«برج احرار» در انتظار اعتبار+ فیلم و عکس

مقبره تاریخی «شیخ علاءالدوله سمنانی» به‌عنوان یکی از آثار ملی مربوط به دوره ایلخانی این روزها رو به ویرانی نهاده و «برج احرار» بیش از همیشه در انتظار تأمین اعتبار برای مرمت و بهسازی است.
اثر ۷۰۰ ساله ایلخانی؛ رو به ویرانی| «برج احرار» در انتظار اعتبار+ فیلم و عکس
خبرگزاری فارس سمنان- گروه اجتماعی: هرازگاهی در گوشه و کنار کشور کهن و پهناورمان شاهد تخریب برخی آثار باستانی و تاریخی هستیم؛ سریال دنباله‌داری که شاید بیشتر از همه مذاق دوستداران میراث فرهنگی و طبیعی را در ایران تلخ می‌کند.
حفظ و احیای هویت تاریخی یک جامعه در واقع تلاشی برای صیانت از میراث آیندگان است و اگر به هر دلیلی، آسیبی به آثار و بناهای تاریخی وارد شود یا در مرمت و احیای آن کوتاهی صورت گیرد، در واقع نسل آینده را از حق طبیعی خود محروم کرده‌ایم.
بی‌تردید عدم آگاهی نسل آینده از میراث ماندگار تاریخی و رخدادهای گذشته، برای کشوری چون ایران که مهد تمدن و فرهنگ است، امری ناخوشایند محسوب می‌شود.
حفظ ارزش‌های فرهنگی و تاریخی هر گوشه از کشورمان در تعهدات دولت و وظیفه ذاتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و سایر دستگاه‌های فرهنگی مرتبط بوده و طبیعی است که دغدغه‌هایی نسبت به حفظ این میراث کهن وجود دارد و امروز باید تقویت شود.
عمده دلیل تخریب بناهای تاریخی، کمبود اعتبارات و بودجه‌های مربوط به مرمت و نگهداری بناهاست و در مواردی هم برخی اختلافات مالکیتی یا مدیریتی به چالش اصلی دامن زده و نهایتاً همه این مشکلات، جز بی‌توجهی یا به تعویق افتادن مرمت و بازسازی بناهای ملی رهاوردی ندارد.
یکی از آثار مهم ملی در استان سمنان که این روزها درگیر همین چالش‌ها و کمبود اعتبارات نگهداری، مرمت و توسعه شده، مقبره تاریخی «شیخ علاءالدوله سمنانی» است که روزگار خوشی ندارد.
میراث ۷۰۰ ساله، نیازمند توجه ملی
«شیخ ابوالمکارم رکن‌الدین علاءالدوله، احمد بن محمد بن احمد بیابانکی سمنانی از بزرگان عرفا، شاعران و نویسندگان قرن هفتم و هشتم هجری قمری است» (طرائق الحقایق: جلد ۲، صفحه ۳۲۴).
بنا به روایت کتب تاریخی، شیخ علاءالدوله سمنانی پس از تحولاتی که در او رخ داد، به مکانی که امروز «صوفی‌آباد» در استان سمنان خوانده می‌شود، رفت و در بنایی که «برج احرار» نام داشته است، ساکن و به تعلیم، ارشاد و تألیف کتب مختلف مشغول شد.
«علاءالدوله تا پایان عمر در صوفی‌آباد استان سمنان به سر برد تا در شب جمعه، بیست و دوم ماه رجب سال ۷۳۶ هجری قمری درگذشت؛ در حالی که مریدان بسیاری تربیت کرد و تألیفات فراوان به جای گذاشت» (مقدمه‌ای بر مبانی عرفان و تصوف: صفحه ۱۷۴).
«آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی در صوفی‌آباد سمنان از بناهای تاریخی این استان به شمار می‌رود؛ این ساختمان یکی از مراکز مهم تجمع عارفان و دانشمندان و شاعران در اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری بوده است و از طرفی به علت اهمیت و احترامی که بزرگان و فرمانروایان این دوره برای عارف بزرگ سمنانی قائل بودند، قبله‌گاه فکری آنان به شمار می‌رفت» (شناسنامه آثار تاریخی کومش، استان سمنان: صفحه ۱۸۷).
