سال‌ها است که از مشوق‌های صادراتی بی‌خبریم
یک صادرکننده قهوه گفت: صادرکنندگان معمولا در زمینه سود و زیان صادرات، روی سود و زیان صفر کار می‌کنند و سعی بر این است تا در منطقه ضرر وارد نشود، آن‌ها چندان دنبال سود نیستند، زیرا احساس می‌کنند علاوه بر موضوع ارزآوری، در زمینه مشوق‌های ارزی صادراتی می‌توانند تسهیلاتی دریافت کنند اما سال‌ها است که از مشوق‌های صادراتی هیچ خبری نداریم.
ایسنا/خراسان رضوی یک صادرکننده قهوه گفت: صادرکنندگان معمولا در زمینه سود و زیان صادرات، روی سود و زیان صفر کار می‌کنند و سعی بر این است تا در منطقه ضرر وارد نشود، آن‌ها چندان دنبال سود نیستند، زیرا احساس می‌کنند علاوه بر موضوع ارزآوری، در زمینه مشوق‌های ارزی صادراتی می‌توانند تسهیلاتی دریافت کنند اما سال‌ها است که از مشوق‌های صادراتی هیچ خبری نداریم.
رضا حسینی، در میزگردی که به مناسبت روز ملی صادرات در دفتر ایسنا برگزار شد، با اشاره به لزوم صادرات در شرایط فعلی کشور اظهار کرد: صادرات فی‌البداهه و در یک مقطع خاص آغاز نمی‌شود اما مهم‌ترین عواملی که ضرورت صادرات را برای ما در شرایط تحریمی مشخص می‌کند، وجود واحدهایی است که هم‌ارز یکدیگر در حال کار و تولید بوده و بسیاری از این واحدها با توجه به شرایط موجود تامین‌کننده بازار داخل هستند.
وی افزود: شاید واحدهایی که از گذشته برنامه‌ریزی‌هایی در این خصوص داشته باشند بتوانند در حال حاضر صادرات داشته باشند، زیرا بازار داخل به نوعی در حال تامین شدن است.
در واقع یکی از دلایلی که ما باید در شرایط فعلی صادرات داشته باشیم، اشباع شدن بازار داخل است.
حسینی در خصوص علل افزایش ظرفیت صادراتی کشور تصریح کرد: یکی از دلایل دیگری که ظرفیت صادرات ما را ارتقا می‌دهد، کاهش توان خرید مردم است.
در بسیاری از موارد مشاهده می‌شود که مردم دیگر قدرت خرید کالایی را ندارند، آن کالا از سبد مصرف خانوار خارج شده و نیاز به صادرات آن وجود دارد.
این صادرکننده قهوه اضافه کرد: موضوع دیگری که وجود دارد، تحریم‌های ارزی و مشکل در نقل و انتقالات ارزی است، به همین دلیل صادرات سرلوحه قرار داده می‌شود تا بتوان در بخشی از واردات کالاهای مورد نیاز نیز از آن استفاده‌کرد و باری از دوش نهادهای ارزی کشور اعم از بانک مرکزی و بانک‌های عامل برداشت.
حسینی خاطرنشان کرد: اگر ما تک‌محصولی بوده و یا محصولات کمی برای صادرات داشته باشیم، این محصول به نقطه ضعفی برای ما تبدیل می‌شود و ما را با مشکلاتی مواجه می‌کند اما با وجود کالاهای صادراتی، شاید نتوان همه آن کالاها را کنترل کرد، در نتیجه از مفرهای ایجاد شده می‌توان برای دور زدن تحریم‌ها استفاده و به نوعی سختی کار را کم کرد.
وی بیان کرد: ما در یک دهکده جهانی قرار داریم که نمی‌توانیم ارتباط خود را قطع کنیم.
ممکن است با برخی از کشورها مشکلات اقتصادی و یا سیاسی داشته باشیم اما قطع رابطه با کشورهای دیگر در شرایطی که به راحتی جایگزینی در بازارهای هدف پیدا می‌شود، کار درستی نیست و به نظر می‌رسد اگر در این دوره صادرات‌محورتر فکر کنیم، بتوانیم کالاهای بیش‌تری را برای صادرات داشته باشیم و ارتباط ما با دنیا قطع نشود.
چه موانعی پیش پای صادرکنندگان وجود دارد؟
این صادرکننده قهوه در خصوص موانع صادراتی گفت: موضوعاتی مانند قوانین خلق‌الساعه و تغییر در این قوانین، درد و دل تمام صادرکنندگان است که در تمام نشست‌ها بررسی می‌شود.
