از گذری بر زندگی امام حسن عسکری(ع) تا حدیث معروف علامات مومن

کارشناس مذهبی گفت: طبرسی دانشمند نامدار جهان تشیع می نویسد، بسیاری از دانشمندان ما گفتند امام حسن‌عسکری(ع) بر اثر مسمومیت به شهادت رسید.
چنان که پدرش و جدش و همه امامان با شهادت از دنیا رفته‌اند.
به گزارش خبرگزاری فارس از اهواز، به‌مناسبت شهادت امام حسن‌عسکری(ع) گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام مرتضی آل‌مبارک استاد حوزه و کارشناس مذهبی ترتیب دادیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
در خصوص زندگی امام حسن‌عسکری(ع)، ولادت، القاب و نسب ایشان بفرمایید؟
ولادت امام حسن‌عسکری(ع) در سال232 هجری‌قمری بوده است.
القاب ایشان نقی و زکی و کنیه ایشان ابومحمد و ابوالقائم است.
نسب امام حسن‌عسکری(ع) با هشت واسطه به علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) نخستین امام شیعیان می‌رسد.
پدرش امام هادی(ع)، دهمین امام شیعیان است.
از انحرافات زمان امام حسن‌عسکری(ع) رواج جعل حدیث و نشر روایات دروغین در بین مردم بود درباره آن توضیح بفرمایید.
امام حسن‌عسکری(ع) فعالیت‌های زیادی داشتند، از جمله آن فعالیت‌ها کوشش‌های علمی بود.
در این زمینه به فرمایش شیخ طوسی(ره) امام بالغ بر صد شاگر تربیت نموده که در رشته‌های مختلف تالیفاتی داشته‌اند.
از دیگر فعالیت‌های امام نشر حدیث و روایات حفظ میراث گران‌قدر شیعی و رساندن آن به مسلمانان در اقصی نقاط جهان بود تا اینکه افکار و اندیشه‌های اهل‌بیت(ع) به شیعیان و مسلمانان برسد.
از جمله کارهای مهم امام حسن‌عسکری(ع) مقابله با جعل احادیث بود که البته از زمان خلفای صدر اسلام شروع و تاکنون ادامه دارد.
یکی از چهرهای مولف در زمان امام حسن‌عسکری(ع) حسین‌ ابن‌اشکیب سمرقندی است.
کتاب‌های حدیثی که بیشتر با استناد به روایات صادره از امامان معصوم(ع) تدوین می‌شد، وسیله خوبی برای کنترل این انحرافات بود.
دشمن اگر بتواند راه حق را انکار نماید انکار وگرنه به انحراف و تحریف و جعل روی می‌آورد همانگونه که رهبرانقلاب این حقیقت را بارها تذکر داده‌اند.
با وجود سخت گیری‌های دشمنان نسبت به ارتباط با آن حضرت و عمر کم امامت ایشان، در منابع حدیثی از امام حسن‌عسکری(ع) احادیث زیادی نقل شده و روایان از آن حضرت کم نیستند، درباره راویان و اصحاب آن حضرت توضیح دهید؟
باتوجه به پاسخ قبلی، فعالیت‌های امام اتم و اکمل بوده و یکی از فعالیت‌های ایشان ایجاد شبکه ارتباطی میان خود و شیعیان بوده که این شبکه‌ها با روش‌های مختلف از جمله اعزام افراد خاص نزد امام و تماس با آن حضرت در ایام حج در مکه و مدینه، و نیز مکاتبه با حضرت آن هم در پوشش‌های مختلف صنوف و یا سایر افراد که به نحوی به زندان راه داشتند به روایات و رهنمودهای آن حضرت راه می‌یافتند.
از جمله مناطقی که می‌توان بدان به عنوان یک پایگاه شیعی اشاره نمود، نیشابور و از کسانی که در آنجا محوریت مهمی داشته فضل ابن شاذان است.
البته سمرقند و بیهق و طوس را هم می‌توان اشاره کرد.
همچنین می‌توان به ابراهیم و علی بن مهزیار اهوازی اشاره نمود که از اصحاب و رابطین حضرت امام حسن‌عسکری(ع) نام برد.
البته این شبکه ارتباطی از زمان امام‌کاظم(ع) تا زمان امام حسن‌عسکری(ع) و بعد از آن ادامه داشت.
امام حسن‌عسکری(ع) علاوه بر شبکه ارتباطی منسجم و تشکیلاتی با اعزام پیک با شیعیان و پیروان خود ارتباط می‌گرفت.
علت دشمنی و حبس طولانی مدت امام توسط دشمنان اهل بیت(ع) چه بوده است؟
اتفاقا علت این دشمنی در بیان الصیمری در کتاب الاوصیا آمده که گفته: من خود خط ابومحمد حسن‌عسکری(ع) را در زمان خروج از زندان معتمد دیدم که این آیه را نوشته بود:
یُرِیدُونَ لِیُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ مى‏‌خواهند نور خدا را با دهان خود خاموش کنند و حال آنکه خدا گرچه کافران را ناخوش افتد نور خود را کامل خواهد گردانید.
