کارخانه کاغذی که لیوان و بشقاب یکبار مصرف تولید می‌کند!/ نیازمند سند ملی کاغذ هستیم

مدیر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: ما به عنوان مجمع ناشران انقلاب اسلامی باید سند ملی خودکفایی کاغذ را تدوین کنیم و زمانش هم باید برای افق خودکفایی ۱۴۰۴ باشد.
به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، نشست نقد و بررسی موضوع بحران کاغذ و راهکارهای عبور از وضع کنونی ظهر امروز با حضور حجت‌الاسلام سالک، حجت‌الاسلام پژمانفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و میثم نیلی، مدیرعامل مجمع ناشران انقلاب اسلامی، همچنین تعدادی از اعضای صنف نشر در سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران برگزار شد.
* مهرآبادی: واردات و تولید در موضوع کاغذ دو بحث جدی است
مهرآبادی از ناشران دفاع مقدس و مدیر انتشارات فرهنگ‌گستر در این جلسه با بیان اینکه یا باید واردکننده باشیم یا تولیدکننده گفت: در حال حاضر بحث واردات مشکلاتی را به وجودآورده است، ما با تعدادی از دوستان مطلع در کار کاغذ وارد مطالعه شدیم تا در سه استان شمالی طرح بازیافت را بررسی کنیم، اما اقبال به تولید در کشور وجود ندارد، ما هیچ وقت نتوانستیم طرح‌های پیشنهادی را به جایی بقبولانیم.
وی با بیان اینکه دو سیاست در حال حاضر باید مشخص شود، اول اینکه واردات را حل کنیم و در بحث تولید جدی‌تر عمل کنیم، گفت: مطالعاتی انجام شده و ظرفیت اسمی و رسمی مصرف کاغذ کشور شناسایی شده است، با توجه به اینکه برای تولید کارخانه‌ها نیازمند آب هستیم، در سه استان شمالی، مکان‌هایی مناسبی شناسایی شدند.
وی در پایان گفت: بازیافت در دنیا حرف اول را می‌زند و لزوما واردات خمیر نیست، بلکه هر نوع ماده سلولزی قابل تبدیل شدن به کاغذ است، ضمن اینکه کشورهایی که صاحب این صنعت هستند با ما دشمنی چندانی ندارند، مثل هند که می‌توانیم برای همکاری با آنها روی آنها حساب کنیم.
* حسینی نیک: کارخانه کاغذی که لیوان و بشقاب یکبار مصرف تولید می‌کند
در ادامه عباس حسینی نیک مدیر انتشارات مجد در این نشست با بیان اینکه موضوع کاغذ اگر به سه بخش تقسیم شود به نتیجه خواهیم رسید، توضیح داد: مرتبه اول مباحث بلندمدت است، اینکه با موضوع کاغذ چگونه باید برخورد کنیم، مرحله بعد میان‌مدت و کوتاه‌مدت باید مدنظر قرار گیرد.
حسینی نیک تصریح کرد: در مرحله بلندمدت باید بگویم حوالی سالهای ۴۸ و ۴۹ کارخانه کاغذ پارس در هفت‌تپه افتتاح شد، علت اینکه این منطقه برای کارخانه کاغذ انتخاب شد این بود که حوالی کارون نیشکر تولید می‌شد و باگاس که تفاله نیشکر و جزو مواد اولیه کاغذ است در آنجا به دست می‌آمد، تفاله‌ها سوخته می‌شد، از این رو به این نتیجه رسیدند که آنجا کارخانه کاغذ احداث شود، کارخانه پارس به حدی مهم بود که پهلوی شخصا برای افتتاح آن حاضر شد و نوع کاغذ تولیدی این کارخانه به اندازه‌ای مطلوب بود که خواهان بسیار داشت.
