نظرات مراجع عظام تقلید پیرامون برگزاری عزاداری محرم در شرایط کرونا
شیوع ویروس کرونا، بسیاری از مراسمات و آیین‌های ملی و مذهبی مردم دنیا را تحت تأثیر قرار داده است، برگزاری عزای سیدالشهدا(ع) نیز یکی از مهم‌ترین آیین‌های اسلامی است که گسترش ویروس کرونا بر آن تأثیرگذار بوده و باعث شده نحوه اقامه و برگزاری آن‌ها تغییر یابد.
ایسنا/خراسان رضوی شیوع ویروس کرونا، بسیاری از مراسمات و آیین‌های ملی و مذهبی مردم دنیا را تحت تأثیر قرار داده است، برگزاری عزای سیدالشهدا(ع) نیز یکی از مهم‌ترین آیین‌های اسلامی است که گسترش ویروس کرونا بر آن تأثیرگذار بوده و باعث شده نحوه اقامه و برگزاری آن‌ها تغییر یابد.
بنابراین نظرات و مباحثات فراوان و متعددی در این خصوص وجود دارد که آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی خود معیار برگزاری این مراسمات عزاداری در ماه محرم و صفر را تعیین کردند.
درواقع امسال عزای امام حسین(ع) با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و به سبب جلوگیری از شیوع گسترده ویروس کرونا برگزار خواهدشد تا همواره آزادگی و ایثار امام حسین(ع) و یاران ایشان زنده نگه‌داشته شود.
مقام معظم رهبری
رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی زنده تلویزیونی خود به مناسبت عید سعید قربان درخصوص محدودیت‌ها و نحوه برگزاری عزاداری امام حسین(ع) در شرایط به‌وجودآمده ناشی از شیوع ویروس کرونا با تأکید بر این‌که همه سوگواران حسینی، هیئت‌ها و مداحان موظفند به هرچه ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام می‌کند، عمل کنند، تصریح کردند:
"در عزاداری‌ها معیار آن چیزی است که ستاد ملی کرونا و کارشناسان بهداشت اعلام می‌کنند.
بنده شخصاً هر چه آن‌ها لازم بدانند مراعات خواهم‌کرد.
توصیه و تأکید من به همه کسانی که می‌خواهند عزاداری کنند، هیئات، آقایان حضرات منبری‌ها، صاحبان مجالس، مدّاح‌ها، نوحه‌خوان‌ها و دیگران این است که هر کاری می‌کنید، ببینید ستاد ملی کرونا چه می‌گویند.
اگر چنانچه ضابطه‌ای را معیّن کرد برای عزاداری، همه ما موظّفیم آن را عمل کنیم.
مسئله، مسئله کوچکی نیست، مسئله بسیار مهمّی است.
الان یک مقداری مراقبت هست و کنترل هست؛ خدای نکرده اگر چنانچه همین مقدار هم شل گرفته بشود و از بین برود، آن وقت فاجعه‌ای به وجود خواهد آمد که دیگر آن سرش ناپیدا است."
آیت‌الله نوری همدانی
"ما عزاداری را در چارچوب اجرای دستورات مسئولان متدین و متعهد ستاد کرونا اقامه می‌کنیم و رعایت مسائل بهداشتی مثل فاصله‌گذاری، زدن ماسک و غیره با عزاداری قابل جمع است و متدینین باید برای حفظ سلامتی خود و دیگران به توصیه‌های متخصصان بهداشت و درمان ملزم باشند.همچنین انتشار و فعالیت در فضای مجازی نیز برای زنده نگه‌داشتن ایام عاشورا مؤثر خواهد بود."
آیت‌الله مکارم شیرازی
آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی هم با تأکید بر این‌که عزاداری ماه محرم باید با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار شود، گفتند: شکی نیست که ما اصولی داریم که به‌هیچ‌وجه نمی‌توانیم آن‌ها را رها کنیم؛ از جمله آن مسئله عزاداری محرم و صفر است.
اگر این امور را رها کنیم اسباب دردسر است، اگر بخواهیم عمل کنیم باید به شکلی باشد که هم پروتکل‌های بهداشتی رعایت شود و هم از جنبه‌های معنوی و مذهبی غافل نشویم؛ همان‌گونه که در مورد نماز جمعه هم این دستور داده شده است.