سوره صف آیه8.
دشمنان با حسادتی که به امام داشتند و از طرفی برای اینکه بر جامعه حاکم باشند، به این اقدامات دست می‌زدند.
معروف‌ترین حدیث امام حسن‌عسکری(ع) (علامات مومن) است آن را نقل و توضیح دهید؟
علامات مومن پنج چیز است.
عَلَامَاتُ الْمُؤْمِنِ خَمْسٌ صَلَاةُ الْإِحْدَى وَ الْخَمْسِینَ وَ زِیَارَةُ الْأَرْبَعِینَ وَ التَّخَتُّمُ بِالْیَمِینِ وَ تَعْفِیرُ الْجَبِینِ وَ الْجَهْرُ بِبِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‏.
خواندن پنجاه و یک رکعت نماز در شبانه روز که علاوه بر نمازهای واجب شامل نوافل و نمازشب می‌شود، زیارت اربعین که همین روایت سبب شیوع زیارت اربعین در بین شیعیان شده و مهمترین مستند آن است، انگشتر به دست راست کردن که علامتی ظاهری و مصون ماندن آن در وقت طهارت و آلودگی است، پیشانی را در سجده بر خاک نهادن و بلند گفتن بسم الله الرحمن الرحیم در نمازهای یومیه است.
اصطلاح مومن و مسلمان عناوینی بود که در روایات شیعی، برای شیعه و مسلمانان غیرشیعه به کار می‌رفت.
اساس این تفکیک بر پایه این تفسیر بود که امامان شیعه اسلام را عبارت از همان شهادتین می‌دانستند.
در نتیجه برای تمایز میان شیعه و غیر شیعه از عنوان مومن برای شیعه استفاده می‌کردند و سایرین را مسلمان می‌دانستند.
مثال جالب در روایت این مسئله است که تشبیه به ورود مسجدالحرام و کعبه شده است.
مسلمان کسی است که به مسجد الحرام وارد می‌شود، مومن کسی است که علاوه بر آن وارد کعبه می شود.
در خصوص فرزند آوری حضرت و شبهاتی که در این خصوص آمده است توضیح دهید؟
تولد امام‌عصر(عج) نه فقط برای شیعه حتمی‌الوقوع بود که برای دشمنان شیعه هم واضح و حتمی بوده، حتی وهابیون که نسبت به تمامی عقاید شیعه ایراد دارند نسبت به عقیده مهدویت نظر مثبت دارند ولی در اینکه آیا امام عصر(عج) الان هست یا نه می‌گویند مهدی هنوز متولد نشده و در نزدیک ظهور هنگامی که مقدمات ظهورش آماده شد متولد خواهد شد.
ولی شیعه معتقد است از باب این که زمین از حجت خدا خالی نیست، امام متولد شده و به دلایلی در پس پرده غیبت به سر می‌برد.
هر کدام از امامان شیعه روایاتی در موضوع تولد و غیبت و ظهور امام عصر(عج) داشته و به تناسب روایت‌هایی را بیان فرمودند.
امیرالمومنین(ع) 51حدیث، امام حسن‌مجتبی(ع) پنج حدیث، امام حسین(ع) 14حدیث، امام سجاد(ع) 11حدیث، امام محمدباقر(ع) 63حدیث، امام جعفرصادق(ع) 124حدیث، امام موسی‌کاظم(ع) 6حدیث، امام رضا(ع) 19حدیث، امام محمدجواد(ع) 6حدیث، امام علی‌هادی(ع) 6حدیث و امام حسن‌عسکری(ع) 22حدیث در این زمینه گفته‌اند.
در خصوص شهادت امام حسن‌عسکری(ع) نقل قول‌های مختلفی آمده است، صحیح‌ترین نقل کدام است؟
طبرسی دانشمند نامدار جهان تشیع می نویسد: بسیاری از دانشمندان ما گفتند امام حسن‌عسکری(ع) بر اثر مسمومیت به شهادت رسید.
چنان که پدرش و جدش و همه امامان با شهادت از دنیا رفته‌اند و کفعمی دانشمند معروف شعیه می‌گوید، او را معتمد مسموم ساخت.
این نظر هم براساس روایت امام صادق که فرمود: «ما منّا الا مقتول او مسموم» یعنی همه ما به شهادت می‌رسیم.
این حدیث به طور کلی و از نظر کلامی، شهادت ائمه را اثبات می‌کند از این رو شهادت‌ حضرت کاملاً صحت دارد.
احمد بن عبیدالله صحنه شهادت امام حسن‌عسکری(ع) را چنین توصیف می‌کند: وقتی امام از دنیا رفتند، صدای شیون و فریاد همه جا را گرفت، مردم فریاد می‌زدند ابن الرضا رحلت کرد.
آنگاه برای تدفین آماده شدند، بازار به حالت تعطیل درآمد، پدر من وزیر معتمدعباسی، بنی هاشم، شخصیت‌های نظامی و قضایی و مردم به سوی جنازه هجوم آوردند، آن روز در سامرا قیامتی برپا بود.
انتهای پیام/خ