«لشگردر و گلپرآباد» دارای تپه ماهوری

ایسنا/همدان کشور پهناور ایران دارای محیط زیست غنی و متنوعی است.
به علت دارا بودن آب و هوای چهار فصل در مناطق مختلف، جاذبه های شگفت انگیزی در آن به وجود آمده به طوریکه ایران را با وجود قرار داشتن در بخش خشک و نیمه خشک قاره آسیا، نمایی سبز و با طراوت بخشیده است.
برهمین اساس سازمان محیط زیست طبق تعاریف و معیارهای جهانی محیط زیست، ایران را در چهار طبقه کلی توصیف کرده است.
این طبقه بندی در سال ۱۹۷۴ میلادی، ۱۳۵۳ ه.ش به مجلس ارائه شد و مورد تصویب قرار گرفت و در ضمن اختیارات قانونی و اداره کلی مناطق تحت حفاظت به سازمان محیط زیست واگذار شد.
پارک های ملی، آثار طبیعی ملی، منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش چهار طبقه مورد نظر هستند که در این میان استان همدان مساحتی افزون بر یک میلیون و ۹۴۹ هزار و ۳۰۰ هکتار را داراست که ۲۱۸ هزار و ۹۴۴ هکتار از اراضی سطح استان شامل شش منطقه حفاظت شده با مساحتی نزدیک به ۶۰۹۶۷ هکتار است.
در مجموع حدود ۲.۷ درصد از سطح استان حفاظت شده است.
مناطق حفاظت شده استان همدان شامل لشگردر و گلپرآباد ملایر، ملوسان نهاوند، خانگرمز تویسرکان، آلموبلاغ اسدآباد و شراء همدان است که در قالب در پروژه‌ای تحت عنوان «نجات از گمنامی مناطق حفاظت شده بی‌نظیر استان همدان» روزانه این مناطق را به مخاطبان ایسنا معرفی می کنیم.
منطقه حفاظت شده لشگردر با وسعتی در حدود ۱۵ هزار و ۵۵۰ هکتار در مجاورت شرق و جنوب شرقی ملایر قرار دارد.
ارتفاع متوسط منطقه از سطح دریا در نقاط کم ارتفاع ۱۷۵۰ متر و در نقاط مرتفع ۲۹۲۸ متر است.
در دوره آماری ۲۰ ساله میانگین بارندگی سالیانه منطقه برابر ۲۸۸.۸ میلیمتر و میانگین سالانه دمای منطقه برابر ۱۳.۴۰ درجه سانتی‌گراد است.
تیپ اقلیمی منطقه به روش دومارتن نیمه خشک و طبق روش آمبرژه خشک سرد تعیین شده است.
جهت وزش باد از جنوب به سمت شمال جریان دارد.
این منطقه دارای ۱۱ چشمه دائمی به نام های قمشلی، کله بید، دره غار، سی یک، گیچک، اوضامن، سلطان آباد، اوزون دره، چشمه نثار، چشمه نقلی و پیرمهدی است.
تعداد ۱۶ روستا در اطراف منطقه وجود دارد که شامل ازناو، سلطان آباد، قلعه جوزان، پیر خداوردی، چشمه قاضی، جوزان، جوراب، ازناوله، احمدیه، میشن، کمازون، زنگنه سفلی و علیا، احمد روغنی، ازناوله و کساوند است که همه این روستاها در محدوده مرزی منطقه قرار گرفته‌اند.
این منطقه به جهت برخوردار بودن از شرایط لازم ابتدا در سال ۶۳ به عنوان منطقه شکار ممنوع و سپس به جهت بهبود شرایط اکولوژیکی و به ویژه زیستی در اسفندماه سال ۶۹ با تلاش مجموعه پرسنل اداره کل حفاظت محیط زیست همدان با تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست عنوان «منطقه حفاظت شده» را از آن خود کرد.
بر اساس مطالعه رستنی‌های منطقه، تاکنون ۲۶۶ گونه گیاهی متعلق به ۱۸۴ جنس و ۴۳ خانواده شناسایی شده‌اند و از این تعداد ۲۸ گونه اندمیک ایران است.
خانواده( Asteraceae (composite با داشتن ۳۱ جنس و ۴۲ گونه بزرگترین تاکسون موجود در منطقه است.
از گیاهان دارویی منطقه می‌توان کنگر، کاسنی، ریواس، کاکوتی، شیرین بیان، بارهنگ و پونه را نام برد.
منطقه لشگردر دارای آب و هوای سرد و کوهستانی است و گیاهان علفی و بوته‌ای پوشش گیاهی غالب منطقه را تشکیل می‌دهند، اما تک درختچه‌هایی نیز در ارتفاعات میانی منطقه به صورت پراکنده دیده می‌شوند.
از درختچه‌های مهم منطقه گونه‌های زالزالک، انجیر، بنه، سماق، زرشک و بادام کوهی را می‌توان نام برد.
