«مجموعه مقالات ارتباطات صدرایی» کتاب شد
«مجموعه مقالات ارتباطات صدرایی؛ تبیین و بررسی برخی مفاهیم، نظریهها، الگوها و غایات در فلسفه ارتباطات معاصر از منظر حکمت متعالیه صدرایی» به اهتمام ظهیر احمدی گردآوری و کتاب شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، «مجموعه مقالات ارتباطات صدرایی؛ تبیین و بررسی برخی مفاهیم، نظریهها، الگوها و غایات در فلسفه ارتباطات معاصر از منظر حکمت متعالیه صدرایی» به اهتمام ظهیر احمدی گردآوری شد.
این مجموعه، حاصل پژوهش و نظریهپردازی پژوهشگران و نویسندگان آن در طول سه سال اخیر در حوزه «فلسفه ارتباطات» است.
این پژوهش سعی میکند ابتدا با مطالعه و بررسی در برخی از نظریهها، مبانی و الگوها و مسائل عمدهای از موضوعات مرتبط با رسانهها و مطالعات ارتباطات، به سراغ حکمت متعالیه رفته و آن مسائل را از منظر و مکتب متعالیه مورد کاوش و مطالعه قرار دهد و در نهایت با استمداد از این مکتب، رهیافتها، سیاستهای ارتباطی و رسانهای و نیز پاسخهایی مبتنی بر حکمت متعالیه و اسلامی بدانها ارائه نماید.
در مجموعه حاضر، هشت مقاله ابداعی و تألیفی و نیز دو گزارش و تحلیل از اساتید دانشگاه و دانشجویان ارتباطات و فلسفه به بحث و بررسی گذاشته شده است.
«فلسفه ارتباطات در حکمت صدرا و مکتب دریدا»، «نقد مفهوم ارتباط در نظریههای رایج: به سوی ارائة مدل معناشناختی صدرایی ارتباط»، «بررسی تأثیر نظریه معنای حکمت متعالیه در نظریه فرهنگ و ارتباطات»، «نقد مکتب مبادله معنا با تمرکز بر نظریات جان فیسک از دیدگاه حکمت صدرایی»، «حیثیات گوناگون ارتباطات میانفرهنگی بر اساس نظریه فرهنگ صدرایی»، «درآمدی بر نظریه تأثیر رسانهها بر مخاطبان از منظر حکمت متعالیه»، «عرضهی نظریهی گفتمان بر حکمت صدرایی»، «حکمت متعالیه صدرایی؛ فلسفه ارتباطات جمعی معاصر؛ غفلت زدایی، غفلت زایی» عناوین مقالات این مجموعه هستند.
مقاله «فلسفه ارتباطات در حکمت صدرا و مکتب دریدا» از سید محمدعلی غمامی با تبعیت از روش مطالعه تطبیقی و با نصبالعین قرار دادن فرضِ «امکان شناخت» درصدد مقارنه بین حوزه فکری و فلسفی غربی متأثر از جان لاک و بعد دریدا و نظریهپردازیهای این حوزه فلسفی درباره «کلمه و کلام»، گفتار و نوشتارشناسی دریدا و مقایسه آن با این مفاهیم در حکمت متعالیه صدرایی و تاکید صدرا بر «تعالی» در برابر تاکید دریدا بر «تعویق» پرداخته و معتقد است که بر خلاف فلسفه غربی که بر معانی صرفاً برساخت اجتماعی کلمه و کلام تاکید میشود، در فلسفه متعالیه بر معانی «الهامی» در ایجاد کلام تاکید شده است.
مقاله دوم با عنوان «نقد مفهوم ارتباط در نظریههای رایج: به سوی ارائه مدل معناشناختی صدرایی ارتباط» از حامد طالبیان ابتدا با مرور و بررسی مدلهای رایج ارتباط و با نقد رویکرد غالب در فهم از معنا و مفهوم «ارتباط»، (به نظر نویسنده در اکثر مدلهای مفهومی رایج در ارتباطات در ایران مبتنی بر نظریه ریاضی اطلاعات (شانون) که در آن بر انتقال دادهها تأکید میشود، بیشتر توجه شده است)، تلاش کرده است مفهوم «ارتباط» را از منظر انسانی و مبتنی بر «معنا» تبیین و تفسیر نماید.
