ماداکتو؛ از اولینهای ثبت شده در آثار ملی کشور/ روایت آنچه که بر شهر تاریخی «درهشهر» گذشت
شهر باستانی ماداکتو در شهرستان درهشهر با قدمتی 1400 ساله به اواخر دوران ساسانی و قرون اولیه اسلامی مربوط میشود؛ بزرگترین زمین لغزش جهان در این شهر به وقوع پیوسته و جزو نخستین آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور است.

شهر باستانی ماداکتو در شهرستان درهشهر با قدمتی 1400 ساله به اواخر دوران ساسانی و قرون اولیه اسلامی مربوط میشود؛ بزرگترین زمین لغزش جهان در این شهر به وقوع پیوسته و جزو نخستین آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور است.
به گزارش خبرگزاری فارس از ایلام، شهر تاریخی ماداکتو یا سیمره با قدمت ۱۴۰۰ سال از قدیمیترین شهرهای تاریخی ایران و غرب کشور بوده که در مجاورت کنونی شهرستان درهشهر در استان ایلام قرار دارد.
شهر تاریخی ماداکتو از اولین آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران است که در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ به شماره ۶ به ثبت ملی رسیده است؛ در حقیقت نام پیشین درهشهر، سمیره و نام پیشین سمیره، ماداکتو بوده است.
پس از ویرانی ماداکتو و افول آن در زمان هخامنشیان، این شهر با نام سمیره در دوران ساسانیان مجدد به اوج و شکوفایی رسید؛ سیمره شهری باستانی در حاشیه شرقی شهرستان کنونی درهشهر، غرب رودخانه سراب و در دامنه کبیرکوه واقع شده است.
وجود 5 هزار خانه در زمان آبادانی در شهر تاریخی ماداکتو
این شهر با نامهای متعددی چون ماداکتو، مهرجانکده، مهرجانقذق و مهرگانکده شناخته میشود؛ در ویرانههای به جای مانده از این شهر در زمان ساسانیان، آثار شهرسازی که در آن دوره معمول بوده است به چشم میخورد.
برخی بر این باورند که سمیره( ماداکتو) را خسرو پرویز پادشاه ساسانی ساخته است؛ گفته میشود اسکندر مقدونی هنگامی که از شوش حرکت کرده است از سمیره نیز گذر کرده و احتمال داده میشود که این شهر باستانی در هنگام آبادانی بالغ بر۵۰۰۰ خانه داشته که به دلیل وقوع زلزلهای مهیب در سال ۳۲۵ هجری شمسی ویران و خالی از سکنه شده است؛ البته بقایای این شهر هنوز پابرجا است.
«درهشهر» یکی از شهرهای باستانی ایلام
یکی از شهروندان درهشهری در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در ایلام، گفت: دره سیمره( درهشهر) از دیرباز به لحاظ ویژگیهای طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و موقعیت خاص خود همواره مورد توجه گروههای انسانی است و در حال حاضر نیز درهشهر دارای استعداد کشاورزی فراوان، منابع آب، مراتع سبز و جنگلهای انبوه است و یکی از شهرهای باستانی و مهم استان ایلام محسوب میشود.
وی افزود: ماداکتو؛ شهر باستانی که بزرگترین محوطه تاریخی استان ایلام است؛ قدمت این شهر باستانی حدودا به ۱۴۰۰ سال پیش به اوایل قرون اسلامی و اواخر دوران ساسانی مربوط میشود؛ مساحت این شهر باستانی بالغ بر ۲۰۰ هکتار است.
بازدید هرساله 500 توریست از جاذبههای تاریخی درهشهر
مجتبی فرهادی رئیس میراث فرهنگی شهرستان درهشهر در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در ایلام، گفت: شهرستان درهشهر یکی از شهرهای تاریخی و باستانی استان ایلام و ایران است که جاذبههای تاریخی فراوان دارد؛ از جمله این آثار تاریخی میتوان به شهر باستانی ماداکتو اشاره کرد که قدمت ۱۴۰۰ ساله دارد؛ هرساله 500 توریست از جاذبههای تاریخی این شهرستان بازدید میکنند.
