌های زیر ساخت بدون پرداخت یک ریال از منابع دولتی/آیا شرکت پروژه‌‌ها به داد دولت می‌رسند؟

در شرایطی که 55 هزار پروژه در کشور به دلیل ناتوانی دولت در تامین مالی نیمه تمام رها شده است، راهکارهایی وجود دارد که دولت به واسطه استفاده از آن، بدون پرداخت حتی یک ریال می‌تواند نسبت به تکمیل پروژه‌ها اقدام کند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، گزارش امروز پیرامون یک سوال گردآوری شده است، بدون فوت وقت و بیان مقدمه به سراغ مطرح کردن این سوال می‌رویم؛ به نظر شما آیا ممکن است یک پروژه بدون خرج شدن 1 تومان پول، طراحی و اجرا شود؟
برای مثال آیا ممکن است، ساخت یک نیروگاه مدنظر قرار گیرد، فعالیت‌های انتخاب مکان، طراحی المان‌ها و واحدهای و در نهایت اجرا و بهره‌برداری شود بدون آنکه نیاز به پرداخت پول باشد؟
شاید از خود بپرسید، این سوال در حد سوالاتی نظیر آن است که آیا ممکن است آدم فضایی‌ها وجود داشته باشند یا آیا ممکن است، درخت هندوانه داشته باشیم.
به نظر می‌رسید اندکی تامل و به دنبال آن مطالعه کردن این گزارش می‌تواند نظر شما را پیرامون سوال مطرح شده تغییر دهد.
پیش از رفتن به سراغ پاسخ به سوال مطرح شده بهتر است با فضای شکل گرفته موجود پیرامون حوزه پروژه‌های زیرساختی کشور بیشتر آشنا بشویم.
*تامین سرمایه، کلیدی‌ترین مشکل موجود در پروژه‌های کشور
به استناد مندرجات مبانی علم اقتصاد، هر فعالیت اقتصادی نیازمند عوامل تولید است.
این عوامل در 3 دسته کلی زمین، نیروی کار و سرمایه دسته‌بندی می‌شود.
زمانی که به سراغ مدیران دولتی و خصوصی فعال در حوزه پروژه‌های زیرساختی کشور برویم، متوجه این نکته خواهیم شده که هیچ یک از آن‌ها از کمبود منابعی نظیر زمین و یا نیروی کار گله ندارند و بحث اساسی‌ آن‌ها در ارتباط با پیشرفت کند، هر پروژه بحث تامین سرمایه است.
به طورکلی وقتی به حجم انبوه 55 هزار پروژه نیمه تمام موجود در کشور نگاهی کنیم، متوجه این نکته خواهیم شد که عمده آن‌ها به دلیل ناتوانی در تامین مالی مناسب زمین‌گیر شده و امکان ادامه آن‌ها وجود ندارد.
*برای تامین مالی پروژه‌ها به منابع محدود دولتی اتکا نکنیم
به سوال ابتدایی گزارش بازگردیم، تا اینجا متوجه شدیم که حجم عظیمی از پروژه‌های زیرساختی کشور به دلیل کمبود سرمایه متوقف مانده و ما از شما پرسیده‌ایم، آیا می‌توان بدون خرج کردن حتی 1 تومان یک پروژه بزرگ را به سرانجام رساند؟
ممکن است پاسخ شما این باشد که اگر چنین کاری ممکن بود، چرا این همه پروژه در کشور نیمه تمام مانده و جلو نمی‌رود؟
در پاسخ به این سوال باید گفت، عمده منابع تامین مالی پروژه‌ها در کشور به دایره‌ای کوچکی به نام بودجه دولتی محدود می‌شود، فارغ از کارفرماهای اندک بخش خصوصی در کشور که تامین مالی پروژه‌های خود از منابع مالی شخصی تامین می‌کنند، سایر پروژه‌های زیرساختی در ایران در نهایت برای دولت انجام شده و منابع مالی موجود در بودجه باید صرف پرداخت هزینه پیشرفت پروژه‌ها شود.