هامون سلامتی در مقاله «بررسی تأثیر نظریه معنای حکمت متعالیه در نظریه فرهنگ و ارتباطات» بر این ادعاست که حکمت متعالیه صدرایی ظرفیتهای قابل توجهی برای ارائه پاسخ به مسائل نوین مطرح در رشتههای متکثر از جمله ارتباطات را دارد که از آن جمله میتوان به مسائل مرتبط با «معنا» در ارتباطات اشاره کرد.
مقاله «نقد مکتب مبادله معنا با تمرکز بر نظریات جان فیسک از دیدگاه حکمت صدرایی» از سارا طالبی سعی کرده است با بررسی و مروری در رهیافتهای مطالعات ارتباط جمعی مرتبط با «معنا» به سه رهیافت ساختارگرایانه، رهیافت رفتاری و رهیافت فرهنگی اشاره نموده و رهیافت مدنظر خود را که «رهیافت فرهنگی» است، تحلیل و بررسی کرده و معرفی نماید.
در مقاله پنجم با عنوان «حیثیات گوناگون ارتباطات میانفرهنگی بر اساس نظریه فرهنگ صدرایی» نوشته میثم صداقتزاده ابتدا سعی شده است با مرور چگونگی شکلگیری مفهوم «فرهنگ» در اندیشه غربی و تعاریف متعدد آن در مطالعات فرهنگی غربی و معانی و تعاریف ارائه شده برای «فرهنگ» در مقام مقایسه با حکمت متعالیه صدرایی، قاصر از بیان کامل فرهنگ دانسته شود.
محمد دادسرشت در «درآمدی بر نظریه تأثیر رسانهها بر مخاطبان از منظر حکمت متعالیه» سعی کرده است با ارانه تعریف و بررسی مفاهیم «تأثیر»، «مخاطب»، «اصالت وجود»، «تشکیک در وجود»، «حرکت جوهری» و… از منظر مطالعات ارتباطات و حکمت متعالیه، تأثیر رسانه بر مخاطب را از منظر حکمت متعالیه مرتبط با انسانشناسی صدرایی به «ساخته شدن نفس انسانی و تغیر و تحوّل آن نفس متناسب با معرفتی که بدان تحصیل میکند» تعریف نماید و «رسانهها را شکلدهنده نفس مخاطبان» بداند.
مقاله هفتم با عنوان «عرضهی نظریهی گفتمان بر حکمت صدرایی» از میثم قمیشان با استفاده از روش مطالعات اسنادی سعی کرده است با بیان تاریخچه «گفتمان» و معنای آن، نظریه گفتمان (میشل فوکو) را که یکی از نظریههای مطرح در اندیشه غرب و در بررسی نسبت آن با «حقیقت» است، بر حکمت متعالیه صدرایی عرضه نماید تا صحت و سقم مدعیات آن را در نسبت با اندیشه صدرایی بازکاوی کند.
نوشتار هشتم نیز با عنوان «حکمت متعالیه صدرایی؛ فلسفه ارتباطات جمعی معاصر؛ غفلت زدایی، غفلت زایی» از ظهیر احمدی سعی کرده است با روش مطالعه اسنادی و تطبیقی در دو پارادایم فلسفی غربی و اسلامی، مفهوم ارتباطات، اهداف و غایات و کارکردهای آن را در این دو نظام فلسفی نسبتاً متفاوت و متمایز از هم مورد کنکاش قرار دهد.
در پایان این مجموعه در بخش «پیوستها» ابتدا گزارشی از دو همایش ملی با عنوان «اسفار مجازی؛ ارتباطات نوین» و «اسفار مجازی؛ ارتباطات صدرایی» که به اهتمام پژوهشکده ارتباطات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و با مشارکت صاحبنظران فلسفه صدرایی و اساتید ارتباطات و دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران برگزار شده، ارائه شده و در پایان نیز به «طرح درس دو واحدی ارتباطات صدرایی» که با همت «کارگروه ارتباطات صدرایی» و با مشارکت دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران طراحی و تدوین شده است، اشاره میشود.