به هر تقدیر، جدای از مباحث متعدد مربوط به شخصیت و سیره شیخ علاءالدوله سمنانی که موضوع گزارش ما نیست، تردیدی وجود ندارد که مقبره این عارف بزرگ قرن‌های هفتم و هشتم هجری قمری واقع در روستای صوفی‌آباد شهرستان سرخه یکی از بناهای مهم و تاریخی با قدمتی دیرینه و قریب به ۷۰۰ ساله است که برای مردم فرهنگ‌دوست خطه کویر ارزش زیادی دارد.
این در حالی است که این روزها مستنداتی مبنی بر تخریب و بی‌توجهی به این بنای تاریخی از سوی علاقه‌مندان به آثار تاریخی و اهالی رسانه منتشر می‌شود و دوستداران میراث فرهنگی توجه بیشتر به این بنای کهن متعلق به عصر ایلخانی را خواهان هستند.
آرامگاه این عارف نامدار به شماره ۳۲۰ «ثبت ملی» شده است و این قابلیت، ضرورت توجه و صیانت هر چه بیشتر از این اثر باستانی را نمایان می‌سازد.
ویرانی ادامه‌دار میراث کهن کویر
«ساختمان آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی که منسوب به عمادالدین عبدالوهاب (یا جمال‌الدین عبدالوهاب) وزیر [سلطان محمد خدابنده] است، به مرور زمان در اثر بی‌توجهی رو به خرابی نهاده؛ ولی از سال ۱۳۴۸ شمسی تاکنون نسبت به بازسازی و تعمیر آن از طرف اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان اقداماتی به عمل آمده است.
از بناهای آرامگاه مذکور که بازمانده معماری اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است، به‌جز دو ستون ایوان آن چیزی باقی نمانده؛ اما ساختمان فعلی آرامگاه شامل دو قسمت است.
قسمت اول محوطه مربع شکلی به ضلع هفت متر است که گنبد عظیم بقعه بر بالای آن قرار داشته ولی در حال حاضر اثری از آن دیده نمی‌شود.
قسمت دوم، ایوان بلند آرامگاه است که رو به مشرق واقع و از آجر ساخته شده و عبارت از دو جرز آجری بلند به ارتفاع تقریباً 8.5 متر مشتمل بر دو طاق نمای تیزه‌دار آجری بدون تزیین است.
ایوان نیز دارای اتاق بزرگی بوده که در سال‌های گذشته ویران شده است.
دهنه ایوان هفت متر و در ضلع غربی آن بر بالای مدخل ورودی پنجره بزرگی تعبیه شده که نور داخل آرامگاه را تأمین می‌کرده است» (شناسنامه آثار تاریخی کومش، استان سمنان: صفحات ۱۸۹ و ۱۹۰).
«روبه‌روی ایوان چند اتاق برای استفاده ساخته شده و در وسط صفحه باغچه‌ای با درخت‌های کاج و یک آب نمای سیمانی دیده می‌شود؛ این بنا به شماره ۳۲۰ جزو آثار ملی ایران به ثبت رسیده است» (همان منبع: صفحه ۱۹۴).
بررسی اطلاعات تاریخی درباره این اثر ملی نشان می‌دهد که ویرانی میراث کهن کویر در بازه زمانی طولانی‌مدتی ادامه‌دار بوده است.
گرچه تلاش‌هایی صورت‌گرفته تا این اثر مهم عصر ایلخانی مرمت و بازسازی شود، اما شواهد تصویری موجود در کتب تاریخی بیانگر این است که تا همین امروز، بخش‌های قابل‌توجهی از این اثر از بین رفته است.
اما امروز زمان آن است که این بنای زیبا از گزند حوادث طبیعی و دستکاری‌های انسانی در امان و برای آیندگان به امانت باقی بماند و این امر نیازمند مدیریت جدی در این حوزه است.
بنایی رو به زوال؛ در میانه جدال
«معصومه نظری»، کارشناس ارشد معماری در سمنان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس می‌گوید: موضوع نگهداری و رسیدگی به اماکن باارزش تاریخی یکی از مهم‌ترین الزامات و نکاتی است که می‌تواند در جلب رضایت گردشگران داخلی و خارجی بسیار مؤثر و کلیدی باشد.
