توقف طرحی ۵ ساله/ جاده قزوین
قزوین- اجرای جاده رحیم آباد به کلاچای بدون مطالعات زیست محیطی در استان قزوین با ۱۵ درصد پیشرفت، پنج سال پس از کلنگ زنی، با مشکلات جدی در ادامه اجرا مواجه شده است.

خبرگزاری مهر- گروه استانها، آرش صالحی: سال ۱۳۹۲ اولین راه ارتباطی کشور به شرق استان گیلان در منطقه الموت قزوین یعنی جاده «قزوین- رحیم آباد- کلاچای» کلنگ زنی شد.
اما با گذشت ۵ سال از کلید خوردن این پروژه، هنوز مطالعات زیست محیطی جاده قزوین-کلاچای تأیید نشده و این طرح متوقف شده است.
جاده قزوین- کلاچای به طول ۱۴۵ کیلومتر، بعد از منطقه الموت، با ساخت چندین تونل بزرگ و پلهای متعدد، وارد استان گیلان شده و با عبور از کنارگذر به شهر کلاچای میرسد.
منطقه الموت با دارابودن زیستگاههای مختلف برای جانورانی چون پلنگ و همچنین با داشتن پوشش گیاهی منحصربفرد و چشمههایی چون وگُل، خاررود، محیط و منظر طبیعی بی نظیر و یگانه ای است که هرگونه مداخله در آن باید با نهایت احتیاط صورت گیرد.
الزامی که به نظر میرسد در روند احداث مسیر قزوین- رحیم آباد- کلاچای چندان به آن توجه نشده است و به دلایل نامشخصی، اجرای این پروژه بدون داشتن ارزیابی محیط زیستی و به رغم مخالفت سازمان محیط زیست شروع شده است.
این سوال وجود دارد چرا با وجود الزامی بودن ارزیابی زیست محیطی برای احداث مسیرهای اصلی ارتباطی، طرح احداث جاده قزوین- رحیم آباد- کلاچای، بدون پیوست زیست محیطی اجرا شده است؟
مسیر خوبی برای ساخت جاده انتخاب نشد
معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت از محیط زیست استان در گفتگو با خبرنگار مهر، آغاز شکل گیری طرح ساخت جاده مورد نظر را سال ۱۳۸۱ دانست و گفت: در همان مراحل آغازین اجرای طرح، سازمان محیط زیست، ۱۷ بند اصلاحی خود بر این طرح را به مسئولان راه و شهرسازی استان ارائه کرد که آنها متعهد شدند بعد از انجام اصلاحات هفده گانه، گزارش بررسی مجدد به سازمان حفاظت محیط زیست ارائه کنند و تا آن زمان، فعالیت جاده سازی هم متوقف بماند.
عبدالحسین مظفری در ادامه با بیان اینکه با موضوع توسعه راه مخالفتی نداریم، اما اینکه این راه در کجا اجرا شود، موضوع حائز اهمیتی است، یادآور شد: استان قزوین از نظر وضعیت تراکم راه، دومین استان توسعه یافته کشور است و مسیرهای دسترسی دیگری به استان گیلان داریم که یک نمونه آن مسیری است که از روستای انبوه میگذرد.
مظفری با اشاره به اهمیت بالای اکوسیستم کوهستانی ناحیه الموت در تأمین آب شرب و کشاورزی شهرستان قزوین، اضافه کرد: در اینجا مایلم این سوال را مطرح کنم که آب برای ما مهمتر است یا راه؟
همین ضرورتهای حیاتی باعث شده که پیوست زیست محیطی برای طرحهای کلان در نظر گرفته شود.
وی با یادآوری اینکه پیش از اجرای نهایی پروژه، کارشناسان اداره کل راه و شهرسازی استان ۸ مسیر پیشنهادی برای ساخت جاده قزوین- کلاچای پیش بینی کرده بودند، تصریح کرد: مسئولان وقت اداره راه و شهرسازی باید از میان این ۸ گزینه تعیین شده، مسیر مناسبتری را انتخاب میکردند.
مسیرهای پیشنهادی دوباره بررسی شوند
این مسئول با تاکید بر ضرورت لازم الاجرا بودن اعمال اصلاحات مندرج در گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی، گفت: قطعاً درباره راه قزوین - کلاچای این اصلاحات باید انجام شود و ضمن بررسی دوباره ۸ مسیر پیشنهادی اولیه، بهترین مسیر برای احداث و ادامه ساخت جاده مزبور تعیین شود.
