استراتژی ترامپ برای عادی شدن روابط دولت‌های عربی با اسرائیل
یک استاد دانشگاه گفت: ترامپ طرحی دارد که با فشار، تهدید و تطمیع دولت‌های عربی را راضی کند تا روابط خود را بدون آن‌که دستاورد خاصی به‌دست بیاورند با اسرائیل عادی کنند.
ایسنا/خراسان رضوی یک استاد دانشگاه گفت: ترامپ طرحی دارد که با فشار، تهدید و تطمیع دولت‌های عربی را راضی کند تا روابط خود را بدون آن‌که دستاورد خاصی به‌دست بیاورند با اسرائیل عادی کنند.
دکتر سیداحمد فاطمی‌نژاد در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص تغییرات مناسبات کشورهای منطقه با اسرائیل طی سال‌های گذشته اظهار کرد: اسرائیل با وجود تمام موفقیت‌های خود در سطح بین‌المللی که توانسته است وجود غیرقانونی و نامشروع خود را تا حدودی جابیاندازد، در سطح منطقه یک حالت منزوی داشته است.
وی ادامه داد: اخیرا یکی، دو کشور عربی اقدام به عادی‌سازی روابط با اسرائیل کرده‌اند و دو کشور مصر و اردن نیز قبلا روابط عادی با اسرائیل داشتند و در چشم‌انداز این مساله وجود دارد که کشورهای بیشتری دست به این اقدام بزنند.
این استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: تک تک تحولات تاریخی که در گذشته و بعد از سال‌های شکل‌گیری اسرائیل اتفاق افتاده است، در اتفاقات امروز و عادی‌سازی روابط میان برخی از کشورهای عربی با اسرائیل تاثیرگذار است.
فاطمی‌نژاد خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم این تحولات را لیست کنیم می‌توان از سال ۱۹۴۸ این لیست را شروع کرد، چنان‌که برخورد اولیه‌ای که میان اسرائیل و دولت‌های عربی اتفاق افتاد و دولت‌های عربی برخلاف پیش‌بینی که داشتند، نتوانستند یهودی‌ها را سرکوب کنند و عملا با مقاومت صهیونیست‌ها مواجه شدند، یکی از وقایع تاثیرگذار است.
وی افزود: در ادامه می‌بینیم که در سال‌ها و دهه‌های بعد چند جنگ دیگر اتفاق می‌افتد و باز هم در آن جنگ‌ها دولت‌های عربی موفق نشدند و این عدم موفقیت را می‌توان ریشه اصلی صلح کمپ دیوید و مسایل بعد از آن تلقی کرد که در نهایت به عادی‌سازی روابط مصر و اردن با اسرائیل منتهی شد.
مصر و اردن پرچم‌داران جهان عرب در مبارزه با اسرائیل بودند
این استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد در مورد روابط مصر و اردن با اسرائیل عنوان کرد: مصر و اردن پیشگامان و پرچم‌داران مبارزه جهان عرب با اسراییل بودند و دغدغه فلسطین را داشتند.
این پرچم‌داری اردن و مصر به دلیل نزدیکی جغرافیایی و ارتباط نزدیک ملت فلسطین با اعراب این کشورها بود.
فاطمی‌نژاد اضافه کرد: زمانی که ما صحبت از اعراب می‌کنیم شامل بیش از ۲۰ کشور می‌شود اما همه به یک اندازه با اعراب فلسطین پیوند ندارند.
مصر و اردن پیوند بسیار نزدیکی با فلسطینی‌ها داشته‌اند و حتی می‌توان گفت که قبل از ورود اسلام نیز مردمان این کشورها با هم بودند.
وی در مورد انتفاضه بیان کرد: در این مساله خود فلسطینی‌ها پیشگام مبارزه با اسراییلی‌ها هستند و برخی از کشورها هم از طریق تحریم و منزوی‌کردن اسرائیل سعی می‌کنند به اهداف خود برسند و اکنون بعد از حدود ۴۰ سال می‌توان گفت که علی‌رغم مذاکرات متعدد به نتیجه خاص و ملموسی نرسیده است.