آیت‌الله مکارم شیرازی در پاسخی مبسوط به سوالات واحد فقه و احکام پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی پژوهشگاه باقرالعلوم(ع)، در زمینه برگزاری عزاداری ماه محرم و صفر با توجه به ایام شیوع ویروس کرونا و الزام رعایت پروتکل‌های بهداشتی، نظرات خود را بیان کرد که در ادامه مشروح آن بیان شده است.
۱) آیا ستاد ملی مبارزه با کرونا به دلیل عدم مراعات موارد بهداشتی اعلام‌شده از جانب چند هیئت محدود، می‌تواند اقدام به تعطیلی همه هیئات و آیین‌های مذهبی نماید؟
پاسخ: چنانچه بتواند آن هیئت‌ها را وادار به رعایت موازین بهداشتی کند حق ندارد هیچ هیئتی را تعطیل کند.
۲) در صورت امکان برگزاری آیین‌های عزاداری حسینی در محیط‌های باز (غیر سرپوشیده)، آیا می‌توان از برگزاری آیین‌های همراه با مراعات موارد بهداشتی اعلام‌شده در مکان‌های سرپوشیده جلوگیری کرد؟
پاسخ: درصورتی‌که رعایت شود، نباید تعطیل شود.
۳) آیا شخصی که در حال حاضر کرونا دارد یا مشکوک به کرونا است جایز است در مراسم عزاداری شرکت کند؟
پاسخ: جایز نیست.
۴) آیا عمل به دستورات ابلاغی(مثل ماسک زدن، رعایت فاصله‌های اجتماعی و ...) ستاد مبارزه با کرونا در مجالس امام حسین(ع) واجب است؟
پاسخ: آری، همه‌جا لازم است.
۵) کسی که نذر به اطعام عزاداران در محل عزاداری کرده‌است، با توجه به ممنوعیت اطعام در محل عزاداری، می‌تواند غذاها را به‌صورت بسته‌بندی‌شده پخش کنند؟
پاسخ: مانعی ندارد.
آیت‌الله سیستانی
آیت‌الله سید علی سیستانی نیز نظرات خود درخصوص استفتائی درباره برگزاری عزاداری‌های ماه محرم در شرایط کرونایی را در قالب بیانیه عنوان کردند.
در ادامه به بیان مشروح نظرات ایشان می‌پردازیم.
بسم الله الرحمن الرحیم
السلام علی الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین و رحمه الله و برکاته
برای ابراز غم و اندوه در این مناسبت دردناک، و اظهار همدردی با پیامبر اکرم(ص) و خاندان پاک آن حضرت در این مصیبت بزرگی که به اسلام و مسلمانان وارد شده است، راه‌های مختلفی وجود دارد؛ که از جمله، موارد زیر است:
۱ـ افزایش قابل توجه در پخش مستقیم مجالس حضرت اباعبد الله (علیه السلام) از طریق شبکه‌های تلویزیونی و فضاهای اینترنتی؛ برای این منظور شایسته است که مراکز و موسسات دینی و فرهنگی، با خطیبان برجسته و مداحان توانا هماهنگی به عمل آورند، و نیز مومنان را تشویق کنند تا در خانه‌های خود و جاهایی مانند آن، به برنامه‌های سخنرانی و مداحی گوش فرا داده و از آن‌ها استفاده کنند.
۲ـ برگزاری مجالس خانگی در ساعت‌های معینی از شب یا روز؛ به گونه‌ای که تنها افراد خانواده و کسانی که با ایشان رفت وآمد دارند در آن حضور یابند و به برخی از برنامه‌های عزاداری، هر چند مجالسی که به صورت مستقیم از شبکه‌های ماهواره‌ای یا در فضاهای اینترنتی پخش می‌شود، گوش بسپارند.
اما در مجالس عمومی، باید همه ضوابط بهداشتی با دقت تمام رعایت گردد؛ بدین معنا که فاصله اجتماعی بین حاضران منظور شود و ماسک‌های بهداشتی و دیگر لوازم بازدارنده از گسترش ویروس کرونا مورد استفاده قرار گیرد.
در این مورد همچنین لازم است به تعداد مجاز حاضران برابر با ضوابطی که مقامات ذی‌ربط تعیین می‌کنند، اکتفا شود که البته این موضوع با توجه به برگزاری مراسم در فضاهای سرپوشیده یا باز، و بسته به میزان گسترش ویروس در شهرهای مختلف، تفاوت دارد.
۳ـ پخش و توزیع پردامنه نمادهای عاشورایی، و برافراشتن پرچم‌ها و قطعات سیاه رنگ در میدان‌ها و خیابان‌ها و کوچه‌ها و دیگر فضاهای عمومی، با رعایت عدم تعرض به حرمت اموال و املاک خصوصی و مانند آن، و تبعیت از قوانین جاری در کشور.
