مدارا با بانک‌های ضعیف چالش‌ نظام بانکی را حل نمی‌کند

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه تا زمانی که نظام بانکی اصلاح نشود، بخش واقعی اقتصاد هم درست نخواهد شد، گفت: برای اصلاح نباید با بانک‌های ضعیف مدارا کرد چراکه ترازنامه و ساختارهای بانک تغییری نمی‌کند، در نتیجه باید آنها را اصلاح کرد.
به گزارش خبرگزاری فارس، در ششمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی نشست «الگوی توأمان برون رفت از بحران بانکی و رکود اقتصادی» با حضور کارشناسان و صاحب نظران برگزار شد.
در این نشست سیدعلی روحانی مدیرکل دفتر اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس، محمد جواد شریف زاده عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)، حسین درودیان مدرس اقتصاد دانشگاه تهران و امیر حسین امین آزاد مدیر کل سابق نظارت بر بانک‌های بانک مرکزی حضور داشتند.
*رقابت نرخ بهره‌ای، دلیل رشد بی‌رویه نقدینگی
در ابتدای نشست مقاله ای تحت عنوان تبعات ریسک پذیری و رقابت بانک‌ها در جذب سپرده در شرایط عدم تقارن اطلاعات توسط مهدی رزم آهنگ ارائه شد.
رزم آهنگ در توضیح مقاله خود گفت: رقابت بانک ها جهت ارائه نرخ های بهره بالاتر برای جذب سپرده، تبعاتی از قبیل اختلال در سرمایه گذاری در اقتصاد و رشد سریع و بی رویه نقدینگی را خواهد داشت و از طرفی این تسهیلات جذب شده جهت جبران نرخ های بهره پرداختی به سپرده گذاران باید به سمت پروژه های ریسکی برود که این مسأله برای بانک ها خطرآفرین است.
وی افزود: رقابت نهادهای مالی در جذب سپرده با استفاده از ارائه سودهای بالاتر از میزانی که بانک مرکزی تعیین کرده، به صورت مخربی روند افزایشی نرخ بهره را تشدید کرد و بحران رشد بیش از حد نقدینگی و مؤسسات غیرمجاز را سبب شد.
بانک در ازای نرخ های بالاتری که بابت سپرده ها قول داده است، باید وام های بیشتری بدهد که در این میان حتی موجودی نقد خود را نیز به کار می گیرد؛ این مسئله احتمال نکول وام ها را نیز افزایش می دهد که در این صورت بانک ها را مجبور به امهال وام ها و زیانده شدن می کند.
*توقف رقابت نرخ بهره و رشد اقتصاد، لازمه حل بحران بانکی
در ادامه نشست احمد قدسی که دیگر ارائه دهنده مقاله در نشست بود، در مقاله ای با موضوع «تأملی بر علل شکل گیری بحران بانکی و ارائه راهکارهایی برای برون رفت از آن» گفت: عمده رشد نقدینگی کشور در سال‌های اخیر از محل نرخ بهره بوده و این مسأله رشد اقتصادی را در کشور تحت تأثیر قرار داده است.
ریشه و علت رشد اقتصادی را باید در نظام بانکی جستجو کرد؛ چراکه نظام بانکی تخصیص دهنده منابع است و بحران بانکی بخش واقعی اقتصاد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
نقدینگی رشد داده شده توسط بانک‌ها و توزیع نامتوازن آن ایجاد نابرابری می کند و اثر این نقدینگی در تولید ناخالص داخلی تخلیه نمی شود.
این کارشناس اقتصادی در رابطه با راه حل پیشنهادی خود گفت: ضرورت دارد که عامل اصلی بحران که مشکل نرخ بهره و شبه پول است را رفع کنیم و از طرفی اقتصاد را رشد بدهیم؛ رشد اقتصاد نیز از مسیری جز هدایت اعتبارات بانکی محقق نمی‌شود.
*خروج از رکود و حل بحران بانکی به طور همزمان ممکن است
وی ادامه داد: لذا ما به بخش مولد نیاز داریم تا بخش‌های اقتصادی فعال شود و در این صورت با وام دهی به تولید، بخش های دیگر تولیدی نیز متأثر شده و به بانک مراجعه می کنند؛ بدین ترتیب هم تولید فعال می شود و هم وام دهی بانک ها کارآمد می شود.
