/گزارش/ تَرک بر لبان تشنه رودخانه‌ها
سلسله چالش‌ها و مشکلات ناشی از کمبود آب و استفاده نادرست از منابع آب در کشور ایران بوده و ایران هم‌اکنون در حال تجربه مشکلات جدی آب است. خشک‌سالی‌های مکرر توأم با برداشت بیش‌ازحد آب‌های سطحی و زیرزمینی از طریق شبکه بزرگی از زیرساخت‌های هیدرولیکی و چاه‌های عمیق، وضعیت آب کشور را به سطح بحرانی رسانده است.
از نشانه‌های این وضعیت خشک شدن دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، فرونشست زمین، تخریب کیفیت آب، فرسایش خاک، بیابان‌زایی و طوفان‌های گردوغبار بیشتر است.
ایسنا/لرستان سلسله چالش‌ها و مشکلات ناشی از کمبود آب و استفاده نادرست از منابع آب در کشور ایران بوده و ایران هم‌اکنون در حال تجربه مشکلات جدی آب است.
خشک‌سالی‌های مکرر توأم با برداشت بیش‌ازحد آب‌های سطحی و زیرزمینی از طریق شبکه بزرگی از زیرساخت‌های هیدرولیکی و چاه‌های عمیق، وضعیت آب کشور را به سطح بحرانی رسانده است.
از نشانه‌های این وضعیت خشک شدن دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، فرونشست زمین، تخریب کیفیت آب، فرسایش خاک، بیابان‌زایی و طوفان‌های گردوغبار بیشتر است.
با توجه به‌شدت گرفتن پدیده خشک‌سالی و کاهش نزولات جوی به‌ویژه بارش برف در دامنه‌ها و کوه‌ها و ذخیره‌سازی آب ناشی از آن، امروز شاهد بحران کم‌آبی در بسیاری از مناطق کشور و به‌تبع در استان لرستان و شهرستان بروجرد هستیم.
آب زیادی در شهرستان وجود دارد که به‌صورت روان‌آب خارج می‌شود و هیچ‌گونه مدیریتی بر روی آن وجود ندارد، ضمن اینکه به نظر می‌رسد برای مدیریت منابع آبی در دستگاه‌های مرتبط عزمی وجود ندارد درحالی‌که نیاز است برای این موضوع مهم و ویژه همه اقدامات لازم از سوی دستگاه‌های متولی به کار گرفته شود.
کاهش ۴۷ درصدی بارش نزولات جوی در بروجرد
مسعود فلاح معاون عمرانی فرمانداری بروجرد در این‌باره، اظهار کرد: بحران کمبود آب در سال‌های اخیر به یکی از مسائل مهم در کشور تبدیل شده است.
وی تصریح کرد: در چند سال اخیر بحران آب خودش را نشان داده و لرستان بعد از استان‌های شمالی کشور، استان پربارشی است اما با کمبود آب مواجه هستیم.
معاون فرماندار بروجرد خاطرنشان کرد: خشک شدن چاه‌ها و چشمه‌ها از نشانه‌های این بحران است که از عوامل آن می‌توان افزایش جمعیت و تغییرات اقلیمی را برشمرد.
فلاح اضافه کرد: در بخش کشاورزی با مشکل مدیریت منابع مواجه هستیم به‌طوری‌که ۹۰ درصد آب موجود در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که مدیریتی برای کنترل آن وجود ندارد.
وی بیان کرد: در راستای کنترل و مدیریت آب در بخش کشاورزی باید اصلاح الگوی کشت مدنظر قرار بگیرد.
معاون عمرانی فرمانداری بروجرد ادامه داد: بر اساس گزارش‌های هواشناسی بروجرد از ابتدای سال زراعی جاری یعنی از یکم مهرماه تاکنون ۲۱۳.۷ میلی‌متر باران باریده درحالی‌که در مدت مشابه سال‌گذشته میزان بارش ۴۰۱.۷ میلی‌متر بوده که ۴۷ درصدی کاهش داشته است.