وی افزود: اداره میراث فرهنگی در راستای حفظ و احیای این آثار ارزشمند فعالیتهایی نظیر مرمت و بازسازی آثار انجام میدهند؛ همچنین مطالعه و بررسی آثاری که هنوز ثبت ملی نشده است را همواره در دستور کار خود دارند.
بزرگترین و شناخته شدهترین اثر استان ایلام
جمال شیخی مدیر پایگاه پژوهشی شهر تاریخی سیمره در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در ایلام، گفت: شهر تاریخی سیمره، بزرگترین و شناخته شدهترین اثر استان ایلام، در کنار شهر امروزی درهشهر واقع شده است؛ عرصه باقی مانده این شهر تاریخی بیش از 60 هکتار است و به نظر می رسد که در زمان آبادانی این شهر دست کم 120 هکتار وسعت داشته است.
وی افزود: این شهر تاریخی جزو نخستین آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور است که به شماره 6 در سال 1310 به ثبت رسیده؛ بر خلاف تصور عامه مردم که شهر تاریخی ماداکتو را که ( یکی از پایتختهای عیلامیان) می دانند، تا به امروز هیچ گونه یافتههای فرهنگی یا بقایای معماری مربوط به دوران عیلامی یا قبل تر از آن در محدوده این شهر به دست نیامده است.
مدیر پایگاه پژوهشی شهر تاریخی سیمره، گفت: قدمت ماداکتو بر اساس فعالیت و مطالعات میدانی صورت گرفته و منابع مکتوب موجود، مربوط به اواخر دوران ساسانی و قرون اولیه اسلامی است و ظاهرا بر اثر زلزله از بین رفته و متروک شده است؛ شهر تاریخی سیمره در دره سیمره واقع شده که یکی از بزرگترین زمین لغزههای تاریخ جهان در این منطقه به وقوع پیوسته است.
پایگاه پژوهشی درهشهر یک پایگاه ملی است
شیخی افزود: یافتههای حاصل از کاوشهای شهر سیمره شامل بناهای شاخصی مانند بازار، معابر، خانه اربابی، کاروانسرا و بنایی موسوم به مسجد است؛ علاوه بر بقایای معماری، یافتههای ارزشمندی از قبیل گچبریهای نفیس و ظروف سفالی و...
از جمله یافتههای فرهنگی شهر تاریخی سیمره است.
وی ادامه داد: با از سرگیری فعالیتهای باستان شناختی در این شهر، امکان تاریخگذاری دقیقتر و به دست آمدن اطلاعات کاملتری در خصوص چگونگی استقرار و متروک شدن آن فراهم خواهد شد؛ سیاحان، جغرافیدانان و تاریخ نگاران متعددی از جمله( مقدسی، ابن خردادبه، اصطخری، مستوفی، ابن حوقل، جزری، یاقوت حموی و ابن اثیر) در قرون اولیه اسلامی در کتب و نوشتههای خود به شهر تاریخی سیمره( درهشهر) پرداختهاند.
شیخی در ادامه گفت: پایگاه پژوهشی درهشهر یک پایگاه ملی است و اعتبارات آن به صورت ملی و از طریق دفتر امور پایگاههای میراث فرهنگی کشور تامین میشود.
با سفر به درهشهر نه تنها میتوانید از جاذبههای تاریخی دیدن کنید، بلکه در جشنهای مردم این منطقه نیز شرکت کنید؛ از خصوصیات درهشهر ایلام و مردم لر نشین آن، آهنگها و ترانههای موسیقی لری در انواع بزمی، رزمی، حماسی و… است که اگر در جشنهای نوروزی و یا مراسمهای عروسی این منطقه شرکت کنید میتوانید آنها را بشنوید.
گزارش: فاطمه فتاحی
انتهای پیام/ 9708/و