این اقدام، با استفاده از سیاست هدایت اعتبار محقق می شود.
قدسی افزود: اقدام دیگر این است که سپرده‌های کوتاه مدت و بدون سررسید حذف شود که بدین صورت با سیاست های تشویقی، بانک ها نرخ بهره را از طریق سیاست بازاری و نظارتی پایین می آورند و لذا اقتصاد به سمت مولد شدن می روند همچنین بانک های خطرآفرین نیز از گردونه خارج می شوند.
*خصوصی سازی ناصحیح از عوامل اصلی رشد بی رویه نقدینگی
در ادامه نشست سید علی روحانی مدیر کل دفتر اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: بانک مرکزی اخیرا آمارهای پولی و بانکی را ارائه داده است که وضعیت قابل قبولی ندارد و قرار بود در این نشست افرادی از بانک مرکزی و وزارت اقتصاد برای پاسخ به نحوه حل بحران بانکی حضور داشته باشند که متأسفانه حاضر نشدند.
روحانی در ادامه با مطرح کردن سوالاتی از مهمانان نشست درخواست کرد که حول مباحث بحران بانکی و راهکارهای آن توضیحاتی بدهند.
در ادامه امیرحسین امین آزاد مسئول سابق در سطوح مختلف بانک مرکزی گفت: مشکل ما از نرخ بهره بالا یا پایین نیست و کاهش یا افزایش آن مشکل را حل نمی‌کند؛ بلکه مشکل بحث کلان از قبیل خصوصی سازی ناصحیح و غیره است که سبب رشد نقدینگی می شود.
وی افزود: بخش زیادی از مطالبات بانک ها امکان وصول ندارند که باید این را حل کرد و باید با وضوح و شفافیت اعلام شود که زیان ناشی از پوشش این زیان از کجا خواهد آمد و باید تعیین شود که چه کسی زیان تسهیلات برگشت داده نشده را می دهد.
*مدارا با بانک‌های ضعیف و زیان‌ده چالش‌های نظام بانکی را حل نمی‌کند
در ادامه نشست شریف زاده عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) گفت: ما در کشور شناخت قوی در رابطه با مباحث بانکی و پولی نداریم و ضعف نظام بانکی ما باعث تورم شد؛ این درحالی‌ست که ژاپن در دورانی همانند ما دچار بحران شد و مشکل بانک‌های دچار زیان را برطرف کرد.
وی با بیان اینکه تا زمانی که نظام بانکی اصلاح نشود، بخش واقعی اقتصاد هم درست نخواهد شد، گفت: برای اصلاح نباید با بانک‌های ضعیف مدارا کرد چراکه ترازنامه و ساختارهای بانک تغییری نمی‌کند، در نتیجه باید آنها را اصلاح کرد.
در نتیجه این اصلاح، در ادامه می‌شود مباحثی از قبیل هدایت اعتبار، بانکداری توسعه‌ای و غیره را پیش برد که برای این اقدامات لازم است دولت به میزان زیادی سرمایه به بانک‌ها تزریق کند.
*رقابت بانک‌های خصوصی در افزایش نرخ بهره، ریشه بحران بانکی
در ادامه نشست حسین درودیان مدرس اقتصاد دانشگاه تهران با انتقاد از ترویج رویکرد آزادسازی در حوزه پولی کشور گفت: در حوزه پول منطق بازاری کاربرد ندارد؛ این درحالی ست که در سال‌های گذشته یک گرایشی به آزادسازی بود که این را به نرخ بهره هم تسری می‌دادند.
درودیان ادامه داد: بانک‌های خصوصی بعد از شکل گیری برای حجم پیدا کردن شروع به دادن نرخ‌های بهره بالا کردند.
در نتیجه سهم سپرده‌های مدت دار و نرخ بهره‌ها بالا رفت که در واقع بانکداری خصوصی را از اول دچار یک فرایند مبتنی بر اعسار کرد.
در حالی که بانک های دولتی این کار را نمی کردند و نرخ بهره آنها پایین و سپرده جاری‌شان بالا بود اما به مرور زمان درآمد نفتی کاهش و بانک های دولتی هم مشابه خصوصی‌ها به سمت دریافت نرخ بهره بالا رفتند که مشکل بانکی را عمیق‌تر کرد.
انتهای پیام/