سیاست‌ها بدون همراهی جامعه اجرایی نمی‌شود
یک استاد دانشگاه گفت: ما جامعه را خیلی مهم قلمداد نکردیم، ما اصلا شهروندان را مخاطب قرار ندادیم. اگر جامعه با سیاست‌ها همراه نباشد آن سیاست‌ها اجرا نمی‌شود.
ایسنا/خراسان رضوی یک استاد دانشگاه گفت: ما جامعه را خیلی مهم قلمداد نکردیم، ما اصلا شهروندان را مخاطب قرار ندادیم.
اگر جامعه با سیاست‌ها همراه نباشد آن سیاست‌ها اجرا نمی‌شود.
دکتر روح‌الله اسلامی در لایو نشست چهارم ششمین دوره مدرسه علوم سیاسی در خصوص آسیب‌شناسی سیاست‌گذاری بحران کرونا اظهار کرد: در مساله زیست‌سیاست و سیاست‌های زیستی نگاه فلسفی ما به امر سیاست‌گذاری اهمیت دارد، در نگاه فلسفی همه علوم می‌توانند کمک کنند.
در شرایط کنونی هم به علت قدرتمندی و کاربردی بودن پزشکی و از طرف دیگر رها کردن رشته‌های دیگر به علل مختلف شاهد یک انحصار علمی هستیم.
وی ادامه داد: جای روانشناسان، جامعه‌شناسان، متخصصان روابط بین‌الملل، علوم سیاسی و اقتصاد را در این موضع کم‌رنگ می‌بینیم.
بخش‌های زیادی از این بحران که به وجود آمده به این دلیل است که این رشته‌ها نقش اصلی خود را ایفا نمی‌کنند و عملا در این فرایند بازی داده نمی‌شوند.
به عنوان مثال کسانی که عزیزان خود را از دست می‌دهند دچار یک بحران می‌شوند در این‌جا روانشناسان باید فعالیت کنند.
این استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: ما نباید تنها این مساله را از منظر پزشکی ببینیم بلکه باید از ابعاد دیگر آن را نیز مورد بررسی قرار دهیم.
انحصار دانش یکی از مشکلاتی است که در سیاست‌گذاری کرونا در ایران وجود دارد.
از طرفی نیز همه فکر می‌کنند پزشکان می‌دانند که این بحران را چگونه حل کنند در حال‌که این مساله صرفا پزشکی نیست و تنها یکی از راه‌های درمان محسوب می‌شود؛ این بحران نیاز به سیاست‌گذاری و همچنین شورایی از رشته‌های مختلف دارد تا آن را پوشش دهند.
در سیاست‌گذاری دانشگاه‌ها را همراه نکردیم
اسلامی خاطرنشان کرد: ما دانشگاه‌ها را همراه نکردیم، در کشور ما وزارت علوم و بهداشت از هم جدا شدند و من بعید می‌دانم در دنیا کشوری این سبک را داشته باشد.
دانشگاه‌ها کهکشانی از علم را دربرمی‌گیرند و با هم ارتباط دارند اما در ایران این‌ها از هم جدا شدند و با هم رقابت دارند.
وی در مورد عدم توجه به رشته‌های مختلف از جمله رشته‌های علوم انسانی افزود: این موضوعات به دانشگاه ارتباط دارد اما اساسا در این مساله در نظر گرفته نمی‌شوند.
گویی که تنها یک علم در ایران وجود دارد و همان می‌تواند حلال تمام مشکلات باشد و اهمیتی به سایر رشته‌ها و دانشگاه‌هایی که زیرنظر وزارت علوم هستند داده نمی‌شود که این تبعات منفی دارد.
نهادها کارهای مقطعی انجام می‌دهند
این استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی در مورد موازی کاری نهادهای مختلف بیان کرد: در ابتدای کار رهبری اعلام کرد که هر چه ستاد کرونا گفت همه باید گوش کنیم اما ما یک رقابت در حوزه نهادهای مختلف می‌بینیم مانند این‌که کارهای بی‌نظم و بدون هماهنگی انجام می‌دادند.
این‌که هر نهادی بخواهد خود را نشان بدهد و کارهای بدون هماهنگی انجام دهد نمی‌تواند کمک‌کننده باشد.
نهادها باید در یک راستا حرکت کنند و در یک سیاست‌گذاری به پیش بروند.
نهادها می‌آیند و بعد در ادامه دیگر نیستند، در واقع کارهای مقطعی انجام می‌دهند.
اسلامی در خصوص مرکزمحوری تصمیمات عنوان کرد: مرکز محور بودن سیاست‌گذاری کرونا یکی دیگر از مشکلات سیاست‌گذاری کرونا در ایران است.
تصمیمات در یک ستاد ملی گرفته می‌شود و به تمام کشور ابلاغ می‌شود.
شرایط مناطق با هم متفاوت است و به همین دلیل این نیاز به تصمیم‌گیری تمرکززدا است و باید به شوراهای استانی و شهرستانی هم این اختیار را بدهیم تا برای خود تصمیم‌گیری کنند به عنوان مثال در موضوع مدارس حتی اگر در سطح مدارس تصمیم‌گیری انجام شود بهتر است.