۱۰۰ میلیارد تومان هزینه کردهایم
از سوی دیگر مدیرکل راه و شهرسازی استان کوتاهتر شدن مسیر رفتن و ورود به استانهای شمالی به ویژه گیلان را فلسفه اجرای طرح ساخت جاده یاد شده دانست و گفت: اگر بخواهیم از محور قزوین - رشت به سمت لاهیجان و رودسر برویم، با ۲۵۰ کیلومتر جاده مواجهیم که با ساخت جاده قزوین- رحیم آباد- کلاچای بیش از ۱۰۰ کیلومتر از طول پیمایش ما کاسته خواهد شد.
مسعود حق لطفی با یادآوری اینکه این جاده ملی تعریف شده و مختص استان قزوین نیست، افزود: در مشخصات طرح این جاده به عنوان راه اصلی تعریف شده و کل کشور از این جاده برای تردد به استان گیلان بهره خواهند برد.
وی بیان کرد: حدود ۷۵ کیلومتر از این جاده در استان قزوین و ۷۰ کیلومتر آن در استان گیلان واقع شده که ساخت آن در سال ۱۳۸۷، در جریان سفر دوم رئیس جمهور وقت و هیئت دولت به استان قزوین مصوب شده و در سال ۱۳۹۱ هم کلنگ احداث آن به زمین خورد.
حق لطفی با ذکر اینکه جاده قزوین- کلاچای ۱۵ درصد در استان قزوین و ۱۵ درصد هم در استان گیلان پیشرفت فیزیکی داشته، ادامه داد: تاکنون حدود ۱۰۰ میلیارد تومان در هر دو استان هزینه شده که سهم قزوین در این میان حداقل ۴۰ تا ۵۰ میلیارد تومان است که تاکنون در ساخت این جاده هزینه کردهایم.
سیاست راه و شهرسازی حفظ محیط زیست است
مدیرکل راه و شهرسازی استان قزوین با بیان اینکه سیاست وزارت راه و شهرسازی حفظ محیط زیست است، گفت: هم به عنوان شهروند و هم بعنوان مسئول اداره کل راه و شهرسازی موافق این نیستم که پروژهای به محیط زیست آسیب بزند.
مسعود حق لطفی با اشاره به انجام مطالعات زیست محیطی طرح توسط مدیران وقت دستگاه راه و شهرسازی، هم قبل و هم در حین اجرای طرح، توضیح داد: گزارش این مطالعات را سال ۱۳۹۳ به سازمان حفاظت از محیط زیست ارسال کردیم که پس از دو تا ۳ سال در استان مورد بررسی و تصویب اولیه قرار گرفت، اما متأسفانه استان گیلان در تهیه و ابلاغ گزارش گفته شده عقب بود و حوزه ستادی محیط زیست قبول نمیکرد که حوزه استان قزوین را جداگانه بررسی کند؛ میگفتند باید همه مسیر را بررسی کنیم، لذا پروندهها در محیط زیست مانده بود.
وی ادامه داد: جاده قزوین- کلاچای را منطبق بر شیب زمین با کمترین ارتفاع انتخاب کردیم و رم افزارهای ما از بین ۲۰۰ مسیر پیشنهادی، ۸ مسیر احداث را انتخاب کرده و در نهایت با مطالعات کامل و در نظر گرفتن الزامات زیست محیطی به جاده کنونی رسیدیم و اطلاعات نحوه این انتخاب هم وجود دارد و میتوانیم این اطلاعات را در اختیار مسئولان محیط زیست قرار دهیم.
حق لطفی، راه حل خروج طرح جاده قزوین- کلاچای از بلاتکلیفی موجود را مدیریت محیط زیست در هنگام ساخت آن توصیف و اضافه کرد: تقاضای ما از مسئولان محیط زیست این است که با وضعیت موجود، محیط زیست را مدیریت کنیم.
یعنی مشخصهها و مقتضیات لازم را به ما بگویند تا ما بر اساس این موضوع مدیریت محیط زیست را در حین احداث جاده اعمال کنیم.
وی اظهارداشت: ضمن اینکه دیدگاه ما مبتنی بر تعامل و همفکری بین مسئولان اداره راه و محیط زیست است، لذا آماده همکاری هستیم و امیدوارم بتوانیم با کمک همدیگر این مسئله و معضل اساسی استان را حل کنیم.
با توجه به اعلام آمادگی مسئول ارشد راه و شهرسازی استان برای تعامل و همکاری کامل با سازمان محیط زیست برای حل اختلافات موجود در طرح ساخت جاده قزوین-رحیم آباد-کلاچای لازم است که هر چه سریعتر اصلاحات صورت گرفته در این راه، مورد اجرا قرار گیرد، تا مردم استانهای قزوین و گیلان و همچنین سایر گردشگرانی که علاقه دارند از میان طبیعت زیبای الموت به این دو استان گردشگرپذیر سفر کنند، بیش از این معطل اتمام ساخت جاده قزوین- کلاچای نمانند.