جهادکشاورزی الگوی کشت داشته باشد
امیر محمدی مدیر امور آب بروجرد نیز در این‌باره، اظهار کرد: جهاد کشاورزی باید به‌منظور جلوگیری از هدر رفت و استفاده بی‌رویه از منابع آبی موجود، طرح الگوی کشت داشته باشد.
وی تصریح کرد: جهادکشاورزی باید سهم کشت آبدوست در اراضی کشاورزی را برای سال زراعی پیش‌رو ارائه دهد.
بروجرد ۳۰۰ مترمکعب روان‌آب و آب‌های سطحی دارد
عزت‌اله نباتی مدیر جهاد کشاورزی بروجرد در این‌باره، اظهار کرد: شهرستان دارای ۶۸ هزار هکتار از اراضی کشاورزی است که حدود ۳۵ هزار هکتار آن را اراضی آبی تشکیل می‌دهد.
وی تصریح کرد: اراضی آبی از ۷۸۲ حلقه چاه و ۱۲۹۴ رشته قنات و ۱۰۳۳ رشته چشمه تأمین می‌شوند.
مدیرجهاد کشاورزی بروجرد خاطرنشان کرد: مجموع دبی آب این شهرستان ۲۱۹ میلیون مترمکعب و مجموع آب‌های سطحی شامل گلرود، دینارآباد، سیلاخور و آب سفید ۳۰۰ میلیون مترمکعب است.
نباتی اضافه کرد: در سال زراعی گذشته سهم تعیین شده برای کشت برنج در بروجرد ۸۰۰ هکتار بود که این محصول در بیش از ۲ هزار هکتار از اراضی کشت شد.
وی بیان کرد: بروجرد به لحاظ میزان اراضی و پتانسیل منطقه ۸.۳ درصد اراضی استان و ۱۶ درصد تولید منطقه را دارد و میزان بهره‌وری در سطح شهرستان بیشتر از سایر شهرهای استان است.
مدیر جهادکشاورزی بروجرد ادامه داد: در بحث استفاده از سیستم آبیاری نوین اگر کشاورزی بخواهد از آب‌های سطحی استفاده کند تا ۲۰ درصد از رواناب‌ها برای محصولات آبدوست می‌توانند استفاده کنند.
نباتی عنوان کرد: افزایش بهره‌وری آب با استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری تحت‌فشار به‌عنوان یکی از اولویت‌های دو وزارتخانه جهاد و نیرو با هدف مدیریت منابع آب است در حالی‌که کشاورزان بروجردی استقبال چندانی در این باره نداشته‌اند.
وی یادآور شد: در ۶ سال گذشته تنها ۲۰۰۰ هکتار اراضی تحت فشار سیستم بارانی و ۱۰۰۰ هکتار قطره‌ای داشته‌ایم درحالی که ما یک چهارم باغات استان با ۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار را داریم.
مدیر جهاد کشاورزی بروجرد اظهار کرد: جهاد کشاورزی مشخص کرده است باید تناسب کشتی که برای کشاورزان مشخص شده رعایت شود به این صورت که کشاورز میتواند ۱۰ درصد به کشت محصولات آبدوست بپردازد.
نباتی تصریح کرد: ۵۵ درصد اراضی باید به کشت محصولاتی استراتژیک همچون گندم، جو و کلزا باشد و مابقی نیز به کشت سایر محصولات اختصاص یابد.
۸۲ درصد سیل‌ها ناشی از عدم پوشش گیاهی است
همچنین امیر ثقلینی رئیس اداره منابع طبیعی بروجرد در این‌باره اظهار کرد: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته تخریب پوشش گیاهی سهم ۸۲ درصدی در وقوع سیل فروردین‌ماه امسال داشته است.
وی تصریح کرد: احداث بیش از ۱۴۰ بند خاکی در شمال و شمال شرق بروجرد موجب کاهش خسارات سیل در پایین دست شد.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری بروجرد خاطرنشان کرد: آبخیزداری به‌عنوان روشی جدید برای مدیریت منابع است.