وی اضافه کرد: اما در حال حاضر کارخانه وضعیت خوبی ندارد، ضمن اینکه حوالی سالهای ۸۶ و ۸۷ در دوران معاونت آقای پرویز، هیأتیاز انجمن ها و وزارت بهداشت برای بازدیدراهی شدیم، اما پس از مدتی کارخانه خریداری شد و مجدد به راه افتاد و مدتی بعد خبر آوردند که سقف‌های آن شکسته و آب به دستگاه‌ها ورود کرده و ضرر زده است و در حال حاضر بدون فعالیت است.
وی گفت:‌ الان هم این کارخانه لیوان یکبارمصرف تولید می‌کند، در حالی که باید کاغذ تولید می‌کرد، در مجلس شورای اسلامی باید به تولید کاغذ اهمیت داده شود، آیا در شأن جمهوری اسلامی این است که کارخانه‌ای که کاغذ خوب تولید می کرده، بشقاب و لیوان یکبار مصرف تولید و صادر کند؟
این ناشر در بخش دیگر سخنان خود ضمن بیان اینکه در هفت‌تپه یک میلیون تن باگاس تولید می‌شود و با آن می‌توان ۳۵۰ هزار تن کاغذ تولید کرد و پاسخ مصرف کاغذ کشور را داد، گفت: در طرح میان‌مدت بحث واردات مطرح است که بخشی مربوط به ارشاد می‌شود، شنیده می‌شود که کارگروه کاغذ چابک‌تر شده و درخواست‌های ناشران رسیدگی می‌شود، مجلس و بانک مرکزی نیز باید یاری‌دهنده باشند، در حالی که شنیده می‌شود به برخی دوستان ارز تخصیص نیافته است.
حسینی نیک، خرید و فروش کاغذ در این روزها را امنیتی و قضایی دانست و گفت: این نکته منفی است و باید راهکاری برای آن اندیشید تا کاغذ با ارز آزاد و نیمایی وارد کشور شود، در حالی که باید از سوی دیگر واردکنندگان کد شناسایی داشته باشندو مشخص شود چه مقدار کاغذ وارد کرده‌اند.
این مسئله در میان‌مدت در حوزه واردات کاغذ مناسب خواهد بود.
مدیر انتشارات مجد به تل کوتاه مدت مشکل کاغذ هم اشاره کرد و توضیح داد: در مسئله کوتاه مدت، موضوع توزیع مطرح می‌شود، سامانه‌ای در ارشاد طراحی شده که کاغذها از آن طریق توزیع می‌شود و شرکت تعاونی ناشران آشنا مسئول آن است، در حالی که حجم وسیی از ناشران تنها ورود کاغذ را از یک شاهراه می‌بینند که رفع نیاز نمی‌کند.
بضاعت‌ها قابل شناسایی است، اما ما در کوتاه‌مدت مشکل توزیع را داریم.
* اسماعیلی راد: نیاز مصرفی کاغذ ما ۶۰ هزار تن است، هر چند آمارها قابل اتکا نیست
مهدی اسماعیلی راد مسئول کارگروه توزیع کاغذ به ناشران نیز در این نشست ابراز داشت: حوزه تولید را هیچ‌گاه جدی نگرفتیم که اگر گرفته بودیم مشکلات را نداشتیم، در حال حاضر کارخانه پارس صادرکننده خمیر کاغذ است و در حوزه ظروف یکبار مصرف فعالیت دارد، کارخانه‌ای در امیرآباد داریم که کاغذ کرافت تولید می‌کند، مازندران هم که کاغذ روزنامه و تحریر تولید می‌کرد الان توان کمتری دارد.
وی گفت:‌ اگر بتوان کارخانه م ازندران را به بخش خصوصی واگذار کرد، این کارخانه می‌تواند نیاز نشر کشور را جوابگو باشد، زیرا نیاز مصرفی ما ۶۰ هزار تن است، هر چند آمارها قابل اتکا نیست، چرا که تیراژها اغلب غیرواقعی هستند، اما در بحث واردات، مهمترین مشکل تخصیص ارز است، ما حدود دو ماه پیش از بانک مرکزی گزارش داشتیم که ۱۰۰ میلیون دلار ارز تخصیص داده شده در حالی که ۱۴ میلیون دلار مصوبه کارگروه بوده است، در این میان باید میان حوزه مصرفی صنعتی و نشر تفکیک قائل شد.