وی ادامه می‌دهد: این امر موضوع مهمی است که متأسفانه در برخی موارد نه‌تنها توجه چندانی به آن نمی‌شود، بلکه بناهایی با قدمتی چند صد ساله که گنجینه و سرمایه‌ای ملی محسوب می‌شوند، به حال خود رها شده و شاهد تخریب‌های طبیعی و انسانی در آن‌ها هستیم.
این کارشناس ارشد معماری عقیده دارد: بنای تاریخی مقبره شیخ علاءالدوله سمنانی یادگار دوره ایلخانی و قرن‌های هفتم و هشتم هجری در استان سمنان است و متأسفانه این سرمایه ملی و اثر ثبتی، در سایه بی‌توجهی‌های اداره کل اوقاف و امور خیریه و اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان این روزها وضع مناسبی ندارد و در آستانه ویرانی است.
نظری بیان کرد: متأسفانه جدال بین دو وزارت میراث فرهنگی و سازمان اوقاف باعث شده این بنای تاریخی با ۷۰۰ سال قدمت به حال خود رها شود و مورد تخریب و دستبرد عده‌ای افراد سودجو و کاوشگران گنج قرار گیرد.
وی تصریح کرد: آنچه از تصاویر و نوع ترک‌ها در بنا مشهود است، نشان می‌دهد که نوع ترمیم و مرمتی که در گذشته انجام شده، هم اصولی نبوده و باربرداری و سبک‌سازی روی حجم به‌صورت متقارن صورت نگرفته است.
این کارشناس ارشد معماری می‌گوید: بار زلزله به وزن مربوط می‌شود و طی بازدیدی که از بنا صورت گرفت، واضح است که فقط از یک طرف سردر بزرگ باربرداری صورت گرفته و همین امر باعث شده تقارن به هم بخورد و ترک‌های ممتد و بزرگی ایجاد شده و یک‌طرفه نشست کند.
او اضافه می‌کند: خاک این محل هم به‌نوعی دچار نشست ناهمگون است؛ ترک‌هایی که در بنا ایجاد شده، مستلزم آن است که در زمینه روش مرمت و اجرا، نکات اصولی در زمینه زمین‌شناسی و بحث ژئوتکنیک با دقت بیشتری مورد بررسی قرار گیرد.
نظری بیان کرد: طبیعی است که هر بنای تاریخی که به حال خود رها شود، به مرور زمان فرسوده شده و آسیب‌های جدی به آن وارد می‌شود.
«مالکیت»؛ مشکل نخست
دو مشکل عمده در حفظ، احیا و به‌نوعی سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از بنای تاریخی آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی در حال حاضر، مسأله «مالکیت بنا» و «کمبود اعتبارات» است.
بنا بر آنچه این روزها از سوی مسؤولان امر عنوان می‌شود، مالکیت بنا در اختیار سازمان اوقاف و امور خیریه بوده و از این‌رو، هم اداره کل اوقاف و امور خیریه استان سمنان دارای وظایفی برای نگهداری این موقوفه است و هم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به‌واسطه ثبت این اثر در فهرست آثار ملی باید از آن حفاظت، مرمت و نگهداری کند.
اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان خواستار واگذاری مالکیت بنا به این اداره کل شده تا بتواند در آن اقداماتی را با همراهی بخش خصوصی انجام دهد؛ اما اداره کل اوقاف و امور خیریه این استان، واگذاری مالکیت را امری غیرقابل انجام می‌داند و برای واگذاری حق بهره‌برداری از بنا اعلام آمادگی می‌کند.
به نظر می‌رسد این مشکل با تعامل دوجانبه در سطح وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و سازمان اوقاف و امور خیریه به‌راحتی قابل رفع باشد و بتوان سازوکاری اندیشید که هم مالکیت درید اوقاف باقی بماند و هم مرمت و بهسازی بنا صورت گرفته و برای سرمایه‌گذاری‌های بعدی به بخش خصوصی واگذار شود.
«کمبود اعتبارات»؛ دغدغه دوم
مشکل دوم در این بخش، بنا بر آنچه مسؤولان اذعان می‌کنند، کمبود اعتبارات مرمت، بهسازی و ترمیم بناهای تاریخی در سراسر کشور ازجمله استان سمنان است.
در این بخش، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان مدعی است «طی سالیان اخیر، بیش از 50 میلیارد ریال برای مرمت و بهسازی آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی هزینه شده است» و البته گویا اعتبار خاصی برای مرمت این بنا در حال حاضر وجود ندارد.
