نگاهی به آئین های سنتی عزدارای ماه محرم در خراسان شمالی

ایسنا/خراسان شمالی با شروع ماه محرم، در خراسان شمالی نیز مراسم و آئین های خاص عزدارای برگزار می شود که از آن ها به عنوان میراث معنوی یاد می شود.
آئین های معنوی زیادی که در ماه محرم در این استان برگزار می شود، شناسایی شده اند که تاکنون حدود ۱۴ آیین به ثبت رسیده است.
از آئین هایی که در این استان برگزار می شود، حتی برخی از آن ها همچون آیین حلیم پزان و نخل گردانی به ثبت ملی رسیده اند.
سنگ‌زنی؛ از آئین‌های قدیمی ‌خراسان شمالی‌ها در روز عاشورا
علی حسین پناه کارشناس میراث معنوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا گفت: سنگ‌زنی یکی از آئین های قدیمی مردم این استان در روز عاشوا است که همه ساله اجرا می شود.
وی ‌افزود: این آئین توسط مردم منطقه بام در شهرستان اسفراین اجرا می شود.
حسین پناه با اشاره به اینکه در روز عاشورا دستجات عزاداری از جلوی درب مسجد اعظم بام عبور می کنند، ادامه داد: اعضای یکی از هیات ها در کنار مسجد به انجام این کار می پردازند.
وی اظهار کرد: طی این مراسم به جای اینکه افراد به سینه زنی بپردازند هر فرد دو سنگ کوچک دایره ای شکل را در دست گرفته و روبه روی یکدیگر قرار می گیرند.
وی توضیح داد: طی این مراسم با سنگ های در دست گرفته شده یک ضرب جلوی پا، یک ضرب جلوی سینه و یک ضرب بالای سر زده می شود.
علم اندازی خراشا روایت گر بر زمین افتادن علم حضرت ابوالفضل عباس(ع)
کارشناس ثبت آثار معنوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی گفت: علم اندازی یکی دیگر از مراسم قدیمی در روستای خراشا است که همه ساله توسط مردم در ایام محرم اجرا می شود.
وی با اشاره به اینکه خراشا یکی از روستاهای شهرستان جاجرم است، افزود: این مراسم در روز تاسوعا اجرا می شود.
حسین پناه ادامه داد: بعد از پایان یافتن مراسم تاسوعا در این منطقه، هر هیاتی که به مسجد و حسینیه خود باز می گردد، علم را در داخل محوطه مسجد بر روی زمین قرار می دهد.
وی اظهار کرد: انجام این مراسم روایتگر به شهادت رسیدن حضرت ابوالفضل عباس(ع) و افتادن علم ایشان بر زمین است.
وی توضیح داد: از سوی دیگر تمامی مردم این روستا در این مراسم شرکت می کنند حتی اگر فردی از این روستا در این منطقه نیز حاضر نباشد خود را برای حضور در مراسم به آنجا می رساند.
آیین نخل گردانی با قدمتی ۴۰۰ ساله
مستوفیان معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی گفت: «نخل‌گردانی» یکی از مهمترین مراسم در شهر جاجرم است که با شیوه‌های متفاوت این منطقه برگزار می‌شود.
وی افزود: آئین نخل گردانی در شهر تاریخی جاجرم از سابقه و پیشینه زیادی برخوردار است که تحقیقات میدانی از بزرگان، تکیه داران و نخل گردانان به ویژه افراد مسن نشان دهنده قدمت چند قرن این مراسم از گذشته تاکنون است.
مستوفیان ادامه داد: صبح روز عاشورا هیات و دسته‌های زنجیر زنی با نظم خاصی در محلی به نام «حسینیه بزرگ» جمع می‌شوند و از هر هیات یک نوحه خوان به مدت پنج دقیقه نوحه سرایی می‌کند و مردم سینه و زنجیر می‌زنند و عزاداری تا ظهر ادامه می‌یابد.
وی گفت: عزاداران جاجرم هرسال در روز عاشورا، نخل را به سمت میدان حسینیه این شهر حمل می‌کنند که حدود ۴۰ تا ۵۰ نفر در برداشتن نخل مشارکت دارند پس از ورود نخل‌ها به میدان، حرکت آن‌ها سرعت گرفته و سوگواران نیز حرکت خود را تندتر کرده و به دنبال نخل‌ها می‌دوند.
مستوفیان افزود: در دور سوم نخل اول و در دور چهارم نخل دوم بر زمین گذاشته می‌شود، اما چرخیدن علم‌ها هنوز ادامه دارد و چند بار دیگر دور میدان حسینیه حرکت می‌کنند و به عزاداری می‌پردازند، سپس نخل‌ها در جای خود قرار می‌گیرد و مردم به سوی مزار شهدا واقع در بهشت مهزیار رهسپار می‌شوند.
انتهای پیام