ثقلینی اضافه کرد: برخی از مناطق که توان تولید در آن‌ها وجود ندارد، در مسیر بیابان‌زایی حرکت می‌کنند و این در حالی است که بعضی از مناطق روستایی بروجرد توان تولید خود را از دست داده و اصطلاحاً در معرض بیابانی شدن قرار دارند.
اشترینان در آینده با مشکل آب شرب روبرو خواهد شد
حبیب‌الله حدادی رئیس اداره آب و فاضلاب شهری بروجرد نیز در این‌باره، اظهار کرد: اراضی کشاورزی در بالادست چاه‌های آب شرب شهر اشترینان گسترش یافته که از یک‌سو کمبود منابع آبی از سوی دیگر تهدیدی برای تأمین آب شرب اشترینان در آینده خواهد بود.
وی تصریح کرد: مشترکین در اشترینان سالانه ۲۰۰ میلیون تومان بابت آب‌بها پرداخت می‌کنند این در حالی است که سالانه یک میلیارد تومان برای حفر چاه در اشترینان هزینه می‌شود.
رئیس اداره آب و فاضلاب شهری بروجرد خاطرنشان کرد: طرح توسعه مخزن آب شرب اشترینان در آینده در دستور کار است تا از این طریق روستاهای بیشتری از آب بهره‌مند شوند.
از چاه‌ها برای کشت محصولات آبدوست بی‌رویه استفاده شد
مقداد صارمی بخشدار اشترینان در این‌باره، اظهار کرد: سال گذشته از چاه‌های شمال اشترینان برای کشت محصولات آبدوست بی‌رویه استفاده شد که باید از وقوع این مهم در سال جاری جلوگیری شود.
وی تصریح کرد: مرداد پارسال چاه‌هایی برای رفع مشکل آب در اشترینان حفر شد ولی کافی نبوده که امسال نیز جانمایی چاه جدید را مدنظر داریم.
برای مدیریت آب باید برنامه‌ریزی شود
عبدالرحیم رحیمی معاون استاندار و فرماندار بروجرد نیز در این‌باره گفت: برای مدیریت آب باید برنامه‌ریزی صورت گیرد.
وی تصریح کرد: سال گذشته در اثر بارندگی‌های فراوان سدها پُر شدند ولی مدیریت صحیحی در مصرف اجرا نشد و اکنون با کمبود آب مواجه شده‌ایم.
فرماندار بروجرد خاطرنشان کرد: باید چاه‌های آب شهرستان بروجرد ساماندهی شوند تا به‌خوبی بر آن‌ها نظارت شود و در برخورد با افراد متخلف، مدیران محکم برخورد کنند و فرمانداری نیز از آن‌ها حمایت می‌کند.
وی اضافه کرد: برخی خانوارهایی که از قشر مستضعف هستند، به‌محض اینکه آب‌بهای خود را پرداخت نمی‌کنند آب منزل آن‌ها قطع می‌شود ولی با برخی از افراد که به‌صورت غیرمجاز آب برداشت می‌کنند هیچ‌گونه برخوردی نمی‌شود و باید نسبت به این افراد از قوه قهریه به بهترین شکل ممکن استفاده کرد.
کشت محصولات آبدوست توسط کشاورزان غیربومی، نبود سد و عدم مدیریت صحیح مصرف آب در بخش کشاورزی توسط کشاورزان بومی از مهم‌ترین دلایل کاهش این مایه حیاتی در حوزه روستایی این شهرستان بوده حضور کشاورزان غیربومی و کشت محصولات آبدوست توسط آن‌ها در اراضی کشاورزی این شهرستان در سال‌های اخیر عامل مهمی در وارد آمدن خسارت به منابع آب زیرزمینی بروجرد است، در شرایط کنونی تنها راه‌حل جلوگیری از بحران آب مدیریت صحیح منابع موجود است.
انتهای پیام