اوقاف و امور خیریه هم از کمبود منابع مالی می‌گوید و مسؤولیت حفاظت و مرمت این بنا را بر اساس ماده‌ای قانونی، بر عهده اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان می‌گذارد.
آنچه بدان استناد می‌شود، این است که «طبق ماده ۵ قانون حفظ آثار ملی مصوب ۱۲ آبان ۱۳۰۹ اشخاصی که مالک یا متصرف مالی باشند که در فهرست آثار ملی ثبت شده باشد، می‌توانند حق مالکیت یا تصرف خود را حفظ کنند؛ ولیکن نباید دولت را از اقداماتی که برای حفاظت از آثار ملی لازم می‌داند، ممانعت کنند.
در صورتی که عملیات دولت برای حفاظت مستلزم مخارجی شود، دولت از مالک مطالبه عوض نخواهد نمود و اقدامات مزبور مالکیت مالک را متزلزل نخواهد کرد».
مدیران اوقاف همچنین معتقد هستند که در بند ۱۴ آیین‌نامه مدیریت، نظارت، ساماندهی و حمایت از مالکین و دارندگان اموال منقول مجاز آمده است که «سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خدمات کارشناسی، فنی و علمی لازم را برای حفاظت از آثار متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی خصوصی ارائه خواهد کرد.
اقدامات مرمتی و حفاظتی که به تشخیص سازمان ضروری تشخیص داده شود، به هزینه دولت انجام خواهد شد و از مالک مطالبه عوض نخواهد شد».
اما در این بین، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان تأکید می‌کند: «مطابق ماده دوم قانون ثبت آثار ملی مصوب 1309 مجلس شورای ملی، دولت مکلف است از کلیه آثار ملی ایران که فعلاً معلوم و مشخص است و حیثیت تاریخی یا علمی یا صنعتی خاصی دارد، فهرستی ترتیب داده و بعدها هم هر چه از این آثار مکشوف شود، ضمیمه فهرست مزبور بنماید.
وظیفه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی صرفاً شناسایی، ثبت و حمایت معنوی، ارائه کمک‌های فنی و کارشناسی در ارتباط با نحوه مرمت، حفاظت و صیانت از آثار تاریخی - فرهنگی ارزشمند و واجد ارزش ثبت در فهرست میراث ملی کشور، همچنین صدور مجوزهای مربوطه بوده و نگهداری فیزیکی از آثار تاریخی که در استان سمنان بیش از ۸۰۰ اثر است، وظیفه مالک یا متصرف قانونی اثر خواهد بود».
مسؤولان میراث فرهنگی استان سمنان معتقد هستند: «همان‌گونه که بازار تاریخی شهر سمنان، گذرهای تاریخی نظیر گذر کهن‌دژ، مسجد امام سمنان، مسجد جامع سمنان و سایر آثار که جنبه عمومی یا در اختیار بخش دولتی و نهادهای عمومی هستند، از سوی نهاد متولی و مالک خصوصی حفاظت و نگهداری می‌شود، اثر تاریخی شیخ علاءالدوله سمنانی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و اداره کل اوقاف و امور خیریه استان سمنان به‌عنوان مالک وظیفه دارد نسبت به حفاظت فیزیکی و نگهداری شایسته از این اثر نفیس و تاریخی ارزشمند اقدامات مقتضی را صورت دهد».
سرقت برخی اموال آرامگاه؛ محصول ناهماهنگی‌ها
آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی در حالی در گیرودار مرمت و بازسازی است که متأسفانه به علت نبود «نگهبان مستقر» در بازه‌ای از سال گذشته، به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان، بخشی از اموال و تجهیزات آن به سرقت رفته است.
البته شماری از وسایل و تجهیزات هم که به علت همان اختلافات مالکیت و نبود نگهبان، از محیط خارج شده بود، این روزها با پیگیری رسانه‌ها دوباره به این بنای تاریخی بازگردانده شده و نگهبان هم فعلاً در آن استقرار یافته است.
اما بنا بر قانون، مراقبت از آثار غیرمنقول فرهنگی و تاریخی به‌منظور حفاظت از کالبد اثر، شئون و عملکرد آن صورت می‌گیرد.
