قطرههایی که دریا را نجات میدهند/ آبیاری نوین گامی اساسی برای حفاظت منابع آبی شمال غرب
طبق آمارها 92 درصد از منابع آب ایران، در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد و از این مقدار حدود 75 درصد به هدر میرود؛ بنابراین ترویج روشهای نوین آبیاری، نقش مهم و اساسی در کنترل مصرف آب مزارع و مبارزه با کم آبی و خشکسالی دارد.

طبق آمارها 92 درصد از منابع آب ایران، در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد و از این مقدار حدود 75 درصد به هدر میرود؛ بنابراین ترویج روشهای نوین آبیاری، نقش مهم و اساسی در کنترل مصرف آب مزارع و مبارزه با کم آبی و خشکسالی دارد.
خبرگزاری فارس، ارومیه - رقیه وکیلی؛ این روزها بحران کمبود آب و خشکسالی دامنگیر بسیاری از مناطق ایران و به خصوص حوضه دریاچه ارومیه شده است، کاهش نزولات جوی و استفاده بیرویه از آبهای زیر زمینی، ذخایر آب کشور را با تهدید جدی روبرو کرده است.
طبق آمار 92 درصد از منابع آب ایران، در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد و از این مقدار در حدود 75 درصد به هدر میرود بنابراین ترویج روشهای نوین آبیاری نقش مهم و اساسی در کنترل مصرف آب مزارع و مبارزه با کم آبی و خشکسالی دارد.
استقرار روشهای نوین آبیاری در مزارع با توجه به حاد شدن وضع منابع آب کشور و افت سطح سفرههای زیرزمینی، ضرورتی انکارناپذیر برای سرزمین خشک ایران به شمار میرود و بسیاری از کارشناسان آب تنها راه نجات ایران از بحران کنونی را مدیریت در بخش مصرف میدانند.
همچنین بخش کشاورزی به عنوان عمدهترین مصرف کننده آب کشور برای برون رفت از این شرایط نیازمند سرمایهگذاری برای توسعه روشهای نوین آبیاری در مزارع است تا بتواند با مدیریت آب در مزرعه، نیاز غذایی جامعه را تامین کند.
آذربایجان غربی دارای بیش از سه میلیون نفر جمعیت است که تنوع آب و هوایی آن باعث شده یکی از استانهای موفق در حوزه کشاورزی باشد؛ این استان دارای ۸۵۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی و دارای ۹ میلیون راس دام سبک (گوسفند و بز) و دام سنگین و مرغ و ماکیان است.
با توجه به مقدار زمینهای زیر کشت و گستردگی فعالیتهای کشاورزی و شرایط دریاچه ارومیه، در این استان موضوع هدر رفت آب و کمبود منابع آبی یکی از چالشهای اساسی پیش روی مدیریت استان بوده است.
66 هزار هکتار از اراضی کشاورزی آذربایجانغربی مجهز به سیستم آبیاری نوین
رییس سازمان جهادکشاورزی آذربایجانغربی با اشاره به شیوه آبیاری نوین در آذربایجانغربی اظهار داشت: شیوههای نوین آبیاری، دومین پیشران توسعه بعد از گلخانهها در آذربایجانغربی است و در حال حاضر ۶۶ هزار هکتار اراضی کشاورزی مجهز به سیستم آبیاری تحت فشار در این استان وجود دارد که در صدد افزایش و توسعه سیستمهای نوین آبیاری هم هستیم.
وی ادامه داد: بخش کشاورزی مهمترین پیشران توسعه اقتصادی استان به شمار میرود که نقش مهمی در رشد فراگیر اشتغال و کاهش نرخ بیکاری دارد.
جلیلی تصریح کرد: سلسله پیشرانهایی برای توسعه بخش کشاورزی در این استان داریم که به صورت برنامهریزیهای بلند مدت و کوتاه مدت طراحی و اجرا میشوند.
رییس جهاد کشاورزی آذربایجانغربی یادآور شد: از ابتدای برنامههای اجرایی ستاد احیای دریاچه ارومیه توسط دولت، بیش از ۵۵۸ میلیون متر مکعب در آب مصرفی بخش کشاورزی صرفهجویی شدهاست که ۲۳۰ میلیون متر مکعب از طریق استفاده از فنون علمی و فنی و ۳۲۸ میلیون متر مکعب از محل کاهش دریافت از محل سدهای استان در حوضه آبریز دریاچه ارومیه بودهاست .
جلیلی درباره محصولات کشاورزی تولیدی در آذربایجانغربی گفت: این استان ۸۳۰ هزار هکتار اراضی قابل کشت دارد که ۴۰۰ هزار هکتار اراضی دیم و ۳۱۰ هزار هکتار اراضی آبی و ۱۲۰ هزار هکتار باغات است که ۴۶ نوع محصول در این اراضی تولید می شود.
صرفهجویی 297.5 میلیون متر مکعب آب با اجرای سیستم آبیاری نوین در آذربایجانغربی
علی اصغرزاده معاون آب و خاک سازمان جهادکشاورزی آذربایجانغربی با اشاره به اقدامات انجام شده در خصوص اجرای سیستم نوین آبیاری در استان اظهار داشت: سیستم آبیاری نوین تا پایان سال 98 به مقدار 65 هزار و 289 هکتار اراضی کشاورزی استان از محل خرده مالکی اجرا شده و طی امسال تا کنون 2 هزار و 325 هکتار نیز اجرا شده است.
