حقیقت شاهنامه از چه می‌گوید؟ / جایگاه "فرهنگ، اخلاق، شجاعت و روابط اجتماعی" از نگاه حکیم توس
امروز 25 اردیبهشت ماه مصادف با سالروز بزرگداشت حکیم توس است؛ مردی که بنا به گفته خودش رنج بسیاری برد تا زبان فارسی را احیا کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، زبان و هویت ایرانی در هر دوره‌ای با حضور یک شاعر، اندیشمند و یا داستان نویس فراز و فرود داشته است.
قطعاً شعرای فارسی زبان نقش بارزی در احیای زبان فارسی ایفا کرده‌اند و آنچه امروز تحت عنوان میراث زبان فارسی در اختیار ما قرار گرفته، حاصل مجاهدت این شعرا و اندیشمندان است.
در این میان هستند برخی شعرایی که نامشان تا ابد بر تارک فرهنگ و هنر و تاریخ باقی می‌ماند و نه تنها از یاد نمی‌روند بلکه هر سال نیز ابعاد دیگری از کار سترگ آنها بر ما نمایان می‌شود.
شاعر صاحب سخن، فردوسی قطعا دارای جایگاه ویژه‌ای است و سهم مهمی در احیای زبان فارسی و نهادینه کردن دائمی آن ایفا کرده است.
شاهنامه از دریچه ذهن غربی
کنعانی با اشاره به اینکه تحقیقات پیرامون فردوسی در اروپا به بیش از 300 و یا 400 سال پیش بازمی‌گردد گفت: این نشان می‌دهد که اهمیت فردوسی تا اندازه‌ای بوده که اروپائیان از 400 سال پیش تحقیقاتی برای شناخت این حماسه‌سرای ایرانی انجام داده‌اند و متأسفانه این در حالی است که در تاریخ چند سده پیش ایران جای خالی این تحقیقات به شدت احساس می‌شود.
وی بیان داشت: در سال 1628 محقق و پژوهشگری آلمانی نام اسطو‌ره‌های شاهنامه را در کتاب خود آورده است و نکته حائز اهمیت این است که این نام‌ها در کتاب وی به فارسی آورده شده است و نشان می‌دهد که فردوسی و شاهنامه بیش از 300 سال پیش در اندیشه نخبگان و محققان غربی حائز اهمیت بوده است.
کنعانی خاطرنشان کرد: در تحقیقاتی که پیرامون فردوسی و شاهنامه داشته‌ام اسناد مختلفی را بررسی کرده‌ام و به نظرم صرف نظر از اینکه آثار فارسی فاخر و ارزشمندی در این حوزه توسط نویسندگان و پژوهشگران ما وجود دارد، باید بگویم که وقتی ما فردوسی را از دریچه نگاه غیر ایرانی‌ها بررسی می‌کنیم زوایای دیگری از اهمیت این شاعر و حماسه‌سرای ایرانی بر ما معلوم می‌شود.
من با ارائه اسنادی از خارج کشور که در بررسی شاهنامه و فردوسی انجام شده است، می‌خواهم بگویم که این محققان افسانه نیستند و خیلی جدی به تحقیق پیرامون آثار ملی ما پرداخته‌اند.
فرهنگ و هویت ایرانی مدیون فردوسی
وی با بیان اینکه بخش مهمی از فرهنگ و هویت ایرانیان مدیون فردوسی و اثر فاخر او در ادبیات فارسی است، افزود: خوشبختانه فردوسی پژوهی در دو دهه اخیر تحولات خوب و سازنده‌ای داشته است و در حال حاضر آثار ارزشمندی در حوزه مطالعاتی فردوسی و شاهنامه موجود است اما احساس می‌کنم، نیازمندیم مطالعات اروپایی‌ها و امریکایی‌ها را در این حوزه نیز بشناسیم و به عموم معرفی کنیم.
کنعانی تصریح کرد: آرزویم این است تا بتوانیم زمینه‌ای فراهم کنیم تا در بزرگداشت فردوسی حضور محققان و پژوهشگران فردوسی شناس دنیا را داشته باشیم و از زبان آنها بشنویم که فردوسی چه جایگاهی دارد.
در حال حاضر تعدادی از فردوسی‌شناسان در جهان زنده هستند و می‌شود تا قبل از اینکه فرصت بیشتر از این از دست برود آنها را در بزرگداشت فردوسی داشته باشیم و من فکر می‌کنم در صورتی که حضور این اساتید را شاهد باشیم می‌توانیم تحول خوب و موثری در برگزاری مراسم بزرگداشت فردوسی ببینیم.
وی افزود: امروز در اروپا و امریکا کتاب‌های کودک و نوجوان با محتوای شاهنامه طراحی و چاپ شده و آنها متوجه هستند که ارزش این اثر ارزشمند تا چه اندازه است، بنابراین امروز وقت آن رسیده تا ما نیز به محتویات شاهنامه و آنچه در لایه‌های زیرین این اثر فاخر وجود دارد توجه کنیم.
کنعانی با اشاره به اهمیت توجه به محتوای شاهنامه تأکید کرد: مفاهیم مهمی چون خرد، فرهنگ، اخلاق، شجاعت، مقام زن، روابط اجتماعی و بسیاری دیگر از مسائل فرهنگی دیگر در محتوای شاهنامه موجود است و امروز لازم است تا به این مسائل بیشتر توجه شود تا در بررسی شاهنامه تنها در ظواهر و روایت داستان‌های آن کنیم.
انتهای پیام/281/ش