دولت نیز به دلیل اینکه منابع مالی خود را از دست داده، در کنترل بازار با اندکی مشکل مواجه شده و در بسیاری از قسمت‌ها مجبور به وضع این قوانین بدون در نظر گرفتن منفعت تجار، صادرکنندگان و تولیدکنندگان است.
حسینی افزود: مشکل دیگری که مانعی برای صادرکنندگان بوده، زنجیره تامین است.
اینکه قسمتی از زنجیره تولید از انتفاع تولیدکننده و بازرگان خارج شود، پروسه شعار "از مزرعه تا سفره" به خوبی طی نخواهد شد و تولیدکننده مجبور است برای تکمیل مجدد این زنجیره، هزینه مازادی صرف کند و چنین هزینه‌های مازادی، قیمت تمام شده محصول را افزایش می‌دهد.
وی با اشاره به رقابت شدید در بازار صادرات خارجی تصریح کرد: این موضوع که هزینه نیروی کار و انرژی در کشور ما ارزان‌تر است، صحت دارد اما واقعیت این است که هیچ یک از این موارد، قیمت تمام شده مناسبی برای ما به وجود نخواهد آورد.
در بازار رقابتی صادراتی، کافی است که صادرکننده ذره‌ای پای خود را عقب بگذارد تا در زمینه‌های مختلف از جمله ارسال کالا، کیفیت کالای تولید شده و قیمت کالا تاثیر بگذارد.
ما در بازار رقابتی صادراتی با رقبای خود در حد سِنت تفاوت قیمت و رقابت داریم و اگر زنجیره تامین درست نباشد، صادرکننده مجبور به عقب‌نشینی و واگذاری رقابت است.
سال‌ها است که از مشوق‌های صادراتی هیچ خبری نداریم
این صادرکننده قهوه خاطرنشان کرد: صادرکنندگان معمولا در زمینه سود و زیان صادرات، روی سود و زیان صفر کار می‌کنند و سعی بر این است تا در منطقه ضرر وارد نشود.
صادرکننده‌ها چندان دنبال سود نیستند، زیرا احساس می‌کنند علاوه بر موضوع ارزآوری، در زمینه مشوق‌های ارزی صادراتی می‌توانند تسهیلاتی دریافت کنند.
ما سال‌ها است که از مشوق‌های صادراتی هیچ خبری نداریم.
حسینی گفت: از یک طرف تدوین قوانین خلق‌الساعه و از طرف دیگر شرح و بسط دادن این قوانین برای صادرکنندگان مشکلاتی ایجاد می‌کند.
به طور مثال صادرکننده صادرات خود را در سال 98 انجام داده اما در سال 99 قانونی وضع می‌شود که اگر رفع تعهد ارزی تا تاریخی معین انجام نشود، مهلت تمام می‌شود.
این قانون در سال 99 به تصویب می‌رسد اما اجرای آن به نوعی به سال 98 بازمی‌گردد.
در این میان مشوق 20 درصدی صادرکننده به کجا می‌رود و چرا نمی‌تواند از این تسهیلات استفاده کند؟
بسیاری از صادرکنندگان توان رفع تعهد ارزی خود را ندارند
وی خاطرنشان کرد: صادرکننده در چنین شرایطی که بر طبق قانون مجبور به عرضه ارز به دست آمده در سامانه می‌شود، برای حفظ مشوق صادراتی خود مجبور به خرید ارز 32 هزار تومانی از بازار و وارد کردن آن به سامانه می‌شود تا رفع تعهد ارزی خود را انجام دهد.
در حال حاضر بسیاری از صادرکنندگان استان به دلیل رفع تعهد ارزی خود با مشکل مواجه هستند و واقعا توان انجام این کار را ندارند.
این صادرکننده قهوه با بیان اینکه استان خراسان رضوی، بالاترین نرخ مشارکت در صنعت بخش خصوصی را دارد و اکثر کارخانجات مرتبط با بخش خصوصی هستند، عنوان کرد: متاسفانه مشکلی فرهنگی در میان ما وجود دارد و این است که ما کار تیمی بلد نیستیم، یعنی تولیدکننده احساس می‌کند می‌تواند بازرگان خوبی نیز باشد و در نتیجه در بازارهای هدف، خودسرانه و مختار وارد می‌شود، در صورتی‌که نیاز است تا از بازرگان و فردی متخصص در این حوزه کمک گرفته شود.
