وارد بازار انحصاری کسب‌وکارهای سفارش غذای آنلاین نشوید
این روزها شاهد حضور گسترده کسب‌وکارهای مختلف اینترنتی هستیم که هر کدام در زمینه‌های مختلف به کاربران خود خدمات می‌دهند. سفارش غذا، خدمات منزل، تعمیر خودرو و منزل، خرید و فروش انواع کالاها و ... همگی بخشی از مواردی است که به لطف اینترنت، کاربران زیادی را به خود جلب کرده است.
این روزها شاهد حضور گسترده کسب‌وکارهای مختلف اینترنتی هستیم که هر کدام در زمینه‌های مختلف به کاربران خود خدمات می‌دهند.
سفارش غذا، خدمات منزل، تعمیر خودرو و منزل، خرید و فروش انواع کالاها و ...
همگی بخشی از مواردی است که به لطف اینترنت، کاربران زیادی را به خود جلب کرده است.
به گزارش ایسنا، بنابر اعلام چنگال، اما نکته جالب‌تر حضور سریع رقباست؛ در هر حوزه و زمینه ابتدا شاهد حضور یک یا دو برند هستیم و پس از مدت اندکی رقبای دیگر آن برندها اعلام حضور می‌کنند.
همین عامل باعث ایجاد رقابت شده است؛ هر کسب‌وکاری تلاش می‌کند با پیشنهادهای مختلف بازاریابی، مخاطبان بیشتری را به سمت خود بکشاند.
اما آیا شرکت‌ها با رفتارهای رقابتی صحیح به سوی مخاطب روی می‌آورند و بازار سالمی را رقم می‌زنند یا خیر؟
در ادامه به بررسی یکی از جذاب‌ترین و پرمخاطب‌ترین آنها، یعنی حوزه سفارش آنلاین غذا می‌پردازیم و رفتارهای رقابتی آنها را بررسی می‌کنیم.
بازیگران فعلی این حوزه چه کسانی هستند؟
در سال‌های اخیر چند استارت‌آپ وارد حوزه سفارش آنلاین غذا شدند.
غذا که یکی از جذابیت‌ها و حتی تفریح‌های این روزهای ایرانیان شده است، با حضور این استارت‌آپ‌ها وارد حیات جدیدی شد.
اسنپ‌فود، ریحون، چنگال، دلینو و چیلیوری، از جمله شرکت‌هایی هستند که در این حوزه فعالیت می‌کنند.
قدمت این شرکت‌ها زیاد نیست و با فاصله زمانی کوتاهی از یکدیگر فعالیت خود را آغاز کردند.
افراد می‌توانند با هر سلیقه و ذائقه‌ای غذای مورد علاقه‌شان را پیدا کنند، با رستوران نیز مستقیم در ارتباط نباشند، در زمان خود صرفه‌جویی کنند و انتخاب‌های بسیار زیادی برای سفارش غذا داشته باشند.
نگرانی جای پارک که معمولاً در کلان‌شهرهایی مانند تهران دغدغه‌ی بزرگی است که با این نوع سفارش رفع خواهد شد.
علاوه بر این تخفیف‌های زیاد و رقابتی این استارت‌آپ‌ها جذابیت و فضای هیجان‌انگیزی را برای مخاطبان ایجاد کرده است.
ویژگی مهم دیگری که در اپلیکیشن این شرکت‌ها وجود دارد این است که کاربران بعد از سفارش غذا می‌توانند به صورت آنلاین سفارش خود را لحظه به لحظه پیگیری و زمان رسیدن غذا را مشاهده کنند.
رقابت یا انحصار؟
حضور ترکیبی از بازیگران مختلف در این عرصه قاعدتاً باید منجر به بازار رقابتی شود.
اما با بررسی بازار متوجه نوعی از انحصارطلبی هستیم که می‌تواند فعالیت تعدادی از عوامل مهم بازار را تحت‌الشعاع قرار دهد: «قراردادهای انحصاری با رستوران‌ها و فست‌فودها».
موضوع به وجود آمده در بازار برای رستوران‌دارها، پیشنهاد قراردادهای انحصاری به آنهاست و این انحصار یا مونوپولی بازار، به این معناست که آن برند سهم بزرگی از بازار مصرف را در اختیار خواهد گرفت.
اما آیا این انحصار به رابطه کاری مطمئن و پرسودی برای طرفین منجر می‌شود یا خیر؟
از دور خارج کردن رقبا
تعریف قراردادهای انحصاری، گزینه‌های انتخابی اندکی پیش‌روی رقبای برند انحصارگر می‌گذارد و جلوی حضور و فعالیت رستوران‌های مختلف را می‌گیرد و این به معنی ایجاد کنترل روی بازار است.