وی افزود: با توجه به اجرایی شدن سیستم آبیاری نوین در آذربایجانغربی سالانه در حدود 297.5 میلیون مترمکعب آب صرفهجویی انجام میشود.
معاون آب و خاک سازمان جهادکشاورزی آذربایجانغربی اضافه کرد: هم اکنون حدود61 هزار و570 هکتار نیز از محل ساماندهی رودخانههای مرزی با پیشرفت ۹۵درصد درحال انجام است که با اتمام آنها حدود ۱۶۵میلون متر مکعب نیز به صرفهجویی آب اضافه میشود.
اصغرزاده خاطرنشان کرد: طی امسال بیش از 2 هزار و 200 هکتار از اراضی کشاورزی استان به آبیاری نوین مجهز شده است.
وی تصریح کرد: تجهیز این میزان اراضی طی سه ماه اول امسال در حالی انجام شد که طی سال گذشته در مجموع چهار هزار هکتار از اراضی استان به آبیاری نوینمجهز شده بود.
این مقام مسوول اذعان کرد: در زمینه آبیاری بارانی به ازای هر هکتار ۱۰.۵ میلیون تومان کمک بلاعوض دولتی ارائه و برای آبیاری کم فشار نیز به ازای هر هکتار ۷.۵ میلیون تومان تسهیلات بلاعوض دولتی پرداخت میشود.
آبیاری قطرهای زیرسطحی گامی مفید برای کاهش مصرف آب
محقق مرکز تحقیقات سازمان جهادکشاورزی آذربایجانغربی در خصوص صرفهجویی آب کشاورزی در استان عنوان کرد: آبیاری به صورت مکانیکی و با آبیاری قطره ای زیر سطحی میتوان گامهای مفیدی در راستای کاهش مصرف آب ایجاد کرد ولی در جایی که نیاز به اعتبار و بودجه بالاست، می توان با روشهای جایگزین نیز تلفات آب و تبخیر را کاهش داد.
وی ادامه داد: آبیاری تحت فشار باید قادرباشد واقعا در مصرف آب صرفه جویی ایجاد کند و تبخیر و راندمان آبیاری را کاهش دهد.
طایفه رضایی تصریح کرد: آبیاری قطرهای در باغات انگور و شلیل در آذربایجانغربی عملکرد موفقی دارد چون امکان رشد علفهای هرز در این روش کاهش می یابد.
وی یادآور شد: در باغهای سیب، گیلاس و زردآلو که نیاز به آب بالایی دارند، روش دیگری توسط محققان پیشنهاد شده که روش قطره ای زیر سطحی است.
این محقق اضافه کرد: همچنین روش نوار طیف نیز که جزو روشهای نوین آبیاری است، در زراعت بسیار کارایی دارد و در کشت خیار، گوجه فرنگی و چغندرقند، پیاز و سیر در ارومیه و شاهیندژ در حال اجرا بوده و به وفور نیز جا افتادهاست.
وی خاطرنشان کرد: طی سالهای گذشته برای نجات دریاچه ارومیه سیستم آبیاری تحت عنوان آبیاری بارانی را راه اندازی کردند و عمدهترین مشکل این نوع آبیاری، اجرای سیستم نوین آبیاری در اراضی دیمی بوده است.
طایفه رضایی اضافه کرد: آبیاری بارانی سطح زمین را خیس میکند و تلفات آبیاری به صورت تبخیر و باد خوردگی است و بیلان آب در منطقه را منفیترمیکند و اتخاذ تصمیم آبیاری بارانی یک اشتباه بوده است.
وی در خصوص حمایت دولت در خصوص ترویج کشاورزان از سیستم آبیاری نوین در استان عنوان کرد: اگر دولت از کشاورزان حمایت کند و یک کارگاه تولید لولههای طیف در منطقه ایجاد شود و این لولههای طیف با قیمت ارزان در اختیار کشاورزان قرار گیرد در آن صورت میتوان آبیاری قطرهای نواری برای زراعتهای یکساله استفاده کنند و میزان مصرف آبی نیز کاهش مییابد.
این محقق اذعان کرد:گفته میشود بیشترین مصرف آب درباغات سیب و یونجه است که برای آبیاری در این باغات میتوان از آبیاری شیاری درختان برای کاهش مصرف آب استفاده کرد.
خاطرنشان میشود با وجود اینکه آذربایجانغربی از استانهای موفق در اجرای سیستمهای نوین آبیاری در اراضی آبی است اما انتظار میرود با توجه به اهمیت مصرف بهینه آب در اراضی کشاورزی به ویژه نقش آن در احیای دریاچه ارومیه مسوولین و مردم همتی بیش از پیش در زمینه بهینهسازی مصرف آب داشته باشند و هرچه بیشتر داﻧﺴﺘﻨﯽﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روشﻫﺎی ﻧﻮﯾﻦ آﺑﯿﺎری را ﺑﻪ ﮐﺸﺎورزان ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﻨﻨﺪ و با گسترش بیشتر روشهای نوین آبیاری شاهد کاهش مصرف آب و بحران کم آبی و احیای دریاچه ارومیه باشیم.
انتهای پیام/ح