با توجه به آمار، ۸۰ میلیون دلار برای وزارت صنعت بوده و تنها ۱۴ میلیون برای ارشاد، پس کاغذی که از این مجرا به ما می‌رسد قطره‌چکانی است و با حجم گرانی همخوانی ندارد.
و ی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه این حجم از تخصیص نه تنها پاسخگوی نیاز شب عید برای نمایشگاه کتاب نیست و با مصوبات همخوانی ندارد گفت: باید وارکنندگانی که توان دارند وارد میدان شوند، اما از سوی دیگر، تخصیص ارز و نبود آن از گرفتاری‌های امروز ماست، بانک مرکزی حوزه نشر و مطبوعات را باید از حوزه صنعت تفکیک کند.
ما نمایشگاه کتاب را پیش‌رو داریم، بنابراین باید مشکلاتمان حل شود ودر این مسیر مجلس می‌تواند با بانک مرکزی تعامل داشته باشد.
وی در پایان سخنان خود با بیان اینکه از سوی دیگر، قیمت‌گذاری‌ها به سرعت انجام نمی‌شود، در حالی که با قیمت‌های اعلام شده نیز برخی افراد حاضر به توضیح نیستند، گفت:‌ تمام این مشکلات باید تا شب عید و نمایشگاه کتاب حل شود.
* صالحی: سه سوال که پاسخ به آنها تکلیف کاغذ را مشخص می‌کند
محمدرضا صالحی، رئیس انجمن ناشران کمک‌آموزشی نیز به حل این مسئله کاغذ در حال و آینده اشاره کرد و گفت:‌ اگر به سه سؤال پاسخ دهیم، موضوع برای ناشران حل خواهد شد.
اول اینکه آیا ارز تخصیصی به کاغذ رسیده یا نه، دوم اینکه آیا کاغذ وارداتی به ناشران رسیده است یا نه، و سوم اینکه آیا ناشر کاغذ را دریافت کرده و آن را مبدل به کتاب نموده است یا نه؟
وی در پایان سخنان خود گفت: تخصیص ارز مشخص است، وزارت صمت، ارشاد و بانک مرکزی مسئول هستند، زیرا ثبت سفارش صورت می‌گیرد، اما از سوی دیگر ارشاد می‌تواند با کمک از انجمن‌های متولی، از میزان تخصیص ارز به ناشران راهنمایی بگیرد.
* واعظ واردکننده کاغذ: محدودیت‌های ارزی و معامله با 4 ارز/ کانال‌های تائیدکننده کاغذ درست عمل نمی‌کنند
در ادامه این نشست تعدادی از واردکنندگان کاغذ نیز به بیان مشکلات خود پرداختند.
واعظ از جمله واردکنندگانی بود که در این نشست با بیان اینکه نیازی که در حوزه‌های اداری و سایر حوزه‌ها غیر از فرهنگ است را هم باید جزو نشر درنظر بگیریم و تنها نمی‌توانیم درباره نیاز ۵۰ هزار تن ناشران عمومی صحبت کنیم، گفت: راه‌حلی که ارائه می‌دهیم باید همه نیازهای صنعت را پوشش دهد و در واقع این نیاز ۳۵۰ هزار تن است که حدود ۴۰۰ میل یون دلار محاسبه می‌شود، این رقم بزرگی نیست اما بهتر است مجموعه‌هایی چون کارخانه‌های مازندران فعالیت‌هایشان مورد آسیب‌شناسی قرار گیرد تا مشخص شود که چرا نیمه‌فعال و تع طیل هستند، زیرا تکنولوژی خوبی دارند، اما اشکال موجود که بعید می‌دانم تا نمایشگاه کتاب قابل حل باشد، کانال های تأییدکننده کاغذ هستند که به درستی کار خود را انجام نمی‌دهند.