در این حالت انحصارگر می‌تواند بازی‌های کنترلی مختلفی در بازار در مقایسه با رقبا پیاده کند.
کنترل بازار (عرضه و تقاضا)، کنترل قیمت، ایجاد موانع برای رقبا، کنترل تنوع، تصاحب منابع و … از جمله مواردی‌ست که قراردادهای انحصاری ایجاد می‌کند.
همچنین برند انحصارگر پس از مدتی با افزایش سهم بازار و جذب مخاطبان مختلف، می‌تواند قوانین مختلفی در ارتباط با رستوران‌ها تعریف کند و آنها را نیز تحت سلطه قرار دهد.
مزایا و معایب انحصار:
رستوران‌دارها قبل از بستن قرارداد انحصاری باید به یک سوال مهم پاسخ دهند: «در ازای بستن قرارداد انحصاری چه چیزی را به دست آورده و چه چیزهایی را از دست خواهند داد؟»در مورد اینکه بستن قرارداد انحصاری با یک شرکت چه مزیت‌هایی دارد می‌توان گفت که امور حسابداری و هماهنگی آسان‌تر انجام خواهد شد.
اما بیاید نگاهی به معایب انحصار بیندازیم:
بالا بردن کمیسیون فروش
انحصارگر به دلیل اینکه سهم زیادی از بازار را تصاحب کرده است در نتیجه مشتریان زیادی نیز در اختیار دارد.
برخی از رستوران‌ها فروش بالایی در برند انحصارگر دارند.
به همین دلیل انحصارگر به راحتی می‌تواند کمیسیون فروش بالایی را تعیین کند و رستوران‌دار برای اینکه سهم فروش آنلاین خود را از دست ندهد به‌ناچار مجبور به پذیرش پرداخت حق کمیسیون بیشتری خواهد بود.
انحصار در بازاریابی برای رستوران
برند انحصارگر می‌تواند فقط روی رستوران‌های خاصی فعالیت‌های بازاریابی انجام دهد و نسبت مساوی برای سهم بازاریابی و تبلیغات رستوران‌ها در نظر نگیرد.
به این ترتیب برخی از رستوران‌ها هرگز مشتری جذب نمی‌کنند و یا به میزان کمی سفارش غذا دریافت خواهند کرد.
انحصار در تغییرات منو
برند انحصارگر می‌تواند رستوران‌ها را به دلایل مختلفی، وادار به تغییر منوی غذایی کنند و این ممکن است روی هزینه‌ها و نیروی کار رستوران تأثیر منفی داشته باشد.
انحصار در مشتری و جذب آن به سمت رقیب
برند انحصارگر اطلاعات تمامی مشتریان رستوران‌ها را خواهد داشت و در تغییر رفتار مشتریان می‌تواند نقش به‌سزایی داشته باشد.
به‌عنوان مثال اگر رستورانی نخواهد قرارداد انحصاری را ادامه دهد و یا شرایط اجباری را بپذیرد، انحصارگر می‌تواند به سادگی تمامی مشتریان آن رستوران را با تبلیغات مختلف به رستوران رقیب هدایت کند.
سهم بازار متفاوت
توجه داشته باشید که هر کدام از شرکت‌های فعال در این زمینه سهم بازار خاص خودشان را دارند.
شیوه‌های بازاریابی و تبلیغات متفاوت این شرکت‌ها، طیف‌های متفاوتی از مشتریان سفارش آنلاین غذا را به خود جذب کرده است.
بنابراین رستوران‌ها با محدود کردن خود به یک برند، ممکن است سهم قابل توجهی از مشتریان را از دست بدهد.
توصیه: عدم همکاری به صورت انحصاری
کارشناسان اقتصادی زیادی درباره مضرات بازارهای انحصاری سخن گفته‌اند.
آنچه که یک فضای سالم و آزاد تجاری را می‌سازد، ایجاد فرصت‌های مختلف برای رقابت سالم کسب و کارهاست.
همانطور که در بخش‌های پیشین توضیح داده شد، قراردادهای انحصاری می‌تواند منجر به رابطه‌های کاری یک‌طرفه و پرسود به نفع انحصارگر شوند.
بنابراین اینگونه قراردادها نه‌تنها توصیه نمی‌شود بلکه به شدت به رستوران‌ها پیشنهاد می‌شود به‌هیچ وجه وارد این شرایط همکاری نشوند تا در افق آینده کاری‌شان بتوانند فضای بیشتری برای رقابت داشته باشند.
انتهای رپرتاژ خبری