گونه‌های بوته‌ای و علفی منطقه شامل کلاه میر حسن، انواع گون، علف بادبزنی، نخود وحشی، کنگ، علف چای، زنبق وحشی، اسپند، شکر تیغال، لاله واژگون، ریواس، کاروان کش، بومادران و آویشن هستند.
در منطقه حفاظت شده لشگردر ۱۸ گونه پستاندار از ۱۱ خانواده و پنج راسته و ۷۵ گونه پرنده از ۲۳ خانواده و هفت راسته زیست می‌کنند.
این منطقه به لحاظ موقعیت طبیعی و توپوگرافی دارای سه وضعیت کوهستانی، تپه ماهوری و نسبتاً دشتی است.
مناطق کوهستانی زیستگاه کل و بز و مناطق تپه ماهوری زیستگاه گونه حمایت شده قوچ و میش ارمنی بوده و مناطق دشتی نیز به سبب تغییر نوع کاربری زمین از جانب روستائیان به صورت کشت باغات انگور درآمده است.
از پستانداران منطقه می‌توان کل و بز، قوچ و میش، گرگ، شغال، روباه، تشی، خرگوش، گورکن، کفتار و رودک و از پرندگان کبک، تیهو، باقرقره، عقاب طلایی، قرقی، فاخته، دلیجه، کمر کلی، پری شاهرخ، چیچک و از خزندگان انواع مار را می‌توان نام برد.
به گزارش ایسنا، منطقه حفاظت شده گلپرآباد نیز با وسعتی حدود ۸۳۲۶ هکتار، در فاصله حدود ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان ملایر و در محدوده جغرافیایی ۳۴ درجه و ۹ دقیقه تا ۳۴ درجه و ۱۵ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه تا ۴۹ درجه و ۷ دقیقه طول شرقی واقع شده است.
این منطقه شامل تپه ماهورها و قسمت‌هایی از آن صخره ای و در پایین دست مناطق دشتی وجود دارد و در کل دارای سیمای کوهستانی است.
زمستان این منطقه سرد و نزولات جوی اغلب به صورت برف است.
در این منطقه تعداد شش چشمه شناسایی شده که پراکنش مناسبی دارند.
از این رو در تأمین آب وحوش بسیار مهم وحیاتی هستند.
در پیرامون منطقه سه روستای ده میانه، گرجائی و گلپرآباد قرار دارند.
این منطقه دارای بسیاری از قابلیت های منطقه لشگردر است و جزء پیش کوه های زاگرس غربی به شمار می ‏آید و از شمال و جنوب با ارتفاعات متعددی محدود شده‏ است و تحت تأثیر جریانات عمومی هوا در این بخش از زاگرس است و با وجود کم بودن میزان نزولات جوی (حدود ۳۰۰ میلیمتر میانگین سالانه) و محدودیت منابع آبی و استقرار در اکوسیستم‏ سرد و خشک، از تنوع حیاتی به ویژه پوشش گیاهی بسیار غنی برخوردار است.
از این رو رشد و تکثیر حیات وحش آن در خور توجه است.
بر این اساس در سال ۸۵ به عنوان منطقه شکار ممنوع معرفی و سپس به علت داشتن شرایط مساعد زیستی و تنوع گونه ای مناسب در سال ۸۶ به عنوان منطقه حفاظت شده ارتقاء سطح یافته است.
این زیستگاه در امتداد رشته کوه آهنگران و در ضلع جنوب شرقی لشگردر است.
بخشی از این منطقه در حوزه استحفاظی استان مرکزی قرار دارد.
این منطقه دارای بسیاری از قابلیت های منطقه لشگردر است، این منطقه زیستگاهی، جزء پیش کوه‌های زاگرس غربی به شمار می‏ آید و از شمال و جنوب با ارتفاعات متعددی محدود شده‏ و تحت تأثیر جریانات عمومی هوا در این بخش از زاگرس قرار دارد.
راه های دسترسی از قسمت شمالی منطقه از طریق جاده گاز اراک- ملایر و از قسمت جنوبی از طریق جاده آسفالته احمد روغنی- گلپرآباد است.
همچنین در داخل منطقه جاده های جیپ رو وجود دارند.
تیپ پوشش گیاهی غالب در مناطق دشتی مرتعی و در تپه ماهورها به صورت بوته ای و در ارتفاعات درختچه ها وجود دارند.
از گونه های گیاهی این منطقه می توان ورک، سنجد، بادام کوهی، زالزالک، آلبالو وحشی، کنگر، گون، شکر تیغال، گراس، جو وحشی، بله گوش، جگن، جاروکوهی، آویشن، چای کوهی، بومادران و ...
را می‌توان نام برد.
این منطقه زیستگاه گونه حمایت شده قوچ و میش ارمنی است.
از دیگر پستانداران منطقه گرگ، کفتار، شغال، تشی، رودک، روباه و از پرندگان این منطقه کبک، تیهو، انواع گنجشک سانان، کمر کولی، سار، پری شاهرخ، عقاب طلایی و دلیجه را می‌توان نام برد.
انتهای پیام