اسرائیل حتی به توافق‌های محدود هم پایبند نبوده است
این استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد در مورد پایین آمدن اعراب از خطوط قرمز خود در رابطه با اسرائیل گفت: پیش‌تر اعراب یک خط قرمزی داشتند و در واقع راهکاری که با هدایت و تحت رهبری عربستان مطرح شده بود، این بود که اسراییل به مرزهای سال ۶۷ برگردد و این کشورها هم اسراییل را به رسمیت بشناسند، اما امروز می‌بینیم که عادی‌سازی روابط در شرایطی اتفاق می‌افتد که نه‌تنها اسرائیل به مرزهای سال ۶۷ برنگشته است که حتی به همان توافق‌های محدودی که در این سال‌ها در مورد مسائلی مانند بیت‌المقدس و کرانه باختری شکل گرفته بود هم پایبند نبوده و به آن‌ها تعرض کرده است.
فاطمی‌نژاد افزود: در یکی، دو سال اخیر نیز بحث انتقال پایتخت به بیت‌المقدس مطرح شده است و تمام این‌ها به این معنا است که اسرائیل حتی به هیچ‌کدام از تعهدات محدود قبلی خود هم پایبند نبوده، با این وجود باز هم این مساله عادی‌سازی اتفاق افتاده است.
ترامپ در صدد عادی کردن روابط دولت‌های عربی با اسرائیل از راه فشار، تهدید و تطمیع است
وی در مورد مساله معامله قرن خاطرنشان کرد: واقعه معامله قرن که تحت فشار دولت ترامپ مطرح شد به نوعی در این مساله از همه اتفاقات پیشین تاثیرگذارتر است که انگار ترامپ طرحی دارد که با فشار، تهدید و تطمیع دولت‌های عربی را راضی کند تا روابط خود را بدون آن‌که دستاورد خاصی به‌دست بیاورند با اسرائیل عادی کنند.
تا کنون نیز همین اتفاق افتاده است و این‌که این عادی‌سازی‌ها از کشورهایی مثل امارات و بحرین آغاز شده همین مساله را نشان می‌دهد که فشار امریکا در چارچوب بحث معامله قرن به یک نتیجه دارد می‌رسد.
این استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد در مورد راهبردی شدن روابط اسرائیل با کشورهای عربی تصریح کرد: اگر بخواهیم در این خصوص اظهار نظر کنیم می‌توان به تجربه روابط قبلی با مصر و اردن اشاره کرد که مناسبات محدود دیپلماتیک است و آن چنان یک همگرایی و وابستگی متقابل اتفاق نیافتاده است.
در امارات و بحرین نیز احتمالا کم و بیش چنین اتفاقی خواهد افتاد.
فاطمی‌نژاد در مورد فروش سلاح به امارات اضافه کرد: اسرائیل یکی از موانع فروش سلاح به امارات بوده است، به همین دلیل یکی از دیدگاه‌هایی که در مورد این تصمیم امارات می‌توان به آن اشاره کرد همین بوده که بتواند مخالفت‌ها و لابی اسرائیل در آمریکا برای فروش سلاح را از بین ببرد.
وی افزود: امارات از مدت‌ها قبل خواهان خرید اف-۳۵ بوده است، اما لابی‌های اسرائیل و رایزنی‌های آن با مقامات تصمیم‌گیر امریکا مانع از این مساله شده بود و اکنون هم هنوز علی‌رغم برقراری رابطه با امارات کماکان مخالف این مساله است و انگار امارات به نتیجه دلخواه خود نرسیده است.
احتمالا مناسبات بحرین و امارات با اسرائیل در سطح روابط دیپلماتیک باقی بماند
این استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد تاکید کرد: احتمالا مناسبات بحرین و امارات با اسرائیل نیز در سطح مسائل کلی و دیپلماتیک باقی بماند چرا که یک نوع تضاد بنیادی بین مردم و ملت‌های عرب با اسرائیل وجود دارد.
دغدغه فلسطین یک خواست دولتی نیست که حال چون دولت بحرین و امارات تصمیم بر حل و فصل گرفته‌اند، مردم دیگر مشکلی نداشته باشند، طبیعتا بخشی از مردم عرب با این دیدگاه مخالف هستند و احساس می‌کنند به دغدغه فلسطین خیانت شده است.
فاطمی‌نژاد خاطرنشان کرد: نکته دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که باید ببینیم این مساله عادی‌سازی چه مقدار پیشرفت می‌کند.
اگر کشورهای بیشتری به این فرایند عادی‌سازی روابط با اسرائیل بپیوندند احتمالا قبح رابطه با اسرائیل به مرور زمان در بین ملت‌های عرب شکسته می‌شود و وضعیت متفاوتی از روابط اسراییل با مصر و اردن شکل بگیرد و یک حالت عادی و سطوح فراتر از مناسبات صرف دیپلماتیک گسترش پیدا کند.
انتهای پیام