همچنین یک تولیدکننده صنایع غذایی حاضر به همکاری با یک تولیدکننده مشابه خود نمی‌شود تا محصولات خود را با هم صادرات کنند بلکه ترجیح می‌دهند خودشان و به تنهایی این صادرات را انجام دهند.
حسینی ادامه داد: در وضعیت فعلی یک نفر نمی‌تواند بازار را به تنهایی کنترل کند و هر فرد به مثابه یک دست است و تا دست دیگری نباشد، صدایی ایجاد نخواهد شد.
لزوم جدایی دو بخش صنعت و معدن از تجارت
وی با اشاره به لزوم جدایی دو بخش صنعت و معدن از تجارت بیان کرد: از مسئولان خواهش می‌کنیم تا وزارت صنعت و معدن را از وزارت بازرگانی و تجارت جدا کنند، زیرا ادغام این دو در یک وزارت‌خانه باعث ایجاد مشکلی برای تولیدکننده می‌شود که آن تولیدکننده هم باید تولید و هم بازرگانی و صادرات و بازاریابی محصول را انجام دهد، در صورتی‌که رسالت تولیدکننده، تنها تولید است و بازرگان نیست که قوانین و قواعد کشور هدف را بشناسد.
این صادرکننده قهوه در خصوص مشکل ارزش‌گذاری‌های گمرکی تصریح کرد: تولیدکنندگان چه در زمینه صادرات و چه واردات به دلیل ارزش‌گذاری‌های گمرکی با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند و هر زمان که صادراتی صورت می‌پذیرد و اظهارنامه وارداتی اخذ می‌شود، یک هفته بعد کمیسیون بیش‌بود و یا کمبود ارزش تشکیل شده و صادرکننده موظف به پرداخت جریمه خواهد شد.
بخش خصوصی در شرایط تحریم بیشترین ضرر را در زمینه صادرات می‌کند
حسینی در خصوص متضرر شدن بخش خصوصی در شرایط فعلی عنوان کرد: در شرایط تحریمی، بخش خصوصی بیشترین ضرر را در بحث محصولات صادراتی می‌کند.
بخش دولتی کالاهای خاص و فرآورده‌های صنعت نفت را دارد اما بخش خصوصی کمتر با این موضوع مواجه است، بنابراین باید به سمت کشورهایی رفت که سازوکار مالی تدوین‌شده و خط‌کشی‌شده‌ای ندارند، زیرا اگر صادرکننده به سمت صادرات به کشورهای با سازوکار مالی تعریف‌شده‌تر برود، با مشکلاتی مواجه خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر گاهی خریداران به دلیل اینکه می‌دانند صادرکننده به دلیل تفاوت قیمت ارزی، آورده‌ریالی خوبی خواهد داشت و بازار ایران را می‌شناسند، به‌دنبال تخفیفات هنگفت 50 درصدی و بیش‌تر هستند که وجود صندوق ضمانت صادرات در چنین شرایطی باعث می‌شود تا صادرکننده کالای خود را با اطمینان خاطر بیش‌تری صادر کند.
این صادرکننده قهوه در خصوص لزوم کاهش تعرفه واردات کالا گفت: در شرایط تحریمی محدودیت‌هایی برای صادرکنندگان ایجاد شد و آن نیز افزایش تعرفه واردات کالا از ایران خصوصا به اتحادیه اروپا بود که عده‌ای از مشتریان را به دلیل قیمت رقابتی در صادرات از دست دادیم.
تعرفه واردات به اتحادیه اروپا در سال‌های قبل، بین 5/3 تا 4 درصد بود که از سال 91 به بعد به یک‌باره به 14 درصد تبدیل شد و پس از توافق برجام با کاهش 5 درصدی به 9 درصد تبدیل شد که این اختلاف 5 درصدی به یک‌باره ما را از بازار خارج می‌کند و بلافاصله جایگزینی در این بازار رقابتی ایجاد می‌شود.
حسینی در خصوص استفاده از کارآفرینان در زمینه صادرات بیان کرد: متاسفانه تاکنون تجربه همکاری با کارآفرینان را نداشته‌ایم البته تلاش‌هایی در این خصوص صورت گرفته اما متاسفانه به نتیجه‌ای نرسیده است.
مطمئنا وجود کارآفرینان خصوصا در مناطق آزاد تجاری که قوانین خاصی برای آن تعریف می‌شود، تاثیرگذار خواهد بود.
انتهای پیام