تخریب یا نابودی میراث فرهنگی و طبیعی ضایعه‌ای جبران‌ناپذیر است و با توجه به ابعاد و میزان خطرات جدی که میراث فرهنگی را تهدید می‌کند، حفظ و احیای آن و معرفی به نسل‌های بعد امری اجتناب‌ناپذیر خواهد بود و به‌عنوان یک وظیفه ملی محسوب شود که سازمان میراث فرهنگی این وظیفه خطیر را بر عهده دارد.
هدف کلی از تشکیل یگان حفاظت سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، حفاظت از آثار ارزشمند فرهنگی و تاریخی بوده که بر اساس قانون بر عهده سازمان میراث فرهنگی قرار گرفته است.
این حفاظت دارای ابعاد متفاوت مانند حفاظت فنی (مرمت و احیای آثار)، حفاظت حقوقی (رسیدگی به جرائم علیه آثار)، حفاظت فیزیکی و ...
است.
اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان اما تأکید کرده است: «این اداره کل به دلیل مشکلات قانونی در جذب نیروی انسانی، امکان استقرار نگهبان را به‌صورت شبانه‌روزی در بناها ندارد، ولی پرسنل یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان به‌صورت روزانه از بناها سرکشی می‌کنند و حفظ تمام آثار نیازمند عزم عمومی مردم استان است».
در ادامه تأکید می‌شود: «متأسفانه به دلیل عدم همکاری اداره کل اوقاف و امور خیریه استان سمنان که مالک اصلی این بنا بوده و عدم مساعدت دهیاری و شورای روستای صوفی‌آباد، برخی از افراد سودجو به بنا آسیب رسانده‌اند.
همچنین از سال ۱۳۹۵ تاکنون حفاظت فیزیکی این اثر تاریخی علی‌رغم اینکه جزو وظایف این اداره کل نبوده، با اعتباری بالغ بر ۵۰ میلیون تومان انجام شده؛ با عنایت به اینکه سند مالکیت درید اداره کل اوقاف و امور خیریه استان سمنان است».
اوقاف: کوتاهی‌ای صورت نگرفته!
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان سمنان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، با اشاره به توافق بین اداره کل اوقاف و امور خیریه و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان مبنی بر استقرار نگهبان به‌منظور حفاظت و حراست از مقبره شیخ علاءالدوله سمنانی اظهار کرد: تا پیش از این و در مدت کوتاهی، به علت پاره‌ای از مشکلات اعتباری، این مکان فاقد نگهبان بوده است که البته از سوی شورا و دهیاری مرتب سرکشی می‌شد.
حجت‌الاسلام اسماعیل تدینی با اشاره به استقرار کامل نگهبان از چند روز گذشته و دغدغه اداره کل اوقاف و امور خیریه استان سمنان برای توجه به بناهای تحت تملک سازمان اوقاف و امور خیریه اظهار کرد: طبق قانون، وظیفه هر دستگاهی مشخص است و این دو دستگاه یعنی اداره کل اوقاف و امور خیریه استان سمنان و اداره کل میراث فرهنگی این استان دوشادوش یکدیگر برای رفع مشکل این بنا ورود خواهند کرد.
وی با اشاره به اینکه تا پیش از این کوتاهی‌ای مبنی بر حفظ این بنا صورت نگرفته است، ادامه داد: به‌منظور مرمت، حفاظت و حراست هر چه بیشتر این مکان، اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان سمنان با شرکت ترکیه‌ای وارد تعامل شده است که جای امیدواری دارد.
مدیران میراث فرهنگی استان سمنان نیز می‌گویند: «اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان تاکنون بر اساس مستندات موجود، بیش از پنج میلیارد تومان در راستای رسالت ذاتی خود برای مرمت بنا در سال‌های اخیر هزینه کرده است.
در حال حاضر نیز با دعوت از گروه بین‌المللی ایسکارسا ترکیه که یکی از تشکل‌های حرفه‌ای بین‌المللی مرمت بناهای تاریخی محسوب می‌شود، با پیگیری‌های مستمر این افتخار شامل حال استان سمنان شده که در نوع خود بی‌نظیر است».
ورود معاون استاندار به پرونده آرامگاه
ارائه پاره‌ای از تصاویر از سوی استانداری سمنان، میراث فرهنگی و گردشگری استان سمنان و اداره کل اوقاف و امور خیریه استان نشان می‌دهد که طی روزهای اخیر، نشست‌هایی برای رفع مشکلات مربوط به آرامگاه شیخ علاءالدوله سمنانی در استان برگزار شده است.