البته مناسب است که در این نمادها، بخش‌هایی از سخنان حضرت امام حسین (علیه السلام) در نهضت بزرگ اصلاح‌طلبانه آن حضرت و شاهکارهای اشعار و متون گفته‌شده پیرامون فاجعه کربلا آورده شود.
در زمینه خوراکی‌های مرسوم به این مناسبت، ضرورت دارد که شرایط بهداشتی لازم در تولید و توزیع آن‌ها مد نظر قرار گیرد؛ هر چند رعایت این مسائل موجب گردد که برای جلوگیری از شلوغی در زمان توزیع، تنها به تهیه غذای خشک و رساندن آن به خانه‌های مؤمنان بسنده شود.
خداوند همه را در راه احیای این مناسبت مهم و اقامه عزای سرور جوانان بهشتی (ص) برابر با شرایط موجود موفّق بفرماید؛ انه ولیُّ التوفیق.
آیت‌الله وحید خراسانی
آیت‌الله وحیدخراسانی در پاسخ به سؤالی مبنی بر وظیفه ما در ایام محرم‌الحرام نسبت به اقامه عزا حضرت سیدالشهدا(ع) و سایر مناسبات اهل بیت(ع) با وجود بیماری کرونا، بیان کردند: شعائر اهل‌بیت(ع) و خصوصاً اقامه عزای حضرت سیدالشهدا(ع) نباید تعطیل شود ولیکن با رعایت جهات بهداشتی و آنچه متخصصین امر توصیه می‌کنند.
آیت‌الله علوی‌گرگانی
آیت‌الله سید محمدعلی علوی‌گرگانی درخصوص وظیمه مردم در اقامه عزای سیدالشهدا (ع) در روزهای ماه محرم با توجه به گسترش ویروس کرونا تصریح کردند: اقامه عزای سیدالشهدا (ع) در ماه محرم از جمله مهم‌ترین شعائر دینی است که هرگز نباید فراموش شود و در شرایط فعلی که ویروس کرونا گسترش یافته است، لازم است با سیاه‌پوشی و نصب پرچم‌های عزاداری و مراقبت نفس، مجالس عزاداری به روش‌های سنتی با رعایت نکته‌های بهداشتی یا به طرق نوین و ابتکاری انجام شود.
آیت‌الله شبیری زنجانی
آیت‌الله شبیری زنجانی از مراجع عظام تقلید درمورد برگزاری عزاداری سیدالشهدا (ع) به صورت جمعی اظهارکردند:
اگر احتمال ابتلا به کرونا در مراسمات عزاداری وجود داشته باشد، حضور در مراسم جایز نیست.
ایشان در خصوص حضور افراد بدون رعایت توصیه‌های بهداشتی در مراسم عزاداری تأکید کردند: اگر احتمال عُقلایی مبتلا کردن یا مبتلا شدن به این بیماری در آن وجود داشته باشد، جایز نیست، هر چند احتمال قوی نباشد.
آیت‌الله سبحانی
آیت‌الله جعفر سبحانی از مراجع تقلید در خصوص عزاداری سیدالشهدا(ع) در دوران کرونا گفتند مسئولان سلامت جامعه باید برنامه‌ریزی کنند که عزاداری انجام بگیرد و سلامت جامعه نیز محفوظ بماند.
ایشان تأکید کردند ایام ماه محرم و صفر، ایام عزاداری است و حسینیان که قلوب آنان لبریز از مهر سالار شهیدان است، این دو ماه را نمی‌توانند بدون عزاداری سپری کنند، بالاخص به فرموده حضرت امام(ره) که «هر چه داریم از محرم و صفر داریم» و در عین حال سلامت فرد و جامعه نیز یکی از فرائض است که حفظ آن لازم است.
مسئولان سلامت جامعه باید برنامه‌ریزی کنند که عزاداری انجام بگیرد و سلامت جامعه نیز محفوظ بماند.
خداوند متعال این بلا را از سر بشریت برطرف فرماید.
آیت‌الله صافی گلپایگانی
دفتر آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی هم در مورد عزاداری در شرایط کرونا بیان کرد این مرجع تقلید تاکید فرموده‌اند که عزاداری حضرت سیدالشهدا(ع) باید با رعایت دستورات بهداشتی برگزار شود.
انتهای پیام
