انتشار «کسی کاش نیس و فرمگرایی، سطح سوم زبان»

«کسی کاش نیس و فرمگرایی، سطح سوم زبان» نوشته سیاوش سبزی منتشر شد.
سیاوش سبزی درباره این کتاب به ایسنا گفت: «کسی کاش نیس و فرمگرایی، سطح سوم زبان» دو بخش دارد؛ بخش اول با نام «کسی کاش نیس» شامل ۱۴ قطعه شعر است که در فاصله بین سال‌های ۹۵ تا ۹۸ خلق شده‌اند و قسمت دوم با نام «فرمگرایی، سطح سوم زبان» که شامل شرح و تفصیل بیانیه «فرمگرایی، سطح سوم زبان» که در زمستان ۹۸ در شماره چهارم مجله وزن دنیا چاپ و منتشر شده است.
او افزود: شعر امروز نیاز شدیدی به تئوری ادبی دارد؛ از آن نوع تئوری که صرفا منشا غربی نداشته باشد و حاصل تلاش فکری و ذهنی شاعر و تئوری‌پرداز حال حاضر شعر فارسی باشد.
سبزی همچنین بیان کرد: شعر امروز از شعر نیمایی، شاملوئی و موج‌های پس از آن‌ها عبور کرده است و حالا دیگر شعر دهه شصت و هفتاد به تاریخ پیوسته‌اند درحالی که رفتار و گفتار شاعران دهه‌های هشتاد و نود نشان می‌دهد که اعتماد به نفس لازم برای بیرون آمدن از زیر سایه گذشتگان ونسل‌های پیشین و موج‌های از رمق افتاده گذشته را ندارند.
آن‌ها به حاشیه‌نشینی در کنار نام‌های باقی مانده از نسل‌های قبل خو کرده‌اند.
او در ادامه با بیان این‌که در چند دهه گذشته شعر و شاعران فارسی از اصول زیباشناسی مشخصی پیروی می‌کنند، گفت: تمام اصول زیباشناسی شعر و شاعران امروز، در کتاب‌های استادان شفیعی کدکنی و رضا براهنی خلاصه می‌شود، تفاوتی اگر هست در ظواهر شعر رخ می‌دهد نه در زیر بنا و اساس شعر.
سبزی خاطرنشان کرد: شعر ما در حوزه تولید و نقد و نظر درگیر مسائل و مفاهیمی است که برای ادبیات و شعر غیرذاتی محسوب می‌شوند؛ مفاهیمی مثل دموکراسی، درک حضور دیگری، مدنیت و سایر مفاهیمی که مستقل از ادبیات، قابلیت بحث و جدل را دارند و در اصل مربوط به حوزه‌های علمی و معرفتی دیگری غیراز ادبیات هستند.
درعوض مسائل ذاتی ادبیات که جنبه زیباشناختی دارد از دید شاعران و منتقدانی که چندان هم منتقد نیستند، پوشیده مانده است.
او سپس گفت: در کتاب «کسی کاش نیس و فرمگرایی، سطح سوم زبان»به تفصیل درباره بیانیه فرمگرایی شرح داده شده و اصول فرمگرایی هم توضیح داده شده‌ است.
در فرمگرایی، اساس خلق اثر بر ارائه چهره واقعی از زبان، استوار است و فرمگرا هم هر تغییر واقعی شعر را مبتنی بر تغییر واقعی زبان می‌داند.
اصول زیباشناسانه فرمگرایی در کتاب‌های استاد شفیعی کدکنی یافت نمی‌شود.
تصویری که ما ارائه داده‌ایم در صور خیالی که استاد توضیح داده‌اند قابل جستجو نیست.
فرمگرایی، تئوری و اجرای زبانی براهنی را ناقص و ظاهری می‌داند و در اجرا و در تئوری با آن برخورد کرده است.
سبزی افزود: رویکرد فرمگرایانه که معنا را معیار تندرستی اثر می‌داند، در شعر امروز فارسی اجتناب‌ناپذیر است.
رویکردی که مبنا را بر ذات زبان قرار داده و معیار درستی برخورد با زبان را معنامندی زیباشناسانه می‌داند همراه با رعایت وجه ارتباطی اثر با مخاطبی که از هر جهت خود را برکشیده و آماده پذیرش و درک واقعی اثر است.
وقتی برمبنای زبان که ذات اثر ادبی است به آثار ادبی نگاه کنیم بسیاری از مواد بکار رفته در ادبیات را تزیینی و غیرضروری خواهیم دانست.
او خاطرنشان کرد: فرمگرایی، تخیل را از روند تصویر سازی حذف می‌کند و این را مدیون نگاه ذاتی به زبان در اثر ادبی می‌داند.
حذف تخیل از فرایند تصویرسازی، موضوعی است که نه تنها در ادبیات فارسی بلکه در ادبیات جهان نیز بی‌سابقه است.
فرمگرایی زبان را به سه سطح تقسیم کرده است، سطح اول: زبان معیار ، سطح دوم: زبان شعر و سطح سوم زبان فرمگرایی است.
با این تقسیم بندی، فرمگرا از شاعران و فرمگرایی از شعر جدا می‌شود.
«کسی کاش نیس و فرمگرایی، سطح سوم زبان» با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه و قیمت ۲۵ هزار تومان در انتشارات دانش و فن عرضه شده است.
انتهای پیام