در نشستی که با حضور «حبیب‌الله خجسته‌پور» معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار سمنان به همراه دو مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان سمنان و اوقاف و امور خیریه این استان برگزار شد، بر لزوم توجه هر چه بیشتر به این اثر ملی تأکید شده است.
سازمان‌های مردم‌نهاد، فعالان اجتماعی و فرهنگی، تلاشگران فضای مجازی و اهالی رسانه در استان سمنان نیز این روزها تمام‌قد معطوف کمک به مرمت و بهسازی اثر ملی دوره ایلخانی در روستای صوفی‌آباد سمنان شده‌اند؛ امری که می‌تواند در جذب گردشگران داخلی و خارجی و تقویت اقتصادی محلی نیز تأثیرات قابل‌توجهی بگذارد.
این زمین باید که «معمور» باشد
به‌هرحال، آنچنان که دکتر «سیدضیاءالدین سجادی» در کتاب «مقدمه‌ای بر مبانی عرفان و تصوف» که سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) منتشر کرده، آورده است: «عارفان دانشمند و پارسایان روشن‌بین ایرانی و بزرگان جهان اسلام، با استفاده از علوم و معارف اسلامی و قرآن و احادیث، عرفان و تصوف را تدوین کردند و بحث‌ها و گفت‌وگوها و عبارات زیبا و دل‌انگیز در کتاب‌ها و آثار خود گنجانیدند که بسیاری از آنها مخصوصاً در نظم و نثر فارسی از شاهکارهای علمی و ادبی و عرفانی ایران و جهان است».
(مقدمه‌ای بر مبانی عرفان و تصوف؛ پیشگفتار).
امروز توجه به بنای تاریخی مقبره شیخ علاءالدوله سمنانی به‌نوعی می‌تواند پاسداشت شاهکارهای ادبی و عرفانی ایران اسلامی باشد و از این‌رو، باید در مهد عرفان ایران یعنی استان سمنان نیز بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
از طرفی، شیخ علاءالدوله سمنانی خود نگاشته است که «حق تعالی، این زمین و مزارع را به حکمت آفریده و می‌خواهد که معمور باشد و فایده‌ای به خلق رسد و اگر خلق بدانند که از عمارت دنیا که برای فایده و دخل بکنند، نه به وجه اسراف، چه ثواب است، هرگز ترک عمارت نکنند و اگر بدانند که از ترک عمارت و معطل گذاشتن زمین چه گناه حاصل می‌شود، هرگز نگذارند که اسباب او خراب شود.
هر کسی زمینی دارد که از آن هر سال هزار من غله حاصل می‌تواند کرد، اگر به تقصیر و اهمال نهصد حاصل کند و به سبب او، آن صد من از حلق خلق دور افتد، به قدر آن از وی بازخواست خواهند کرد» (تاریخ عرفان و عارفان ایرانی؛ صفحه ۵۵۸) و این امر تکلیف همگان را در سرانجام «توجه» یا «غفلت» نسبت به این اثر مهم تاریخی به‌وضوح روشن ساخته است.
منابع:
۱- سجادی، سیدضیاءالدین: مقدمه‌ای بر مبانی عرفان و تصوف، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، چاپ پانزدهم، ۱۳۸۸، تهران.
۲- حقیقت، عبدالرفیع: تاریخ عرفان و عارفان ایرانی، انتشارات کومش، چاپ سوم، ۱۳۷۵، تهران.
۳- حقیقت، عبدالرفیع: شناسنامه آثار تاریخی کومش استان سمنان، انتشارات کومش، چاپ اول، ۱۳۷۹، تهران.
۴-معصوم‌شیرازی (نایب‌الصدر)، محمود: طرائق الحقایق، تصحیح محمدجعفر محجوب، کتاب‌فروشی بارانی، ۱۳۴۵، تهران.
تصاویر بیشتر را با کلیک روی عبارت زیر ببینید:
گزارش تصویری مقبره شیخ علاءالدوله سمنانی
ویدئوی فارس را که امروز برای نخستین بار منتشر می‌شود، را هم ببینید:
انتهای پیام/۲۲۴۹/م/و