به گفته این واردکننده، درباره کاغذ روزنامه باید بگویم نیاز ما در سال ۳۵ هزار تن است، مجموعا ۳۵ هزار دلار می‌شود، اما کانال ورودی ارشاد است و اگر یک متولی ناظر توزیع باشد، در بحث مطبوعات نباید مشکلی می داشتیم، هر چند ممکن است تاجر سوءاستفاده‌هایی داشته باشد، ولی نظارت می‌تواند کنترل‌کننده باشد.
سلیمانی دیگر وارکننده کاغذ نیز در جملاتی کوتاه گفت: ما در زمان تحریم به سر می‌بریم، جالب اینجاست که تا پیش از این با لیر، درهم و یورو می‌توانستیم در کنار سایر ارزها تبدیل داشته باشیم، اما در حال حاضر تنها با یوآن، روپیه و وون کره جنوبی می‌توانیم فعالیت کنیم، اما مشکل دوم ما روابط رانتی خاص در تخصیص ارز است، از این رو، تنها به برخی واردکنندگان خاص ارز تخصیص می‌یابد و شرکت‌های جدید نمی‌توانند ثبت سفارش کاغذ کنند، از این رو ۸ شرکت قدیمی نبض بازار را به دست گرفتند،در حالی که اگر ارز متقاضی از سوی وزارت صمت و بانک ارائه شود، قیمت کاغذ ۴۰ درصد از بازار پایین‌تر خواهد بود.
ما اگر در پی راهکار سریع هستیم، بانک مرکزی باید اجازه ثبت سفارش با ارز متقاضی را بدهد، در این صورت قیمت کاغذ که بندی ۴۰۰ تومان است، بین ۲۲۵ تا ۲۳۰ هزار تومان خواهد شد، از سوی دیگر، ارز متقاضی به نفع دولت، ارشاد و صمت است.
و ی در پایان گفت:‌بحث تحریم جدی است، خصوصا سوئیچینگ بارنامه‌ها، اگر سورس‌ها را اضافه کنیم لینک‌ها افزوده خواهد شد.
روز گذشته دینار عراق هم به ۴ ارز مذکور اضافه شد، اما مشکلی از ما حل نخواهد کرد، چرا که در عراق زیرساخت سوئیچینگ وجود ندارد.
* قدیانی: کاغذ کتاب گلاسه کودک و نوجوان این روزها نایاب شده است
نادر قدیانی مدیر انتشارات قدیانی هم در این نشست، نیاز کاغذ کشور را ۱۲۰ هزار تن دانست و گفت: کاغذ کتاب گلاسه کودک و نوجوان این روزها نایاب شده است، نظارت بر قوانین باید افزایش یابد، ما شاهدیم که سازمان امور مالیاتی با تغییر یک مدیرکل خود قوانینش عوض می‌شود و این باعث می‌شود ارتباط‌ها قطع شود.
من نمی‌گویم به کاغذ ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی بدهید یا ندهید، اما فراوانی کاغذ باید در کشور نمایان شود، مگر ما در دهه هفتاد کاغذ ارزان نمی‌دادیم؟
و کنترل نداشتیم؟
پس چرا در حال حاضر نداریم؟
* تورانیان: کاغذها را با ماشین‌های سنگین به گاوداری‌های اطراف شهر می‌برند!
تورانیان مدیر انتشارات شهراب و عضو هیأت مدیره مجمع ناشران انقلاب اسلامی هم گفت:‌ من به عنوان شاگرد صنعت نشر اینجا صحبت می‌کنم، کاغذ دارای بحث مفصلی است که پیرامون آن سالها صحبت شده، اما نتیجه‌ای نداشتیم.
ما بیشتر از اینکه فکر واردات باشیم، باید به بحث خودکفایی و بازسازی کارخانه‌ها فکر می‌کردیم، اما هیچ وقت نیندیشیدیم و کسی آن را جدی نگرفت.