تصور همگان این است که تنها راه تامین مالی پروژه‌های زیرساختی استفاده از منابع دولتی باشد، اما یک ادبیات دیگر در حوزه تامین مالی وجود دارد که دولت را از اتکا به بودجه خود رها کرده و می‌توان به واسطه آن بدون پرداخت حتی 1 ریال نسبت به طراحی، اجرا و بهره‌برداری از پروژه اقدام کرد.
*توسعه زیرساخت‌ها بدون پرداخت حتی 1 تومان با استفاده از ادبیات شرکت پروژه‌ها
این ادبیات تحت عنوان «شرکت پروژه» یا (SPV) در دنیا مورد استفاده قرار گرفته و در هر سال چندین هزار پروژه زیرساختی در قالب این روش طراحی و اجرا می‌شود.
به منظور آشنایی بیشتر با این شیوه تامین مالی بهتر است، با شرکت پروژه‌ها آشنا شویم.
این شرکت‌ها که عمر آن‌ها با شروع پروژه آغاز و در انتهای دوره بهره‌برداری پروژه نیز از بین می‌روند، به عنوان یک نهاد مستقل هستند که چند شرکت آن را تشکیل می­‌دهند، و هیچ گونه سابقه فعالیتی برای اجرای پروژه ندارد.
برای آشنایی بیشتر با ادبیات جهانی شرکت پروژه‌ها به سراغ نوید معدن‌پژوه، کارشناس حوزه تامین مالی رفتیم، این کارشناس حوزه تامین مالی در تشریح مثالی برای آشنایی بیشتر با شرکت پروژه‌ها گفت:« فرض کنید ساخت یک نیروگاه تولید برق بادی هدف دولت است، اما منابع مالی برای ساخت موجود نبوده و دولت نمی‌خواهد حتی 1 ریال از بودجه خود را بابت آن هزینه کند.
در همین راستا ابتدا یک شرکت SPV با عنوان فرضی تاسیس می‌شود، پس از برآوردهای کامل اقتصادی به منظور محاسبه منابع مالی مورد نیاز، ارزش 100 سهم این شرکت مشابه میزان کل ارزش پول مورد نیاز برای کلیه فرآیندها تعیین می‌شود.»
وی در بیان اینکه هر سهم از این شرکت پروژه معادل 1 صدم کل پول مورد نیاز برای طراحی، ساخت و بهره‌برداری از پروژه است، گفت:« حال فرض کنید در اولین گام می‌خواهید مکان‌یابی پروژه را انجام دهید، یک شرکت مشاور برای مکان‌یابی حاضر شده و به جای دریافت پول از شما، معادل هزینه تاییدی مکان‌یابی نسبت به در اختیار گرفتن سهم از شرکت پروژه اقدام می‌کند.
برای مثال اگر کل هزینه پروژه 100 میلیون باشد، هر سهم شرکت پروژه 1 میلیون ارزش دارد و اگر هزینه مکانیابی 2 میلیون تومان تایید شود، 2 سهم از 100 سهم پروژه در مقابل فعالیت انجام شده به شرکت مشاور مکان‌یاب تعلق می‌گیرد.»
معدن‌پژوه در توضیح این نکته که شرکت مشاور به جای دریافت یک حق‌العمل، حالا بخش از پروژه را به دست آورده و در سود ناشی از این پروژه زیرساختی نیز شریک است، پس مشتاق کار به این شیوه می‌شود، گفت:« دولت به جای پرداخت پول سهمی از شرکت پروژه را واگذار کرده و در کلیه مراحل کار از پرداخت هزینه معاف است.
در مقابل این عمل اما تک تک پیمانکاران پروژه را در سود پروژه سهیم کرده و همچنین مدیریت کل پروژه را نیز از دست نداده است.»
استناد به ادبیات شرکت‌ پروژه‌ها بیانگر آن است که می‌توان پروژه‌های نیروگاهی، سد و آبرسانی را در کشور ایجاد کرده بدون آنکه نیاز به پرداخت حتی 1 ریال وجود داشته باشد.
به نظر می‌رسد، استفاده از چنین شیوه‌های تامین مالی نوینی علاوه بر توسعه تولید در کشور زمینه ارتقاء توان زیرساختی را به وجود آورد.
انتهای پیام/ب