سیاست‌ها بدون همراهی جامعه اجرایی نمی‌شود
این استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی گفت: ما جامعه را خیلی مهم قلمداد نکردیم، ما اصلا شهروندان را مخاطب قرار ندادیم.
اگر جامعه با سیاست‌ها همراه نباشد آن سیاست‌ها اجرا نمی‌شود.
یکی از بهترین روش‌ها برای همراه کردن جامعه در این بحران فعال کردن شوراهای اجتماعی محلات بود.
در مجموع غیبت جامعه در سیاست‌گذاری دیده می‌شود.
اسلامی اضافه کرد: جامعه اگر مورد خطاب واقع نشود و از آن و انجمن‌های مختلف کمک خواسته نشود بنابراین آن‌ها وارد نمی‌شوند و نقش خود را ایفا نمی‌کنند.
در واقع جامعه فراموش شده است چرا که سیاست‌گذاری پزشکی انجام می‌شود و وجوه اجتماعی آن نادیده گرفته می‌شود.
فقدان آموزش و توانمندسازی در مقابله با کرونا
وی در مورد بحث آموزش و توانمندسازی در مقابله با کرونا گفت: در سیاست‌گذاری بحران کرونا در ایران آموزش و توانمندسازی جامعه را نمی‌بینیم.
به عنوان مثال کسانی که دچار این بیماری می‌شوند تجربیات ارزشمندی دارند اما آیا گروه‌هایی شکل گرفته است که این تجربیات در اختیار دیگران قرار داده باشد؟
بحث توانمندسازی و آموزش به جامعه در سیاست‌ها در نظر گرفته نمی‌شود.
این استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی افزود: تکیه بیش از اندازه‌ای که بر صداوسیما انجام می‌شود و فکر می‌کنند که همه گوش می‌دهند، حال آن‌که برخی از مردم گوش نمی‌دهند، برخی زمان ندارند، برخی اعتماد ندارند و گاهی هم بحث‌های خوبی مطرح نمی‌شود.
امکانی که در حوزه شبکه‌های اجتماعی و گروه‌های مختلفی که وجود دارد از جنس خود مردم هستند و می‌توانند کمک کنند.
اسلامی تاکید کرد: ما ضعف آمار و اطلاعات داریم.
از مقطعی به بعد ریز آمار مربوط به کرونا در اختیار ما قرار نمی‌گیرد و سیاست‌گذاری بدون داشتن آمار بی‌معنی است.
شاید عنوان شود که نیاز نیست مردم بدانند و این‌که تنها کسانی که سیاست‌گذاری انجام می‌دهند، بدانند کافی است اما مردم هم نیاز دارند که ریز این آمار را بدانند تا بتوانند تصمیم‌گیری کنند.
این آمار لازم است تا من به عنوان شهروند بتوانم به درستی تصمیم‌گیری کنم.
وی در مورد نقش وضعیت اقتصادی خاطرنشان کرد: هر چه هم ما پروتکل بنویسیم اما بدون داشتن یک تضمین اقتصادی نمی‌توانیم موفق باشیم.
ما هرچه قرنطینه هم کنیم به مردم می‌گوییم که فاصله خود را حفظ کنند اما شرایط اقتصادی بدی که وجود دارد باعث می‌شود که سیاست‌گذاری موفق نباشد و هیچ‌کدام از پروتکل‌ها اجرا نشود.
این استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی درمورد عدم ارزیابی از نتایج سیاست‌های مختلف در مواجهه با کرونا بیان کرد: ما از بهمن و اسفند وارد این بحران شدیم و سیاست‌های مختلفی پیاده کردیم اما ارزیابی از این سیاست‌ها نداریم که نتایج آن‌ها و نقاط ضعف و قوت آن‌ها چه بوده است.
از زیرساخت‌های عصر دیجیتال استفاده نکردیم
اسلامی در مورد عدم استفاده از زیرساخت‌های عصر دیجیتال عنوان کرد: ما از زیرساخت‌های عصر دیجیتال استفاده نمی‌کنیم.
عصر دیجیتال شهروندانی دارد که همه پرونده سلامت و کد دارند، اما ما از این زیرساخت‌ها بهره‌مند نیستیم.
سیاست‌گذاری‌های حوزه بهداشت و سلامت با این مساله دست به گریبان است و در کشورهای توسعه یافته از این مساله استفاده می‌شود و با این‌ها می‌شود جامعه سالمی داشت.
کمبود این زیرساخت‌ها می‌تواند سیاست‌گذاری‌ها را ناقص بگذارد.
وی گفت: فداکاری بیش از اندازه‌ای که نیروی انسانی ما در بخش پزشکی و پرستاری انجام می‌دهد به کنترل این بحران کمک کرده است تا ما به مرز کشورهای با مرگ و میر بالا نزدیک نشویم.
این‌که آمار مرگ و میر ما گاهی دو رقمی می‌شود و دوباره به آمار سه رقمی برمی‌گردد نشان دهنده این است که در بخش‌های دیگر دچار ضعف هستیم.
انتهای پیام