واقعیت قضیه آنجاست که منافع مافیا در واردات بود و هیچ‌گاه اجازه ندادند روی کاغذ اساسی کار شود.
با داشتن ده‌ها کارخانه در کشور و ماده اولیه آن، اما هر سال میلیون‌ها تن باگاس را آتش می‌زدند و امروز به خاطر عدم نظارت، به جای تولید کاغذ، خمیر کاغذ را صادر کرده و می‌فروشند و کسی نظارتی بر آنها ندارد، اراده‌ای هم بر حل مشکل نیست.
تورانیان گفت: برخی مسئولان توجهی نمی‌کنند، ما می‌گوییم در جنگ اقتصادی هستیم، اما آنها با قضایا راحت برخورد می‌کنند، ولی زمانی که بحران کاغذ به جایی می‌رسد که حیات و ممات نشر را تحت‌تأثیر دارد، متأسفانه فکر مسکن موقت هستند، در حالی که کاغذ به عنوان کالای اساسی مطرح است.
عضو مجمع ناشران انقلاب اسلامی گفت: دولت کنونی بی‌تدبیر و دولت ناامیدی است، دولت برای امروز ما چه پیش‌بینی کرده بود؟
به حدی بی‌توجهی شده که وارد کنندگان کاغذها را با ماشین‌های سنگین به سمت گاوداری‌های اطراف شهر می‌برند، تعزیرات و نیروهای نظارتی باید وارد شوند، اما شاهد حرکتی نیستیم.
آنها که به مردم و ناشران تعهد داشتند، با هر قیمتی که خواستند کاغذ را فروختند، در حدی که امروز ناشر قادر به تولید نیست.
وی گفت:‌ اگر قرار است مشکل حل شود، مشکل ضمانت تخصیص ارز حل شود، باید ضمانت ارزی رعایت شود.
* امینیان: بیشترین اجزای کتاب وارداتی هستند و برای رسیدن به خودکفایی نیازمند سند ملی هستیم
در ادامه امینیان هم در سخنانی کوتاه گفت: اگر کتاب را به عنوان مسئله اصلی درنظر بگیریم، بیشترین اجزای کتاب وارداتی هستند و برای رسیدن به خودکفایی نیازمند سند ملی هستیم.
وی در پایان سخنان خود گفت:‌ کارخانه کاغذ پارس با تخصیص یورو می‌توانست نیاز نشر کشور را تأمین کند، اما برای آن سرمایه‌گذاری نشد، مافیای کاغذ در برابر تولید داخلی مقاومت می‌کند و سعی دارد واردات را برجسته کند، چرا که در آن رانت و فساد وجود دارد و از همه مهم‌تر برای کشور وابستگی ایجاد می‌کند.
* حسینی: سند ملی خودکفایی کاغذ را تدوین کنیم و افق خودکفایی هم ۱۴۰۴ باشد
در پایان این نشست، حسینی مدیر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی هم گفت: نقش کاغذ در صنعت نشر شبیه نقش دلار در اقتصاد کلان کشور است، سهم کاغذ از تولید کتاب سهم قابل‌ملاحظه‌ای نیست اما اثرش ماندن دلار در اقتصاد کلان است.
وی با بیان اینکه بحث مواد اولیه در صنعت چاپ هم از مشکلات دیگر است، گفت: یکی از مشکلات ما عدم توانایی ناشران در مبلغ حواله کاغذ است، اغلب ۷۲ ساعت برای ناشر زمان تعیین می‌شود تا مبلغ را تأمین کند، اما مشکلات نقدینگی این اجازه را نمی‌دهد.
در حال حاضر میانگین قیمت کتاب صفحه‌ای ۲۰۰ تومان است و تصاعدی در حال افزایش است، نظارتی هم بر قیمت‌ها وجود ندارد.
ما به عنوان مجمع ناشران انقلاب اسلامی باید سند ملی خودکفایی کاغذ را تدوین کنیم و زمانش هم باید برای افق خودکفایی ۱۴۰۴ باشد.
انتهای پیام/