تلاش آمریکا برای از بین بردن برجام شکست خواهد خورد
مرکز مطالعات مستقر در نیویورک در تحلیلی، تلاش ضد ایرانی آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران با انگیزه اصلی نابود کردن برجام را نافرجام پیش‌بینی کرد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، مرکز مطالعات «سوفان» مستقر در نیویورک در تحلیلی تلاش آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران و مواضع کشورهای دیگر را بررسی کرده است.
در ابتدای این تحلیل، به اقدام ضد ایرانی اخیر «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا در ارائه شکایتی رسمی از ایران به رئیس اندونزیایی شورای امنیت اشاره شده است.
در این شکایت آمریکا مدعی شده ایران تعهداتش ذیل توافق هسته‌ای چند جانبه سال ۲۰۱۵ را نقض کرده است.
بنابر این گزارش، طبق برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، شکایت از سوی یک "مشارکت‌کننده" در برجام می‌تواند سازوکار بازگشت همه تحریم‌های سازمان ملل که قبل از توافق علیه ایران برقرار بود را بازگرداند.
در نتیجه این شکایت، تحریم‌ها در بازه زمانی ۳۰ روزه در صورت عدم ارائه قطعنامه ادامه معافیت تحریمی ایران از سوی سازمان ملل، بازخواهد گشت.
در صورت ارائه این قطعنامه هم ایالات متحده می‌تواند آن را وتو کند.
بنابر این مطلب، پامپئو برای توجیه اقدام آمریکا، علاوه بر شکایت، گزارشی حقوقی را هم از سوی وزارت خارجه آمریکا به رئیس شورای امنیت داد که در آن ادعا شده وضعیت مشارکت آمریکا در این توافق به طور قانونی بعد از خروج یکجانبه واشنگتن از برجام در ماه مه سال ۲۰۱۸، پایان نیافته است.
این اقدام آمریکا چند روز بعد از آن انجام شد که شورای امنیت سازمان ملل با رای اکثریت پیش‌نویس قطعنامه واشنگتن برای تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران را رد کرد.
این تحریم‌ها بعد از برجام باقی مانده، اما طبق قطعنامه ۲۲۳۱ مقرر شد که ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ منقضی شود.
دولت ترامپ تهدید کرده بود در صورتی که شورای امنیت از تمدید تحریم تسلیحاتی ایران سر باز بزند، تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را از طریق مکانیسم ماشه بازمی‌گرداند.
به نوشته این مرکز، واکنش بین‌المللی به فعال کردن این سازوکار منفی بوده و سه کشور طرف برجام و همچنین «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به طور جداگانه در بیانیه‌هایی موضع آمریکا را مبنی بر داشتن حق بازگرداندن تحریم‌ها رد کردند.
طبق بیانیه این سه کشور، آمریکا با خروج از برجام دیگر عضوی از آن نیست و آن‌ها نمی‌توانند از اقدام آمریکا که در تضاد با تلاش‌های آن‌ها برای حفظ برجام است، حمایت کنند.
سوفان نوشت: چنین عکسل‌العملی، مشابه مواضع چین و روسیه، نشان می‌دهد اعلام آمریکا مبنی بازگشت تحریم‌ها به چالش کشیده خواهد شد و تقریباً هیچ کشوری آن‌ها را اجرایی نخواهد کرد.
حالا سوال اصلی این است که آیا واکنش ایران خروج از برجام خواهد بود؟
برخی معتقدند تلاش دولت ترامپ برای فعال‌سازی سازوکار بازگشت تحریم‌ها با این انتظار است که ایران از برجام خارج شود و این توافق به طور کامل فرو بپاشد و در چنین شرایطی حتی اگر «جو بایدن» معاون رئیس‌جمهور سابق آمریکا هم از حزب دموکرات وارد کاخ سفید شود، احیای توافق دشوار خواهد بود.
در ادامه این گزارش آمده است: اما واکنش فوری ایران سکوت بوده و مقامات این کشور بدون تردید می‌بینند که انزوای آمریکا در این مسئله برای آن‌ها سودمند است و در واقع هم تحریم‌های اضافی اعمال نخواهد شد و هم امکان بازگشت آمریکا به برجام بسته به نتیجه انتخابات ماه نوامبر وجود دارد.
بنابراین سوال بعدی این است که دولت ترامپ در واکنش به رد گسترده ادعایش درباره بازگشت تحریم‌ها بخصوص اگر وی در دور دوم رئیس‌جمهور شود، چه خواهد بود؟
سوفان در جواب می‌نویسد: بررسی تاریخی نشان می‌دهد آمریکا همواره تمایلی به تحریم متحدان اروپایی خود نداشته و گرچه کشورهای اروپایی به وضوح اعلام کرده‌اند که اقدام آمریکا در بازگرداندن تحریم‌ها را به رسمیت نمی‌شناسند، احتمالاً کشورهای اروپایی از سیاست دیرینه اتحادیه اروپا پیروی کرده و از فروش تسلیحات و فناوری نظامی به ایران خوددرای کنند.
اما در طرف دیگر، روسیه و چین متحد آمریکا نیستند و مایلند به ایران سلاح بفروشند و در عین حال این دو کشور قدرت‌های بزرگی هستند که آمریکا قدرت اعمال فشار بر آن‌ها را ندارد.
انتهای پیام/م